W niedzielne, słoneczne popołudnie 22 września 2013 r. w Lennox Theatre Riverside Parramatta odbyła się premiera sztuki dramatycznej z elementami komediowymi
pt. “Grzechy Starości” pióra Macieja Wojtyszki, w wykonaniu aktorów teatru “ Fantazja”, w adaptacjii i reżyserii Joanny Borkowskiej – Surucic. Tytuł spektaklu nawiązuje do żartobliwego określenia Rossiniego, tytana muzyki, który na pięć lat przed śmiercią skomponował wielki utwór religijny “ La Petite Messe Solennelle”, nazywając Małą Mszę Uroczystą “ ostatnim grzechem śmiertelnym swojej starości”.
Gioacchino Rossini od roku 1832 do śmierci w roku 1868 komponował juz bardzo niewiele. Na przestrzeni tych lat stworzył luźny zbiór utworów kameralnych i wokalnych ”Grzechy starości”, a pod koniec życia stworzył ostatnie swoje wielkie dzieło “ Małą Mszę Uroczystą” na 12 śpiewaków, fortepian i harmonię.
Autorem “Grzechów Starości” jest Maciej Wojtyszko,jeden z najwybittniejszych polskich reżyserów teatralnych, filmowych i telewizyjnych, pisarz, autor sztuk, komiksów i filmow animowanych. Autor książek dla dzieci i młodzieży. Ukończył Wydział Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, wykładowca Akademii Teatralnej w Warszawie.
Laureat wielu nagród za twórczość teatralną i literacką.
Sześć wybranych sztuk Wojtyszki znalazło się w tomie dramatów pt.” Grzechy Starości” opartych na biografiach wielkich artystów. Autora fascynuje przede wszystkich ludzki wymiar opisywanych postaci. Ich dziwactwa, szaleństwa, nałogi i to, że nie są nieskazitelni.
Wszystko zaczęło sie w Kórniku, jak wspomina Wojtyszko, w mieście w województwie wielkopolskim, w którym historia Zamku sięga średniowecza. Jest tam też wiele innych, cennych zabytkow. W Kórniku, Maciej Wojtyszko zobaczył rekopis “ Pana Tadeusza”- pełen plam i miejsc, gdzie widać było, że autor ślinił, by łatwiej mu było odwracać kartki. Odkrył wówczas, że Mickiewicz był to żywy człowiek, a nie tylko pomnikowa prawdą o naszym wieszczu, jak przedstawia się tradycyjnie w szkołach. I to był początek historycznej przygody w pisaniu biografii wielkich artystów.
Konsul Generalny Regina Jurkowska - wrażenia po premierze
Wróćmy jednak do początku spektaklu “Grzechów Starości” w wykonaniu Teatru Fantazja w Riverside Theatre, Parramatta w Sydney, który wystąpił przed publicznością wypełniajacą do ostaniego miejsca widownię teatru. Ludzie odchodzili od kasy biletowej "z kwitkiem". Teatr “Fantazja” wystawił po raz pierwszy premierę sztuki w prawdziwym teatrze w Australii, w Sydney. W rozmowach z publicznością usłyszeliśmy, że było przyjemnie usłyszeć polską mowę, polskich aktorów w prawdziwym australijskim teatrze.
Sztuka ta pokazuje różne epoki. Jest troche współczesności, jest też historia. Aktorzy pokazują pewne układy, w pewnym sensie jest to polemika między Wagnerem, a Rossinim. Spotkanie dwóch tytanów muzyki - Rossiniego i Wagnera stało się tutaj punktem wyjścia do konfrontacji ich poglądow na życie, sztukę oraz na ich twórczość.
Do spektaklu “ Grzechów Starości” aktorzy przygotowywali się przez wiele miesięcy, ale na scenie teatru Riverside w Parramacie wystąpili na jednej tylko próbie, tuż przed premierą. Ogromne nerwy, adrenalina poszła w góre, trema pomogła i wszyscy stanęli na wysokości zadania.
Sztuka jest przygotowana w jezyku polskim z angielskimi napisami, które były widoczne na górze wielkiegio scenicznego ekranu. Na tym ekranie wyświetlony był wielki wspaniały obraz przedstawiający wnętrze pałacu, w którym rozgrywa się cała akcja. Na scenie natomiast rozstawiono stoliki z kwiatami. Umieszczono również krzesła i foteliki oraz inne rekwizyty. Całą sztukę przetłumaczyła na jezyk angielski atkorka teatru “Fantazja”, Marta Zubek. Sceny zmieniały się światlami, dało to doskonały efekt.
Już przy wjeździe na parking teatralny odczułam miłą atmosferę. Pan otworzył mi wjazd na parking i zapytał, czy potrzebuję pomocy. Odpowiedziałam bardzo szybko, że tak, o ile może mi pomóc. Miałam ciężki sprzet z kamerami foto i video.
Weszłam do teatru, gdzie odbywała sie jeszcze próba przed premierą. Ostatnie ustalenia i za chwilę wszyscy musieli opuścić widownię na krótką przerwę, która byla konieczna dla obsługi teatralnej. Aktorzy w tym czasie przebierali się i dało się odczuć lekkie zdenerwowanie przed przedstawieniem. Ale żartowali sobie i przygotowywali się do wielkiej premiery.
|
|
|
O godzinie 17.15. w teatrze zgasły światla i nastała cisza. Wszyscy czekali na rozpoczęcie przedstwienia. Po chwili swiatła lekko rozjaśniły się i przy muzyce rozpoczął się spektakl od przechodzących po scenie wszystkich aktorów. Scenografia i dobrze dobrane oświetlenie każdej sceny dało wrażenie, że na chwilę znależliśmy się w pięknym, z wielkim smakiem urządzonym pałacu, gdzie komponuje Maestro Rossini. Po czym zgasły światła i nagły hałas rozbitego szkła. Przy zapalających się światłach wleciała na scenę Wirginia, piękna i młoda pokojówka z domu Rossiniego zrozpaczona, że rozbiła cenny porcelanowy dzbanek, który jak się potem okazało był prezentem Rossiniego od króla Portugarii. Pokojówkę gra doskonała w swoich rolach teatralnych Kasia Łania, która jak zawsze potrafi odnaleźć się w każdej roli.
Na pomoc Wirginii przychodzi Dominik, znakomity kucharz, zaufany przyjaciel Rossiniego, koneser muzyki, który uspakaja pokojówkę. Z aktorską perswazją przekonuje ją, że problem jest do rozwiązania. Rolę kucharza doskonale jak zawsze zagrał znakomity aktor Andrzej Switakowski.
Nagle wchodzi Olimpia, żona Rossiniego, nucąc takty nowo komponowanej muzyki Maestro Rossiniego, który po długich latach milczenia ponownie zaczął komponować. Olimpia jest pod wielkim wrażeniem i stara się, aby niczym nie denerwować Rossiniego. Prosi o ukrycie gazety, w której przeczytała, że jej mąż źle wypowiedział się o muzyce goszczącego w Paryżu Wagnera. Olimpię, żonę Rossiniego gra z całego serca, z wielkim profesjonlizmem Marta Kieć-Gubała. Jej sukienka wpaniale była dopasowana do epok: historycznej i wsółczesnej.
Źle ukrytą gazetę przeczytał jednak Rossini i postanowił napisać wyjaśnienie. Maestro Gioacchino Rossiniego zagrał w znakomitym stylu niezrownany w takich historycznych postaciach długoletni aktor teatru Fantazji, Jacek Samborski.
Olimpia stara się złagodzić nieco stress męża, ale pisarki Rossiniego; Stephanie Michotte, którą zagrała doskonale– Ula Orczykowska oraz Sophie Michotte – Jolanta Szewczyk, jak zwykle znakomita w swoich rolach wspominają dalej tę sytuację. Obie aktorki graja w teatrze Fantazja juz od wielu lat.
Dominik, którego smaki w kuchni i miłość do muzyki bardzo ceni sobie Rossini, przyznał się, że to on powiedział słowa, które potem wydrukowano w gazecie. Rossini jednak nie obraził sie na niego i wział całą sprawę na siebie.
|
|
Nie do końca jest to ta sztuka spod pióra Macieja Wojtyszki. Jest dużo zmian i dodatków, ciekawych elementów współczesnych, jak też elementy choreograficzne ( taniec) czy też elementy wokalne. Należą się za to wyrazy uznania samej reżyserce Joannie Borkowskiej – Surucić, która jest nie tylko duszą teatru, ale potrafi w doskonały sposob wprowadzić talent aktorów do sztuk teatralnych, tak jak to było tym razem. Piękny taniec w choreografii Kasi Łania, czy śpiew Michała Maciocha wrowadził publiczność w fantastyczny nastrój.
Taki właśnie taniec rozpoczął nastepną scenę , która rozgrywa się już w apartamencie Wagnera w zupełnie innym stylu. Kompozytora Rycharda Wagnera zagrał Bogusław Szpilczak, który potrafił w swojej rozmowie z francuskim poetą Charlesem Baudelaire, wyrazić swoją frustrację i przekonanie, że wszyscy są przeciw niemu.
Poetę Baudelaire'a gra Michał Macioch,niezrównany komik z fantastycznym głosem. W czasie rozmowy wchodzi Blandyna, wielbicielka Wagnera, która przynosi gazetę z wiadomością o odwołaniu oszczerstw Rossiniego pod adresem Wagnera. Wielbicielke Wagnera świetnie zagrała Marta Zubek (w tej jak i innych sztukach zaagrała znakomicie). W czasie tej rozmowy wchodzi również Minna, pierwsza żona Wagnera. Żonę Wagnera zagrała Ela Chylewska, jak zawsze niezrównana w swojej grze. Ela zagrała schorowaną Ninnę, zazdrosną o swojego męża i jego miłość do Blandyny, ukochanej Wagnera.
Poeta Baudelaire jako wysłannik Wagnera dotarł do kuchni Rossiniego od tyłu, prosząc Dominika, kucharza Rossiniego o pomoc w zorganizowaniu spotkania dwóch kompozytorów, tytanów muzyki. Poeta w przebiegły sposób zdobywa Wirginię, która rezygnuje z pracy u Rossiniego i odchodzi z nędznym pijaczyną, poetą Charlesem. Ale jeszcze na czas spotkania Rossiniego z Wagnerem zostaje.
Spotkanie dwóch kompozytorów dochgodzi do skutku. Wagner zachwycony urodą żony Rossiniego przynosi piękne róże jako szczery wyraz uznania.
Na zakończenie kucharz Dominik w obecności Rossiniego przyznaje się do popełnienia przestępstwa. Spektakl kończy sie dramatycznie, Rossini płacząc mowi:
“ Boże! Urodziłem sie dla opery buffa. Ty wiesz o tym dobrze. Nie potępiaj mnie. Nie potępiaj. My z opery buffa też mamy nadzieję na raj”. Tak kończy się cała sztuka.
Na zakończenie pojawili się na scenie wszyscy aktory łącznie z reżyserką oraz: dyrektorem muzycznym, pianistką Konstancją Kotowską, dyrektorem administracyjnym teatru Fantazja, Stanisławem Mikołajskim (który wystąpił w roli operatora dźwięku), ze scenografami Krysią i Zbyszkiem Słomowskimi oraz Nicolasem Surucić, który zadbał o dekoracje i o prawidłowe wyświetlanie tłumaczeń angielskich.
Reżyser Joanna Borkowska – Surucić przedstawiła wszystkich aktorów. Podziękowała również stałej sponsorce teatru, dr. Kazimierze Łukasiewicz, która 33 lat temu, 22 września przyjechała do Australii. Podziękowała również Gosi Dobrwolskiej, pani Konsul RP w Sydney Reginie Jurkowskiej oraz pani Vicekonsul Dorocie Preda oraz wszystkim mediom (RadioSBS, Radio 2000, Express Wieczorny, Puls Polonii, Bumerang Polski) fotografom: Tomkowi Koprowskiemu i Bogumile Filip, która również nagrywała całą premierę na wideo
i wszystkim, ktorzy pomagali, a także publiczności, która nie zawiodła, bo wypelniła wszystkie miejsca na widowni.
Podziękowała Eli Chylewskiej za napisanie słów do piosenki Michała (drugą, napisaną przez Zygmunta Chabowskiego Michał przywiózł z Polski. Choreografię tańców opracowała Kasia Łania.
W czasie przedstawienia aktorzy mieli wspaniały kontakt z publicznością, która reagowała śmiechem i brawami.
Reżyserka, dusza teatru “Fantazji” Joanna Borkowska - Surucić doskonale dobrała obsadę aktorską. Wydobywa z każdego aktora to, co w nim najlepsze. Było świetne oświetlenie i udźwiękowienie. A nade wszystko wspaniała atmosfera.
Dziękujemy Marcie Zubek za wspaniałe tłumaczenie sztuki, dzieki temu na przedstawienie mogli przyjść rownież Australijczycy i publiczność z innych narodowości.
Dziekujemy Joannie Borkowskiej – Surucić za całość pracy.
Obsada aktorska: Olimpia, żona Rossiniego – Marta Kieć Gubała, Minna, pierwsza żona Wagnera – Ela Chylewska, Wirginia, pokojówka w domu Rossiniego – Kasia Łania, Dominik Libuet, kucharz Rossiniego – Andrzej Świtakowski, Gioacchino Rossini, kompozytor – Jacek Samborski,[] Rychard Wagner, kompozytor – Bogusław Szpilczak, Charles Baudelaire, poeta – Michał Macioch, Stephanie Michotte, pisarka Rossiniego – Ula Orczykowska, Sophie Michotte , pisarka Rossiniego – Jolanta Szewczyk,[] Blandyna, wielbicielka Wagnera – Marta Zubek Rezyseria i adaptacja Joanna Borkowska- Surucić. Autor sztuki – Maciej Wojtyszko.
Autor recenzji Bogumiła Filip
|