OPALE W WARSZTACIE SAMBE |
Z panem Józefem Berneckim, właścicielem hurtowni opali Sambe w Sydney rozmawia Magda Kopydłowska.
- Opal należy do najbardziej znanych bogactw naturalnych Australii i jest nazywany kamieniem narodowym. W Polsce złoża opali są niewielkie i mało szlachetne, dlatego kamień nie jest tak popularny. Czy mógłby nam Pan powiedzieć coś więcej o opalach – przybliżyć ich pochodzenie i występowanie?
- Pierwsze opale wydobywano na terenach Węgier i Słowacji już na początku XI wieku. Kopalnie przeżywały renesans pod koniec XIX na terenie ówczesnego Królestwa Austro-Węgier. Najstarsze i najpiękniejsze okazy (tzw. specimen) znajdują się w muzeum w Wiedniu. Wiele z nich należało do klejnotów królewskich Habsburgów. Opale w Polsce, które wydobywa się głównie na Dolnym Śląsku są rzeczywiscie mało szlachetne. Mają bardzo prostą strukturę i przez to nieciekawy, mało intensywny kolor. A to właśnie gra kolorów jest bardzo ważną cechą opali. Dlatego polskie opale nie przedstawiają wielkiej wartości w jubilerstwie.
- Jednym i największych producentów opali jest Australia, która odpowiada za 94% światowego wydobycia. Jakie są rodzaje opali? Gdzie wydobywa sie opale w Australii i na świecie?
Opale przed obrobką |
- W Australii złoża opali występują od północno-zachodniej części Queensland aż do Południowej Australii. W Queensland występuje tzw. boulder opal, który charakteryzuje się cienką warstwą kolorowego opalu na brązowawym kamieniu. Czarny opal występuje w okolicy Lightning Ridge w NSW. Biały opal o charakterze kryształu, przezroczystego kamienia, występuje w Południowej Australii w okolicy Cober Peedy. Mniejsze obszary wydobycia opali to Andamooka, White Cliffs, Mintabe, Kouroit i Yahwa. Opale wydobywa się też głównie w Brazylii i Meksyku. Jednakże ich produkcja w porównaniu z Australią jest bardzo mała. Opal występuje również w innych częsciach świata jak np. w Idaho w USA, Indonezji, Afryce, czy jak już wspomnialłem na Węgrzech, Słowacji a nawet w Niemczech. Kilka lat temu znaleziono ślady opali na Syberii. Jednakże opal ten pęka po wydobyciu i nie nadaje sie do produkcji jubilerskiej.
- Skąd pochodzą Pańskie opale? Jakim rodzajem opali Pan się najbardziej interesuje i dlaczego?
Kolekcja wisiorków |
- Interesuje mnie głównie boulder opal z Queensland i czarny opal z NSW, z okolic Lightning Ridge. W zależności od potrzeb i możliwości skupu kamienia, kilka razy w roku wybieram sie w długą podróż do różnych kopalni w poszukiwaniu materiału. Kopalnie boulder opali zaczynają się w północno-zachodniej częsci Queensland w okolicy Winton i są porozrzucane na olbrzymim obszarze poprzez Longreach, Quilpie aż po Yawha, w południowo-zachodniej części Queensland. Często podczas tej samej wyprawy jadę do kopalni czarnego opalu w Lightning Ridge, w północno-zachodniej części NSW...
... Uważam, że boulder opal i czarny opal są o wiele ciekawsze od białego opalu z Cober Peedy w Australii Południowej. Ich inność polega na ciekawej kombinacji kolorów, często niekonwencjonalnych kształtów, jak również efektów trójwymiarowych (forma płaskorzeźby). Daje to nieograniczone możliwości jubilerowi przy projektowaniu indywidualnej i niepowtarzalnej biżuterii.
- Kto kupuje opale w Australii?
- Głównie turyści z całego świata, którzy nie chcą kupować więcej pluszowych kangurów i bumerangów. Warto dodać, że Australijczycy też zaczęli ostatnio kupować opale, choć jest to jeszcze znikoma liczba wśród klientów. Polacy, którzy przyjeżdżają do Australii zaskakują mnie swoją wiedzą o opalach. Orientują się częto w kwestiach technicznych: koloru, struktury, używają fachowego słownictwa i wiedzą czego szukają. Niektórzy znają nawet lokalizację kopalń. Podejrzewam, że wszystkie te informacje są w internecie. Jest to jednak zadziwiające, bo w ogólnoświatowej produkcji wszystkich kamieni szlachetnych opal stanowi mniej niż 1% stanu. To bardzo znikoma produkcja...
...W Polsce w sklepach jubilerskich można spotkać głównie białe opale z Południowej Australii. Bardzo rzadko sklepy te mają dostęp do innego rodzaju opali i dlatego warto je nabyć w Australii. Bardzo często odwiedzają mnie w biurze w Sydney Polacy, którzy nabywają opale i wyroby z opalami jako prezenty do Polski. Są to zarówno opale w srebrze i w złocie, jak i opale do oprawy w Polsce. Często ci sami klienci wracają do mnie przy następnej wizycie bo prezent był udany.
Pan Józef w swoim warsztacie |
- Czy opale są drogie w porównaniu z innymi kamieniami?
- Wartość opalu zależy od wielu czynników: koloru, wzoru, rodzaju, czystości, wagi, i ogólnej wizualnej atrakcyjności. Cena słynnych opali, które posiadają nawet swoje nazwy, dochodzi do setek tysięcy dolarów. Ale może to też być kamień bardzo dostępny, już od kilku dolarów. Ogólnie kamienie, które występują najrzadziej są najdroższe - są to kamienie o ciemnej, czerwonej barwie. Dodatkowo specyficzny, wyjątkowy wzór i rozmiar kamienia będą podnosiły jego cenę.
- Czy będzie można kiedyś mówić o zaręczynowym pierścionku z opalem?
- Byłoby to moim marzeniem, ale niestety trudno byłoby zadowolić wszystkie panie. Po prostu zabrakłoby kamieni. Jest to bardzo unikalny kamień, i niech tak pozostanie!
- Bardzo dziękuję za rozmowę. W naszym kolejnym spotkaniu porozmawiamy o Pana przygodzie z jubilerstwem w Australii i wystawie w Chicago.
Z Józefem Berneckim rozmawiała Magda Kopydłowska
| 
