| Już niedługo startujemy z imprezami i konkursem kościuszkowskim. Dużo roboty, mało rąk do pracy, czas przyspiesza jak lawina. Trudno się skupić w natłoku spraw. Wspinam się cierpliwie na Himalaje koncentracji, ale co chwilę zjeżdżam po skarpie rozkojarzenia. Przygotowałam właśnie spis najciekawszych słuchowisk radiowych o Kościuszce, zapragnęłam jeszcze sprawdzić, czy są jakieś słuchowiska po angielsku. Wrzuciłam na google hasło "audio Kosciuszko" i oto niespodzianka: w National Library of Australia znajduję słowa i nuty piosenki z 1913 roku... tytuł "Kosciusko". Ot i skok w bok, strawiłam pół dnia na tropieniu losów tej piosenki, choć całkiem co innego było moim priorytetem na dzień dzisiejszy. Ale oceńcie sami, czy moje znalezisko warte było zachodu.
Na zeszycie z nutami widnieją 3 nazwiska: piosenkarka Miss Nella Webb, autor słów Charles Vaude i kompozytor Moritz Lutzen. W internecie na temat tej trójki znajduję bardzo skąpe informacje. Wiadomo tylko, że Moritz to przybysz (skąd? Niemiec? Żyd? Amerykanin?).W czasie swej wizyty w Australii (1913 r.) ogłosił konkurs na tekst piosenki, zapowiadając, że osobiście skomponuje do niej muzykę. Jak się okazało, najlepszą piosenkę - własnie "Kosciusko" - napisał słynny australijski komik i kabareciarz Charles Vaude. Gotową piosenkę włączyła do swego repertuaru Miss Nella Webb. Kosciusko szybko stał się szlagierem.
KOSCIUSKO
Darling I've been thinking where we'll spend a holiday,
Just you and I. Just you and I.
It needn't be a place so many miles away,
For you and I. For you and I.
No need to go to Italy, to see the sights of Rome.
No need to cross the lovely Alps, or sail across the foam.
For there's a place more beautiful adjacent to our home.
For you and I. For you and I.
CHORUS
So darling we must go, up to Kosciusko.
There we'll go sliding, gliding, sleigh riding.
Don't say you've no time,
On you I'm counting,
Our love will grow, in the ice and snow,
I will be your little Eskimo
On Kosciusko mountain.
Darling there's a lovely place for lovers just to spoon,
Suit you and I. Suit you and I.
And no one will enjoy the joys more than our honey moon,
Than you and I. Than you and I.
No confetti, but white snow balls, at our wedding will be tossed.
We'll have a wedding in the snow no matter what the cost,
I wouldn't care how cold it was it couldn't be a frost
For you and I. For you and I.
Piosenka (to znaczy zeszyt z nutami) została opublikowana w 1913 roku. Dziwnym zbiegiem okolicznosci właśnie w tym samym czasie grupa biskupów-narciarzy (z arcybiskupem Sydney) postanowiła zorganizować niecodzienne wydarzenie: odprawić Mszę św. na "dachu" Australii. Doszło ono do skutku 23 lutego 1913 roku. Możemy się pospierać, czy to piosenka przysporzyła rozgłosu imprezie religijnej na Górze Kościuszki, czy odwrotnie. Tak czy owak, nie ulega wątpliwości, że Góra Kościuszki była już w tamtych czasach bardzo popularna.
Prawie nic nie wiemy o kompozytorze piosenki. Znajdujemy tylko krótki podpis pod zdjęciem Moritza (obwarowanym copyrightami!): Moritz Lutzen, a musical boy prodigy; he composed, conducted and played the piano. His later career seemed to focus mainly on the composition of popular songs. Seen here as a teenager, in conducting pose near a piano. A więc cudowne dziecko! Muzyczny geniusz!
A photo of Moritz as a teenager - here
Moritz musiał spedzić w Australii sporo czasu (może nawet dwa lata), skoro zdążył skomponować wiele popularnych piosenek, właśnie do słów Charlesa Vaude.
Jako się rzekło, wykonawczynią "Kosciusko" była Miss Nella Webb. Wiadomo, że była Amerykanką pochodzenia angielskiego, że występowała w musicalach na Broadwayu. Z nielicznych notek na jej temat wynika, że była wszechstronnie utalentowana: piosenkarka, recytatorka i astrolog, określana również jako well known vaudeville performer,a nawet an ex belly dancer. W Australii znalazła się w ramach wielkiego tournee "American and Pacific variety theatres". Informacje o tym tournee znajdujemy w biografii angielskiego kompozytora i akompaniatora Horacego Stanleya Keatsa. Do Australii przybył w 1915 roku jako akompaniator zatrudniony przez Nellę Webb.
O Charlie Vaude dużo pisać nie będę, bo jak sie okazuje, to postać w Australii tak bardzo popularna jak Charlie Chaplin w Ameryce. Rodem z Anglii aktor, poeta, komik, radiowiec. W latach 1908-1929 wraz z Billem Verne tworzyli nader popularny duet komediantów. W późnieszych latach bił rekordy popularności jako komik radiowy.
Ma w swoim dorobku wiele popularnych piosenek, w tym What's the use of Germany? , czy patriotycznych typu They are Anzacs, every one (1916).
I tak oto niechcący przerobiłam ciekawą lekcję na temat kabaretów i życia rozrywkowego w Australii w okresie I wojny światowej. Nigdy bym nie trafiła na tutejszych Patów i Patachonów, gdyby nie Kościuszko....Ufff...
Ernestyna Skurjat-Kozek
A na deser archiwalny filmik "Pat & Patachon"
| 
