| W dniu 7 czerwca 2014 w Canberze w Australijskim Terytorium Stołecznym, odbył się 46. Zjazd Delegatów Rady Naczelnej Polonii Australijskiej (RNPA). Delegatów przyjął ks. Edmund Budziłowicz z Ośrodka Duszpasterstwa Polskiego w Narrabundah, za co mu bardzo serdecznie dziękujemy.
Wstępem do Zjazdu była projekcja filmu dokumentalnego pt. The officer’s wife, truth, justice and a family tragedy przedstawionego przez Fundację Kresy-Syberia w Ambasadzie RP w piątek 6 czerwca. Film przedstawia dramat masakry katyńskiej. (Płytę DVD z filmem można zakupić bezpośrednio w Fundacji.) W Zjeździe uczestniczyło 32 delegatów, którzy reprezentowali 17 organizacji członkowskich RNPA.
Obrady odbywały się według porządku określonego statutem Rady Naczelnej, do którego w zależności od dodatkowych tematów do przedstawienia dodaje się punkty w drugiej części zjazdu. W tym roku takimi tematami było przedstawienie witryny internetowej Rady, która otrzymała nową szatę graficzną i sporo materiałów, wystąpienie Wandy Horky z organizacji Friends of Chopin oraz krótkie sprawozdanie z międzynarodowej konferencji poświęconej polonijnemu szkolnictwu, które przedstawiła Marianna Łacek ze Zrzeszenia Polskich Nauczycieli w Nowej Południowej Walii.
Zjazd uhonorował minutą ciszy działaczy polonijnych i wybitnych Polaków, którzy odeszli w ostatnim roku, między innymi ś.p. pp. Jerzego Klima i Tadeusza Tarmasa.
Na początku komisja weryfikacyjna Zjazdu przedstawiła sprawozdanie z wydanych mandatów. Wydano następujące mandaty :
Federacja Polskich Organizacji w Nowej Południowej Walii – 15 mandatów
Federacja Polskich Organizacji w Wiktorii – 20
Fundacja Kresy – Syberia – 2
Kościuszko Heritage – 1
Muzeum i Archiwum Polonii Australijskiej w Wiktorii – 1
Stowarzyszenie Polaków w Queensland – 8
Polska Macierz Szkolna w NPW – 2
Quo Vadis Conferences Australia Inc. – 1
Rada Organizacji Polskich w Australijskim Terytorium Stołecznym – 5
Stowarzyszenie Polskich Kombatantów SPK w Australii – 5
Zjednoczenie Kół Polek w Australii – 1
Związek Polaków w Hobart – 3
Razem wydano 64 mandatów.
Podczas wydawania mandatów nastąpiła głośna scysja z prezesem Federacji Polskich Organizacji w Nowej Południowej Walii, który zażądał wydania mu wszystkich 15 mandatów (wg statutu mandaty otrzymują poszczególni delegaci). Komisja wydała mandaty prezesowi w dobrej wierze; zanotowano, że liczebność członków Federacji NPW nadal pozostaje nie zweryfikowana. Podczas obrad Sekretariat RNPA poinformował, że zwracał się kilkakrotnie do organizacji członkowskich o przedstawienie tych informacji. Niestety, bezskutecznie.
Przewodniczącym Zjazdu wybrano Andrzeja Alwasta, prezesa Rady Organizacji Polskich w Australijskim Terytorium Stołecznym.
Wydane mandaty zapewniły wymagane kworum, więc otwarto 46. Zjazd Delegatów RNPA.Na asesorów wybrano Marysię Nowak (ZHP), Stefana Wiśniowskiego (Kresy Syberia), a sekretarzami zjazdu zostały Helena Andrusiewicz i Małgorzata Kwiatkowska (Prezydium Rady).
Pięć organizacji opłaciło składki członkowskie po terminie określonym w statucie Rady Naczelnej, w związku z czym komisja weryfikacyjna wstrzymała wydanie mandatów tym organizacjom. Statut Rady daje organizacjom członkowskim prawo odwołania się od decyzji komisji weryfikacyjnej do Zjazdu. Omówiono sprawę spóźnionych organizacji członkowskich, które wpłaciły składki członkowskie, a były to:
Federacja Organizacji Polskich w Południowej Australii - 2
Fundacja Polska w NPW – 1
Komisja Oświatowa Polonii Australijskiej – 1
Związek Harcerstwa Polskiego ZHP w Australii – 1
Związek Polski w Newcastle - 2
Zjazd podjął decyzję o wydaniu mandatów spóźnionym organizacjom co zwiększyło liczbę mandatów uprawnionych do głosowania do 71. Od Rady Polonii w Zachodniej Australii oraz Oddziału Koła Armii Krajowej w NPW nie wpłynęły opłaty członkowskie.
W pierwszej części Zjazdu uczestniczyli goście honorowi, Jego Ekscelencja Ambasador Paweł Milewski i Konsul Generalna RP pani Regina Jurkowska. Na wstępie Ambasador Milewski zabrał glos. Podziękował za zaproszenie, stwierdził, że miał okazję spotkać się wcześniej z wieloma uczestnikami Zjazdu przy rozmaitych okazjach, co go bardzo cieszy, bo wskazuje na zainteresowanie Polonii australijskiej kontaktami z jego placówką.
Ambasador podkreślił rolę Polonii dla celu nadrzędnego jakim jest służba Polsce polegająca na promocji Polski i dbanie, aby obraz Polski i wiedza o Polsce były prawdziwe i nie przekłamane. „Ważne jest aby obraz Polski i przekaz o niej był prawidłowy i zawierał prawdę historyczną” powiedział Ambasador. Podkreślił, że rola Polonii będzie się zmieniała tak, jak się zmienia Polska. „Chcielibyśmy aby Polonia wychodziła z propozycjami współpracy z rządem Polski, chcemy korzystać z tych pomysłów”. Ambasador nawiązał także do wizyty marszałka Senatu, Bogdana Borusewicza w najbliższym czasie, co też będzie okazją do podjęcia dyskusji jak Polonia może się zaangażować w promocję interesów polskich w Australii i jak rząd, parlament RP mogą wspierać działalność Polonii. Na zakończenie swojego wystąpienia Ambasador wyraził nadzieję, że obrady 46 Zjazdu będą owocne i zakończą się konstruktywnymi wnioskami.
Konsul Generalna podziękowała za zaproszenie i dotychczasową współpracę z organizacjami polonijnymi, podkreśliła, że konsulat jest do dyspozycji społeczności polskiej w zakresie doradztwa, pomocy w sprawach konsularnych, a witryna konsulatu jest regularnie uaktualniana i zawiera dużo informacji, są tam też adresy emailowe specjalnie do spraw polonijnych.
Konsul podkreśliła, ze priorytetami dla konsulatu są kwestie szkolnictwa polonijnego i działalność polonijna dla najmłodszych dzieci, albowiem te urodzone poza Krajem nie mają silnych związków z Polską. W opinii pani konsul istotne jest aby wcześnie zaszczepić polskość wśród najmłodszych, bo później może być trudno odzyskać te związki. W tym celu konsulat stara się poszerzyć działalność polonijną dla najmłodszych, poprzez imprezy, zabawy, spektakle dla dzieci, zadania i konkursy. Konsul podziękowała Polonii za pracę na rzecz polskości w Australii oraz zachęciła do otwartego dialogu i współpracy między istniejącymi organizacjami i tymi nowopowstałymi jak np. Quo Vadis Conferences Australia. Wyraziła chęć pomocy w tym zakresie.
Prof. Andrzej Kozek (Kościuszko Heritage) nawiązał do wypowiedzi Ambasadora i Konsul Generalnej podkreślając, że Polonia ma obowiązek dbać o polskie dziedzictwo kulturowe w Australii w szeroko pojmowanym pojęciu, a przede wszystkim o imię Kościuszki i Strzeleckiego.
Po wystąpieniach Ambasador i Konsul opuścili salę, a zebrani przystąpili do obrad.
Prezes Rady Naczelnej odczytał swoje sprawozdanie.
Skarbnik, Iwona Rafalski przedstawiła sprawozdanie finansowe. Podkreśliła, że komitet administracyjny Funduszu Wieczystego nie udostępnił ksiąg finansowych za rok 2013-14, co nie pozwoliło na przygotowanie pełnego sprawozdania finansowego.
Przewodnicząca Funduszu Wieczystego, Jadwiga Solka-Krajewska przedstawiła krótkie sprawozdanie z działalności Funduszu i oznajmiła, że śmierć skarbnika spowodowała zakłócenia w działalności Funduszu z powodu zaginięcia dokumentacji Funduszu. Poinformowała zebranych, że powstanie Funduszu jest jej dziełem. Informację tę sprostowała Małgorzata Kwiatkowska, członek prezydium wyjaśniając, że Fundusz Wieczysty został utworzony przez 11. Zjazd RNPA w październiku 1964 roku, a pierwszych wpłat dokonano w 1965 roku. W 1975 roku na nienaruszalnym koncie kapitałowym zarejestrowano $6,079.89, a w 1983 roku – $49,904.52. Od początku swego istnienia Fundusz jest przy Radzie Naczelnej, a opiekuje się nim komitet administracyjny powoływany przez Prezydium, który ma zarządzać Funduszem zgodnie z uchwalonym Regulaminem Funduszu.
Następnie Małgorzata Kwiatkowska, członek prezydium przedstawiła analizę porównawczą wartości kapitału Funduszu na przełomie ostatnich 10 lat. Analiza wykazała błędy w sposobie zarządzania Funduszem, które - wskutek nieprzestrzegania przez administratorów regulaminu i reguł - doprowadziły do erozji wartości kapitału początkowego Funduszu o ponad 20% (ok. 60 tys. dolarów). Wynika z tego wniosek, że administratorzy Funduszu nie wypełniali swoich zadań zgodnie z regulaminem Funduszu i statutem RNPA.
Dr Włodzimierz Wnuk, przewodniczący Komisji Statutowej przedstawił propozycje zmian statutu Rady Naczelnej, które unowocześniłby jego zasady i pracę przyszłych prezydiów Rady. Powiedział, że spraw zasygnalizowanych jest dużo i komisja będzie nad nimi pracować w przyszłym roku. Oczekiwał, że delegaci ustosunkują się do tematów i zasygnalizują na zjeździe te sprawy, które są najważniejsze i nad którymi należy popracować.
W toku obrad wyłoniono szereg spraw statutowych, m.in. takie jak
modyfikacja porządku obrad zjazdów
procedury eskalacyjne, gdy Komisja rewizyjna nie wypełnia swoich obowiązków
sprawy przejrzystości administracji Funduszem Wieczystym
długofalowe zobowiązania podejmowane przez ustępujące Prezydium
komunikacja z prezesami głównych organizacji stanowych
archiwum i dokumentacja Rady , przekazywanie materiałów archiwalnych, zachowanie dziedzictwa polonijnego stworzonego przez Radę
zasady przystępowania do Rady
sprawy komercjalnych operacji
obowiązek przedstawiania kandydatur prezesów na określony czas przed zjazdem wyborczym.
W dyskusji nad sprawozdaniami poruszono następujące sprawy: * Działalność i reforma Funduszu Wieczystego. Sprawy Funduszu Wieczystego zajęły dużo czasu podczas obrad i wzbudziły silne emocje. Prezes Federacji Polonii w NPW nie zgodził się z opinią, że Fundusz Wieczysty źle funkcjonuje. Podczas dyskusji nad Funduszem delegat organizacji Quo Vadis Conferences Australia zażądał, aby prezes Federacji Polskich Organizacji w Nowej Południowej Walii tymczasowo opuścił salę obrad z powodu wulgarnego wyrażania się. Po ostrej wymianie zdań i apelu przewodniczącego prezes zastosował się do tej dyspozycji. Niektórzy delegaci wyrazili obawy, czy administratorzy Funduszu działają zgodnie z jego regulaminem, zjazd nie przyjął jednak żadnej konstruktywnej uchwały w tej sprawie. Wniosek Kresów-Syberii aby delegaci wyrazili wotum nieufności względem Komitetu Funduszu przepadł w głosowaniu. Prezydium RNPA potwierdziło, że powołało prof. Kozka jako nowego członka zarządu administracyjnego Funduszu, w miejsce zmarłego T.Tarmasa.
* Fundacja Kresy-Syberia odniosła się do sprawozdania prezesa i wyraziła podziękowanie prezydium a szczególnie sekretariatowi za sprawne funkcjonowanie i podjęcie wielu spraw administracyjnych. Administrator witryny Rady, Andrzej Strzemieńczyk-Gołkowski zademonstrował witrynę i zmiany przeprowadzone przez prezydium w ciągu ostatniego roku, m.in. publikacje – np. najnowszą publikację dr Zdzisława Derwińskiego pt. Działalność Polonii australijskiej na rzecz niepodległości Polski w latach 1945-1990.
Adres witryny: www.polishcouncil.org.au .
* Podczas dyskusji nad sprawami finansowymi zjazd uchwalił podniesienie składki członkowskiej do $120 rocznie za każdych 50 członków organizacji.
Janina Kłoda przedstawiła sprawozdanie komisji rewizyjnej i rewidenta. Zjazd przyjął sprawozdania.Przyjęto budżet Prezydium Rady na przyszły rok w wysokości $11,000.
W toku dyskusji przewodniczący zjazdu zaproponował, aby korzystać z Funduszu Franckiewicza, jeżeli potrzebne są dodatkowe środki. Dr Wnuk zwrócił uwagę, że zjazd w 2012 roku uchwalił wykorzystanie dochodów z depozytu Funduszu Franckiewicza na publikacje, np. historię Polonii w Australii. Zjazd przyjął uchwałę, aby prezydium (zamiast korzystać z Funduszu Wieczystego) otrzymało $3,000 z Funduszu Franckiewicza w bieżącym roku.
W wyniku dyskusji i zaproponowanych podczas Zjazdu postulatów, nowe Prezydium w programie prac w roku 2013-14 zamierza uwzględnić między innymi następujące zadania:
ściślejsza współpraca z organizacjami członkowskimi RNPA
dokończenie weryfikacji liczebności organizacji członkowskich
opracowanie formularzy RNPA (proxy, podań o dotacje itp.)
reprezentacja RNPA wobec władz polskich i australijskich
dalsze prace na witrynie RNPA (strony w języku angielskim)
kontynuacja wydawania Biuletynu Informacyjnego RNPA
uruchomienie działu prasowego - pod kierunkiem dr J.Rygielskiego, honorowego przewodniczącego RNPA
wsparcie starań organizacji PolArt w Australii i Oceanii w wejściu do RNPA
unowocześnienie statutu i dostosowanie go do obecnych potrzeb
reforma Funduszu Wieczystego
przejęcie Funduszu Wieczystego w powiernictwo RNPA z powodu ustania od dwóch lat datków dla Funduszu
realizacja zamówienia na medale RNPA
opublikowanie biuletynu o osadzie polskiej w Polish Hill River w Południowej Australii
Federacja Organizacji Polskich w NZ – kontynuowanie współpracy
zbiorcza publikacja na temat polonijnych fundacji w Australii
udział w pracach Rady Konsultacyjnej przy Marszałku Senatu RP
zbieranie materiałów do opracowania historii RNPA ostatnich 15 lat.
Zjazd jednogłośnie przyjął te propozycje.
Wiceprezes Tomasz Prokop przedstawił projekt utworzenia stałego komitetu wspierającego działalność komitetów PolArtu, który zabezpieczyłby formalną rejestrację tej inicjatywy i prawa do nazwy Festiwalu. Zadaniami tego komitetu byłoby m.in. zachowanie ciągłości festiwalu PolArtu w celu utrzymania przejrzystości finansowej, wyboru organizatorów kolejnych Festiwali oraz zabezpieczenia dorobku historyczno-organizacyjnego. W nazwie proponuje się umieszczenie nazwa „Oceania”, aby umożliwić rozszerzenie tej inicjatywy i włączenie w przyszłości zainteresowanych organizacji polonijnych Nowej Zelandii.
|
Wanda Horky z organizacji Friends of Chopin przedstawiła 2. Międzynarodowy Konkurs Chopinowski w Canberze, który odbędzie się we wrześniu 2014 r. Celem jest propagowanie muzyki Chopina, Polski i polskiej muzyki. Friends of Chopin oczekuje od Rady Naczelnej wsparcia finansowego. Ogólny budżet konkursu wynosi około $200,000, Australian National University jest głównym sponsorem, a Ambasada RP ufundowała jedną z nagród w wysokości $5,000.
Zjazd zalecił, aby Friends of Chopin wystąpiło do Funduszu Wieczystego o $1,500 jako dotację na konkurs w tym roku. Rada Naczelna zostanie umieszczona w materiałach informacyjnych jako sponsor konkursu.
Na miejsce 47. Zjazdu zaproponowano Brisbane oraz Melbourne. Wybrano Brisbane (40 głosów). Ustalono, aby Zjazd w 2015 roku odbył się na tydzień przed długim weekendem w czerwcu. Prezydium opublikuje datę następnego Zjazdu oraz poinformuje organizacje członkowskie.
Ernestyna Skurjat (Kościuszko Heritage i "Puls Polonii") przedstawiła działalność organizacji Kościuszko Heritage i plan złożenia materiałów o Pawle Strzeleckim do publikacji pt. Heroes of the Great Irish Famine sponsorowanej przez Ministerstwo Sztuki w Irlandii. Strzelecki był autorem systemu dostarczania żywności i odzieży dla dzieci przez szkoły w rezultacie czego ponad 200 tysięcy dzieci różnego pochodzenia religijnego otrzymywało codzienne posiłki i ubranie podczas najcięższych okresów głodu.
Więcej o tym projekcie + tekst wniosku wysłanego do Irlandii - tutaj
Stefan Wiśniowski z Fundacji Kresy-Syberia apelował, aby skoncentrować się nad wprowadzeniem zmian w działalności organizacyjnej, statutach itp. i iść z duchem czasu, aby organizacje polonijne przetrwały w przyszłości.
Maciej Fibrich z Quo Vadis Conferences Australia powiedział, że celem jego organizacji jest zachęcanie młodych ludzi (18-35 lat), aby współpracowali ze starszym pokoleniem, kreowanie i wspieranie nowych liderów polonijnych. Następna konferencja Quo Vadis odbędzie w Melbourne 6 października 2014 roku.
Włodzimierz Wnuk podniósł sprawę podrywania prestiżu i tworzenia negatywnej reputacji Rady Naczelnej wśród Polonii przez prezesów głównych organizacji polonijnych w NPW i ATS na przykładzie audycji radiowej na antenie radia SBS wyemitowanej w dniu 6 czerwca 2014.
Marianna Łacek (Zrzeszenie Polskich Nauczycieli w Nowej Południowej Walii) przedstawiła swoje wystąpienie na międzynarodowej konferencji na temat szkolnictwa polonijnego (historycznie i współcześnie) w Australii i Nowej Zelandii, która obejmowała nauczanie języka polskiego w poszczególnych stanach i perspektywy na przyszłość. Nawiązała do kontaktów ze szkołami polskimi w Wellington, Christchurch i Auckland, działających bardzo aktywnie. Krótko omówiła problemy, z którymi borykają się polscy nauczyciele, m.in. brakiem materiałów dydaktycznych (np. materiały amerykańskie nie zawsze są odpowiednie, albo wiekowo niewłaściwe ze względu na zawartą tematykę) i odchodzenie młodzieży ze szkół polonijnych. „Niestety gubimy młodzież” powiedziała, „rolą nauczyciela jest przetrzymać młodych w szkole, aby kontynuowali naukę jak najdłużej”. „Trzeba walczyć o każde polskie dziecko do końca, nie wolno nam zaprzestać zachęcania, nie wolno nam przepuścić żadnej okazji, każde dziecko jest ważne, bo od nich zależeć będzie przyszłość Polonii w Australii”. Stwierdziła, że polskie szkolnictwo w Australii się odradza. Podziękowała nauczycielom we wszystkich szkołach polonijnych w Australii za ich ogromny wkład w budowanie szkolnictwa na Antypodach. Wystąpienie pani Łacek spotkało się z entuzjastycznym przyjęciem.
Prof. Kozek wspomniał, że wspieranie szkół przez państwo australijskie jest zasługą ojca wielokulturowości, prof. Jerzego Zubrzyckiego.
Zjazd zakończono w godzinach popołudniowych w sobotę, 7 czerwca. Wieczorem w Ambasadzie RP odbył się recital muzyki szopenowskiej lokalnej pianistki, Olivii Urbaniak, laureatki pierwszego miejsca w konkursie im. Ewy Malewicz, sponsorowanego przez Radę Naczelną w 2012, a obecnie studentki Konserwatorium w Sydney. Olivia rozpoczęła występ polonezem d-moll Franza Schuberta na cztery ręce w duecie z pianistą Maciejem Pawelą, a następnie przedstawiła wybór utworów Fryderyka Chopina i szczególnie zachwyciła słuchaczy pięknym wykonaniem II sonaty b-moll op. 35.
Relacja z koncertu na stronie Ambasady RP
W niedzielę, 8 czerwca delegaci uczestniczyli we mszy świętej w kościele w Ośrodku Duszpasterstwa Polskiego w Narrabundah, w której uczestniczyła także cała rodzina ambasadora Milewskiego.
Ita Szymańska
Rzecznik Prezydium Rady Naczelnej Polonii Australijskiej
12 czerwca 2014 r.
| 
