| 26 sierpnia 2012 r w Klubie Polskim w Ashfield odbyło się spotkanie przedstawicieli kilku organizacji społeczności polskiej w Australii z gośćmi z Polski: naczelnym dyrektorem Archiwów Państwowych prof. Władysławem Stępniakiem oraz dyrektorem Archiwum Państwowego w Lubaniu (woj. dolnośląskie) Adamem Banieckim (który jest też redaktorem Naukowego Portalu Archiwalnego).
W spotkaniu czestniczyli: konsul generalny RP w Sydney Daniel Gromann, prezes Federacji Polskich Organizacji w Nowej Południowej Walii Jerzy Krajewski z małżonką Jadwigą Solką-Krajewską, prezes Polskiego Instytutu Historycznego w Australii Wanda Horky, prezes Fundacji Kresy-Syberia Stefan Wiśniowski, prezes Samodzielnego Koła AK w Sydney i skarbnik Funduszu Wieczystego Polonii Australijskiej Tadeusz Tarmas, prezes Stowarzyszenia Polskich Kombatantów – Koła nr 1 w Sydney Mieczysław Swat, członek zarządu Koła SPK nr 1 w Sydney Julia Ankiewicz, członek zarządu Fundacja Kresy-Syberia Anna Pacewicz, członek zarządu Koła SPK nr 1 w Sydney i wiceprezes Klubu Polskiego w Ashfield Roman Kokoszka, kierownik Klubu Polskiego w Ashfield Lucjan Romanowski oraz wiceprezes Muzeum i Archiwum Polonii Australijskiej Zdzisław A. Derwiński.Konsul generalny RP podjął zebranych śniadaniem wydanym na cześć gości z Polski.
W części roboczej spotkania prof. Władysław Stępniak przedstawił możliwości Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych w zakresie pomocy archiwom polonijnym. Jako przykład przytoczył wsparcie udzielone Polskiemu Instytutowi Naukowemu w Nowym Jorku i Instytutowi im. Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych posiada możliwość przysłania profesjonalnego archiwisty z Polski, który pomoże w organizacji i porządkowaniu archiwów polonijnych w poszczególnych stanach. Archiwista z Polski mógłby również przeszkolić lokalnych archiwistów polonijnych w zakresie organizacji, zabezpieczania, katalogowania zbiorów archiwalnych. Jednocześnie Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych prowadziłaby okresowy przegląd postępu prac w archiwach polonijnych w Australii z uwzględnieniem pomocy finansowej i osobowej dla partnerów polonjinych.
Fundusze pochodzące z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, którymi dysponuje Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych mogą być wykorzystane tylko na określone cele, np. na wsparcie bezpośrednich prac archiwalnych (zakup pudeł, teczek, sprzętu itp). Nie mogą one być przeznaczone na pokrycie prac kapitałowych, czynszu, opłaty elektryczności, płac itp.
Istnieje też możliwość przeszkolenia archiwistów polonijnych w Polsce, którzy po powrocie do Australii prowadziliby treningi dla innych osób zainteresowanych pracą społeczną w archiwach polonijnych.
Najlepszym rozwiązaniem byłoby mianowanie osób odpowiedzialnych za kontat organizacji polonijnych w poszczególnych stanach z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych. Do tej roli zgłoszono następujące osoby: Wanda Horky (Australijskie Terytorium Stołeczne), Jerzy Krajewski (Nowa Południowa Walia), Franciszek Rutyna (Queensland), Zdzislaw Derwiński (Wiktoria) i Halina Szunejko (Australia Zachodnia). Zadaniem tych osób byłoby koordynowanie działalności archiwalnej w poszczególnych stanach i utrzymywanie kontaktu z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych.
Ustalono, że każdy ze stanowych reprezentantów określi jaki zakres prac archiwalnych jest wymagany do przeprowadzenia w poszczególnych stanach i poinformuje o tym pocztą elektroniczną prof. W. Stępniaka. Prof. W. Stępniak włączy te informacje do swoich planów i poinformuje o decyzji w zakresie pomocy polskiego archiwisty dla archiwów polonijnych w Australii. Wspomniany plan/plany zostaną przekazane do wiadomości wspomnianych reprezentantów stanowych.
Stefan Wiśniowski wysunął propozycję zawarcia porozumienia pomiędzy Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych a Fundacją Kresy-Syberia w zakresie bezpłatnego użytkowania materiałów Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.
Prof. W. Stępniak zbada możliwość złożenia kopii materiałów zebranych przez Fundację Kresy-Syberia (chodzi o relacje ustne osób, które przeżyły zesłanie na Syberię) w depozyt Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.
Omówiono również takie sprawy jak np. to, jak powinno się pracować z materiałami archiwalnymi dotyczącymi osób indywidualnych, jakie prace archiwalne należy uznać za najbardziej priorytetowe, zagadnienie praw autorskich (copyright), prywatności, dostępu do materiałów archiwalnych, odpowiedzialności za zbiory oraz zagadnienie własności materiałów archiwalnych (np. prywatne dokumenty versus udostępnienie ich do użytku publicznego).
W trakcie spotkania Stefan Wiśniowski podkreslił, że Fundacja Kresy-Syberia koncentruje się głównie na sprawach dotyczących II wojny światowej, Polski i Australii, badań genalogicznych i zapisywanie tzw. historii mówionej.
Natomiast Jerzy Krajewski wspmniał o archiwum sióstr w Marayong, które posiada odpowieniego archiwistę i pomieszczenia z klimatyzacją.
Opr. na podstawie notatek Wandy Horky
Od prawej: konsul D. Gromann, prof. W. Stępniak, Jerzy Krajewski |
Od prawej: Stefan Wisniowski, Wanda Horky i Mieczysław Swat |
Link do artykułu "Rozmowa z prof. Władysławem Stępniakiem"
| 
