| W IV Zjeździe Polonii i Polaków z Zagranicy pod hasłem „...by czuć się Polakiem”, nawiązującym do słów papieża Jana Pawła II do Polonii na spotkaniu w Rzymie w 1990 r., wzięło udział około 300 delegatów z 44 krajów. Reprezentowane były m.in. takie organizacje jak Kongres Polonii Amerykańskiej, Kongres Polonii Kanadyjskiej, Europejska Unia Wspólnot Polonijnych, Rada Naczelna Polonii Australijskiej, Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie, Kongres Polaków w Rosji, Konwent Organizacji Polskich w Niemczech i Centralna Reprezentacja Wspólnoty Brazylijsko-Polskiej BRASPOL. W zjeździe uczestniczyło wielu reprezentantów organizacji młodzieżowych z całego świata, w tym grupa sponsorowanej młodzieży z krajów na Wschodzie,której członkowie pełnili funkcje obsługi logistycznej zjazdu – na lotnisku im. Fryderyka Szopena w Warszawie oraz podczas obrad zjazdu i imprez towarzyszących.
Honorowy Patronat nad zjazdem objął prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Bronisław Komorowski.
Według najnowszych danych cytowanych w polskich mediach, za granicą żyje od 17 do 20 mln Polaków. Najliczniejsza jest Polonia w Stanach Zjednoczonych - ponad 10 mln. Duże skupiska polonijne znajdują się w Kanadzie, Brazylii, Niemczech, Francji i na Wyspach Brytyjskich (ok. 1 mln). Na Wschodzie najwięcej Polaków żyje na Litwie, Białorusi, Ukrainie i w Rosji.
W skład delegacji z Australii weszli Leszek Wikarjusz, wiceprezes Rady Naczelnej Polonii Australijskiej (RNPA), który przewodniczył delegacji oraz Ita Szymańska i Tomasz Prokop, członkowie prezydium Rady. Nową Zelandię reprezentowali Dorota Szymańska, przewodnicząca Związku Polskiego z Christchurch i Marian Ceregra, sekretarz Rady Naczelnej Polonii Nowozelandzkiej z Wellington.
Przy okazji zjazdu członkowie delegacji z Australii uczestniczyli w kilku ważnych spotkaniach z przedstawicielami rządu polskiego. Zjazd stał się również okazją do nawiązania bliższych kontaktów z kolegami z Nowej Zelandii.
Czwartek, 23 sierpnia -Spotkanie w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej
Tomasz Prokop i Leszek Wikarjusz spotkali się z Romualdem Łanczkowskim, wicedyrektorem Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Spotkanie miało charakter informacyjny. Dyrektor Łanczkowski omówił zagadnienia dotyczące finansowania opieki nad Polonią i Polakami za granicą przez Senat RP w latach 1990-2011 oraz trudności występujące po przekazaniu 70% funduszu polonijnego do Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Spotkanie w Stowarzyszeniu Wspólnota Polska
W godzinach popołudniowych delegaci Rady Naczelnej Polonii Australijskiej spotkali się z prezesem Stowarzyszenia Wspólnota Polska, Longinem Komołowskim. W spotkaniu uczestniczyli także przedstawiciele prezydium Rady Polonii Świata. Poruszono kwestie udziału młodego pokolenia w życiu polonijnych organizacji społecznych oraz sprawy dotyczące wyłaniania nowych działaczy wśród młodszych pokoleń pochodzenia polskiego żyjących poza granicami Polski. Szczególną uwagę zwrócono na propozycje organizowania zajęć Szkoły Liderów w krajach osiedlenia uczestników szkolenia oraz potrzebę nawiązania kontaktów z organizacjami niezrzeszonymi działającymi przy znaczących wydarzeniach polonijnych, takich jak na przykład ruch młodej Polonii skupionej wokół dorocznej konferencji Quo Vadis odbywającej się na kontynencie północnoamerykańskim od 2009 roku.
W godzinach wieczornych delegaci zjazdu zostali przewiezieni autokarami do Pułtuska, gdzie nastąpiła oficjalna rejestracja uczestników i przydział miejsc zakwaterowania.
Dzień pierwszy zjazdu – piątek, 24 sierpnia.
We wczesnych godzinach porannych, delegacja australijska wraz z innymi delegatami i organizatorami oddała hołd poległym żołnierzom polskim przed Grobem Nieznanego Żołnierza podczas uroczystości na Placu Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Wieniec w imieniu Polonii australijskiej złożony został przez delegatów z Australii i Nowej Zelandii, w asyście kompanii reprezentacyjnej Wojska Polskiego.
O godzinie 10:00 uczestnicy zjazdu i zaproszeni goście udali się do Katedry Świętego Jana na Starym Mieście, by wziąć udział w uroczystej mszy świętej w intencji rozpoczynającego się zjazdu celebrowanej przez prymasa Polski, arcybiskupa Józefa Kowalczyka. Podczas eucharystii delegat z Australii, Tomasz Prokop odczytał modlitwę z Księgi Wiernych.
Oficjalne otwarcie zjazdu nastąpiło w salach Zamku Królewskiego. Przedstawicieli środowisk polonijnych z całego świata powitali - Helena Miziniak, wiceprezes Rady Polonii Świata oraz Longin Komołowski, prezes Stowarzyszenia Wspólnota Polska. Honorowy patron IV Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Bronisław Komorowski otworzył zjazd. Prezydent życzył uczestnikom zjazdu, aby potrafili w sposób umiejętny wykorzystać atut, jakim jest dobra opinia o Polsce i Polakach. Powiedział, że awans Polski do rangi krajów niepodległych, integrujących się ze światem zachodnim, jest awansem wszystkich Polaków a każdy sukces Polaków w każdym kraju świata potęguje narodową dumę. (fotografia 6 i 7)
Prezydentowi towarzyszyli przy otwarciu prymas Polski, abp Kowalczyk, marszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz oraz senatorowie związani ze środowiskiem polonijnym poprzez pracę w senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą. Ministerstwo Spraw Zagranicznych reprezentował w imieniu ministra Radosława Sikorskiego podsekretarz Stanu, Jerzy Pomianowski.
Rozpoczęcie zjazdu uświetnił krótki recital Ryszarda Rynkowskiego, znanego wokalisty, kompozytora i aktora, występującego m.in. w zespole Victoria Singers, znanego później jako grupa Vox w latach 80. ubiegłego wieku.
Po uroczystości otwarcia zjazdu, delegaci i goście udali się do siedziby Stowarzyszenia Wspólnota Polska na Krakowskim Przedmieściu, aby obejrzeć przygotowaną na czas zjazdu wystawę fotograficzną Grzegorza Gałązki „...by czuć się Polakiem”.
Po południu marszałek Senatu Bogdan Borusewicz oficjalnie przywitał uczestników zjazdu w budynku Senatu Rzeczpospolitej Polskiej. W swoim przemówieniu podkreślił, że Senat RP będzie kontynuował opiekę nad Polonią i Polakami mieszkającymi za granicą. Marszałek wyraził nadzieję, że wprowadzona zmiana finansowania pomocy dla Polonii poprawi sytuację, bo jak powiedział: „zmiany wprowadza się po to, by było lepiej”. Senat będzie się przyglądał i oceniał jak działa nowy system udzielania tej pomocy – podkreślił marszałek. Dodał, że nadal w Senacie funkcjonuje Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, w której są senatorowie z ogromnym doświadczeniem w pracy z Polonią i Polakami za granicą. Marszałek wyraził zadowolenie, że gości w Senacie przedstawicieli Polonii z całego świata. Podkreślił, że spotkanie odbywa się w historycznym miejscu - sali im. Andrzeja Stelmachowskiego, pierwszego marszałka odrodzonego Senatu, który podjął się dzieła nawiązania bliskich kontaktów z naszymi rodakami z zagranicy po latach wojny i okresie komunizmu. Na koniec marszałek Borusewicz życzył wszystkim uczestnikom IV Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy sukcesów w działalności polonijnej, szczególnie wśród najmłodszego pokolenia Polaków, “bo od nich zależy przyszłość nas wszystkich”.
Delegacja Australii i Nowej Zelandii |
Marszałek oddał głos Władysławowi Zachariasiewiczowi, nestorowi Polonii amerykańskiej. Pan Zachariasiewicz podziękował Senatowi, który był tradycyjnym opiekunem Polonii i budował pomosty między macierzą a diasporą. Zaznaczył, że rola Senatu jest niekwestionowana w kontaktach z Polonią. Dodał, że Senat i Polska docenia rolę Polonii i Polaków za granicą, bo to wielki potencjał, który dla dobra naszej ojczyzny należy wspierać. Nestor Polonii podziękował obecnemu marszałkowi Senatu i senatorom za pracę na rzecz Polonii.
O godzinie 16.00, w Sejmie RP rozpoczęto pierwszą sesję plenarną w ramach IV Zjazdu. Sesję prowadził wicemarszałek Sejmu, Cezary Grabarczyk.
- Choć dziś mieszkacie niemal we wszystkich zakątkach ziemi, to przecież nie jesteście tu gośćmi, jesteście u siebie - powiedział wicemarszałek Sejmu, otwierając sesję plenarną. Hasło tegorocznych obrad z udziałem kilkuset delegatów organizacji polonijnych z różnych części świata brzmi: „…by czuć się Polakiem”. Sesja rozpoczęła się od odśpiewania hymnu państwowego. (fotografia 10) Wicemarszałek zauważył, że mimo różnych powodów opuszczenia kraju przedstawicieli Polonii łączy tworzona w wymiarze serca wspólnota Polek i Polaków. - Witamy w domu - powiedział do delegatów polonijnych, zgromadzonych w sali posiedzeń Sejmu.
Cezary Grabarczyk przywołał słowa Jana Pawła II do emigrantów: „Nie można o Was myśleć wychodząc od pojęcia „emigracja”. Trzeba myśleć wychodząc od rzeczywistości „ojczyzna”. Skąd ta siła wewnętrzna polskiej emigracji? Źródeł jej trzeba szukać nad Wisłą - w wierze Polaków i ich kulturze. (…) Kultura polska jest dobrem, na którym opiera się życie duchowe Polaków. Ona wyodrębnia nas jako Naród. Winniśmy wzmacniać naszą kulturę narodową. Nie wolno nam zapominać kim jesteśmy, gdzie są nasze korzenie. Winniśmy czuć się zawsze jedną wspólnotą, niezależnie od tego gdzie są nasze domy i miejsca pracy, dlatego tak ważne jest, by czuć się Polakiem.”
Następnie wygłoszono następujące referaty plenarne:
Polonia wczoraj, dziś i jutro - wiceprezes Rady Polonii Świata, Helena Miziniak
Wiceprezes Miziniak poruszyła kwestie osiągnięć wspólnoty polonijnej na przestrzeni 20 lat - od pierwszego zjazdu polskiej diaspory, który odbył się w Krakowie po transformacji demokratycznej. Helena Miziniak podkreśliła integrującą rolę kościoła w kultywowaniu polskości poza granicami kraju. Wśród celów działalności Polaków za granicą, wiceprezes Rady Polonii Świata wymieniła m.in. promocję Polski i obronę jej dobrego imienia. W swoim wystąpieniu mówiła także o wyzwaniach związanych z zapewnieniem edukacji i kształtowaniem polskiej tożsamości u dzieci urodzonych na emigracji, jak i tych, które przybyły ze swoimi rodzicami. Helena Miziniak zastanawiała się również nad sprawami łączącymi i dzielącymi „starą” oraz „nową” emigrację.
Duszpasterstwo Polonii i Polaków poza granicami kraju - sekretarz Komisji Episkopatu Polski do Spraw Duszpasterstwa Emigracji, ks. prałat Stanisław Budyń
Ks. prałat wystąpił w imieniu przewodniczącego Komisji do Spraw Polonii i Polaków za Granicą Konferencji Episkopatu Polski bp. Wiesława Lechowicza. Mówił on o historycznej i współczesnej roli kościoła w życiu emigracji. Jak zaznaczył bp Lechowicz, przed kościołem stoi wyzwanie, jakim jest duszpasterska troska o wiernych, którzy opuścili Polskę i zmagają się z takimi problemami jak rozdzielone rodziny oraz zerwane więzi społeczne.
Relacje kraju z Polakami za granicą i promocja Polski - prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej i Związku Narodowo-Polskiego, Frank Spula oraz prezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Teresa Berezowski
Prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej i Związku Narodowo-Polskiego, Frank Spula oraz prezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Teresa Berezowski przedstawili kwestie relacji kraju z Polakami za granicą i promocję Polski. Frank Spula przypomniał zaangażowanie amerykańskiej Polonii w wyzwolenie naszego kraju spod jarzma komunizmu i jej późniejsze działania, m.in. na rzecz wstąpienia Polski do NATO. Podkreślił, że tylko bliska współpraca środowisk polonijnych na całym świecie pozwoli wzmacniać pozycję Polski na arenie międzynarodowej. Według Franka Spuli bardzo ważne jest też, aby Polonia zyskała młodych liderów. Z kolei prezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Teresa Berezowski zwróciła uwagę m.in. na rolę kościoła w kultywowaniu polskich tradycji religijnych i narodowych. Zaznaczyła, że Polonia nigdy nie zapomina skąd pochodzi i wspiera kraj, gdy ten znajduje się w potrzebie. Według Teresy Berezowski, diaspora chce współpracować z Polską na zasadzie partnerstwa.
Oświata polska i polonijna poza granicami kraju - prezes Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, Tadeusz Adam Pilat
Prezes Pilat omówił sprawy oświaty polskiej i polonijnej poza granicami kraju. Jego zdaniem, zaspokojenie rosnących potrzeb w tym zakresie wymaga właściwej współpracy polskich władz, środowisk oświatowych i organizacji polonijnych. Tadeusz Pilat zauważył, że sytuacja oświatowa Polaków za granicą jest zróżnicowana - w niektórych krajach dostęp do nauki jest ograniczony, w innych możliwości bywają niewykorzystane.
Delegat Rady Naczelnej Polonii Australijskiej, Tomasz Prokop odczytał referat przygotowany przez prezydium RNPA pod tytułem Udział młodego pokolenia w życiu Polaków za granicą. W wystąpieniu poruszył sprawy spadku zaangażowania tej grupy w sprawy Polonii, co jest spowodowane m.in. nadmiarem pracy i brakiem zainteresowania kwestiami polonijnymi. Zaproponowane przez niego rozwiązania to m.in. otwarcie na wizję polskości, jaką ma młodzież i towarzyszenie młodym ludziom w interesujących ich obszarach.
Przemówienia wygłosili również przedstawiciele sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą, przewodniczący Komisji, poseł Adam Lipiński i zastępca przewodniczącego, posłanka Joanna Fabisiak.
Poseł Lipiński zwrócił się do uczestników zjazdu, jako do obrońców prawd, tradycji, wartości i przekonań, które są częścią polskiej tożsamości narodowej. Złożył szczególne podziękowania Polakom z Kresów Wschodnich, którzy przez wiele lat walczyli o zachowanie języka i kultury polskiej. W swoim wystąpieniu przewodniczący Lipiński odniósł się do zmiany sposobu finansowania działań na rzecz Polonii - przesunięcia środków z Senatu do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Poseł mówił także o potrzebie opracowania nowego rządowego programu wspierania środowisk polonijnych.
Według zastępcy przewodniczącego sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą, posłanki Joanny Fabisiak zjazdy przedstawicieli Polonii z całego świata powinny się odbywać częściej niż co cztery lata. Ponadto, posłanka zaproponowała, aby w przyszłości w obradach Sejmu Dzieci i Młodzieży, oprócz młodzieży z gimnazjów i szkół średnich z kraju, brali także udział młodzi przedstawiciele Polonii.
Po zakończeniu sesji plenarnej delegacja uczestników zjazdu i Stowarzyszenia Wspólnota Polska złożyła kwiaty pod tablicą marszałka Sejmu III kadencji i prezesa Stowarzyszenia Wspólnota Polska Macieja Płażyńskiego, który zginął śmiercią tragiczną w katastrofie samolotowej pod Smoleńskiem w 2010 roku.
Następnie rozpoczęto prace w komisjach tematycznych, w celu omówienia zaplanowanych zagadnień programowych i przygotowania postulatów i wniosków zjazdowych. Podczas zjazdu pracowało pięć komisji tematycznych:
1/ ds. relacji Kraju z Polakami za granicą i promocji Polski
2/ ds. oświaty polskiej poza granicami Kraju
3/ ds. duszpasterstwa Polonii i Polaków poza granicami Kraju
4/ ds. obrony dobrego imienia Polski
5/ ds. młodego pokolenia.
Obrady poszczególnych komisji odbywające się w trybie jednoczesnym, rozpoczęły się w godzinach wieczornych pierwszego dnia i zakończyły wczesnym popołudniem drugiego dnia zjazdu.
Ita Szymańska, delegatka RNPA poprowadziła komisję tematyczną do spraw młodego pokolenia. W obradach komisji wzięło udział około 60 osób. Delegaci omόwili szereg spraw i problemόw nurtujących młode pokolenie Polakόw i młodzież polonijną, mieszkającą na stałe i tymczasowo poza granicami Kraju. Poruszono szereg zagadnień w kontekście znajomości języka polskiego, języka kraju tymczasowej emigracji, pielęgnacji kultury, historii i tradycji polskich, kontaktów z Polską i odkrywania polskich korzeni, wiedzy o Polsce oraz o kraju czasowego zamieszkania (lub migracji) a także kontaktów ze środowiskiem polskim poza granicami Kraju. Zebrani wielokrotnie podkreślali konieczność zapewnienia środków na współpracę między organizacjami polonijnymi i polskimi, skupiającymi młode pokolenia i aktualizację informacji w systemach elektronicznych. Zwrócono uwagę na rozwój profesjonalny absolwentów uczelni i możliwość doskonalenia wiedzy poprzez kontakty międzynarodowe, uczestnictwo w stowarzyszeniach profesjonalistów i wymianę między instytucjami, w celu dalszej nauki i doskonalenia wiedzy. Delegaci z krajów na Wschodzie dobitnie nakreślili trudności, jakie muszą pokonywać na codzień w pracy społecznej oraz gorąco nawoływali do nawiązywania bliższych kontaktów pomiędzy organizacjami ze Wschodu i Zachodu, aby umożliwić młodzieży ze Wschodu kontakty z rówieśnikami z innych krajów. (fotografia 13)
Robocza część zjazdu zakończyła się w salach Sejmu o godzinie 19.30. Delegaci zostali przewiezieni autokarami z Sejmu do Pułtuska na kolację, a następnie do miejsc zakwaterowania.
Dzień drugi – sobota, 25 sierpnia
Drugi dzień zjazdu rozpoczął się poranną sesją plenarną w zabytkowych salach zamku w Pułtusku, po zakończeniu której delegaci kontynuowali prace w pięciu komisjach tematycznych.
Komisja tematyczna do spraw młodzieży pod przewodnictwem Australii przygotowała pięć wniosków. Wnioski zostały przedstawione podczas popołudniowej sesji plenarnej oraz poddane pod dyskusję i głosowanie wraz z wnioskami przygotowanymi przez pozostałe cztery komisje tematyczne.
WNIOSKI WYPRACOWANE PRZEZ KOMISJĘ DS. MŁODEGO POKOLENIA I PRZYJĘTE JAKO UCHWAŁY IV ZJAZDU
IV Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy apeluje
1. Do Senatu RP/Ministerstwa Spraw Zagranicznych o zapewnienie środków finansowych w celu umożliwienia rozwoju współpracy pomiędzy organizacjami polonijnymi zrzeszającymi młodzież z różnych krajów poprzez wymiany, szkolenia, wyjazdy i pobyty w krajach współpracujących ze sobą.
2. Do Senatu RP/Ministerstwa Spraw Zagranicznych o umożliwienie młodym przedstawicielom Polonii i Polaków mieszkających za granicą bezpośredniego kontaktu z Polską poprzez organizowanie w Kraju i wspieranie uczestnictwa w:
a. kursach językowych i obozach harcerskich
b. koloniach dla dzieci i młodzieży
c. szkoleniach i wydarzeniach kulturalnych
d. igrzyskach sportowych itp. inicjatywach.
3. Do Stowarzyszenia Wspólnota Polska o rozbudowanie na stronie internetowej Stowarzyszenia i regularne aktualizowanie bazy danych organizacji polonijnych na świecie oraz stworzenie platformy komunikacyjnej (np. Facebook) celem umożliwienia kontaktów i przekazywania informacji o istniejących programach i ofertach dla Polonii.
4. Do Stowarzyszenia Wspólnota Polska o stworzenie komórki odpowiedzialnej za udzielanie informacji o możliwościach studiowania w Polsce oraz pomoc w trakcie studiów, zgłaszanie się na studia i aktywizacji zawodowej dla studentów, absolwentów i młodych profesjonalistów mieszkających poza Polską, ze szczególnym uwzględnieniem krajów na Wschodzie.
5. Do Rady Polonii Świata i Stowarzyszenia Wspólnota Polska o zorganizowanie zjazdu młodzieży polonijnej równolegle z następnym V Zjazdem Polonii i Polaków z Zagranicy, przy udziale reprezentantów młodzieży w komitecie organizacyjnym.
Wnioski zostały przyjęte jednogłośnie podczas obrad sesji plenarnej.
Dzień drugi zakończyły występy artystyczne w amfiteatrze zamkowym, podczas których oklaskiwano znakomity występ polonijnej artystki jazzowej, Grażyny Auguścik, która przedstawiła nowatorskie aranżacje utworów Fryderyka Chopina. (fotografia 16) Występy zakończył koncert piosenek z lat 1970 i 80. w wykonaniu lokalnych artystów estrady. Późną i chłodną już noc uświetniło spotkanie towarzyskie przy tradycyjnym ognisku, podczas którego delegatów poczęstowano staropolskim bigosem z kiełbaskami. Była też okazja do tańca i nawiązywania nowych kontaktów. Furorę wśród tańczących zrobił najstarszy uczestnik zjazdu, działacz polonijny ze Stanów Zjednoczonych, pan Władysław Zachariasiewicz, który w listopadzie 2011 obchodził 100. urodziny.
Podczas zjazdu delegaci mieli okazję zapoznać się z materiałami fotograficznymi, przedstawionymi na wystawach poświęconych kardynałowi Stefanowi Wyszyńskiemu oraz księdzu prałatowi Zdzisławowi Peszkowskiemu, kapelanowi rodzin katyńskich.
Dzień trzeci, niedziela, 26 sierpnia
Ostatni dzień zjazdu rozpoczął się uroczystą mszą świętą w Katedrze Pułtuskiej, z udziałem uczestników Zjazdu i mieszkańców Pułtuska.
Po mszy delegaci udali się ponownie na zamek w Pułtusku, by w czasie ostatniej sesji plenarnej podsumować zjazd, jego postulaty, wnioski oraz podjąć uchwały końcowe. W czasie sesji złożono oficjalne podziękowania organizatorom zjazdu, rozdano honorowe dyplomy zasłużonym działaczom polonijnym i podziękowano wszystkim uczestnikom za przybycie i aktywny udział w obradach.
Zjazd został oficjalnie zakończony o godzinie 13:00, po czym delegaci powrócili autokarami do Warszawy a następnie podjęli dalszą podróż do domu.
Więcej informacji oraz materiałów (program zjazdu, teksty wystąpień delegatów w Sejmie, wnioski komisji tematycznych i reportaże fotograficzne) znajduje się na witrynie IV Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy 2012 pod zjazdpolonii.pl.
UCHWAŁY IV ZJAZDU POLONII I POLAKÓW Z ZAGRANICY
1. Zjazd wyraża zdecydowany protest przeciwko naruszaniu praw człowieka i dyskryminowaniu członków Związku Polaków na Białorusi.
2. Uczestnicy Zjazdu protestują przeciw uchwaleniu przez sejm Republiki Litewskiej ustawy pogarszającej możliwości nauczania języka polskiego oraz popierają działania Macierzy Szkolnej i Związku Polaków na Litwie na rzecz odzyskania należnych im praw i możliwości.
3. Zjazd wyraża ogromne uznanie nauczycielom polonijnym, duchownym oraz organizatorom szkolnictwa za ich społeczne zaangażowanie w zachowaniu języka polskiego, tożsamości narodowej i wiary w polskiej diasporze na świecie.
MEMORANDUM DOTYCZĄCE POLAKÓW W KOŚCIELE NA WSCHODZIE
Opatrznościowe odrodzenie Kościoła katolickiego w byłym ZSRR ukazało obecność w nim wiernych różnej narodowości.
Na Białorusi, na Ukrainie i w Rosji ogromną część wiernych nadal stanowią Polacy. To im przede wszystkim Kościół katolicki zawdzięcza swoje przetrwanie w czasach prześladowań i odrodzenie po nastaniu wolności religijnej. Po wprowadzeniu do liturgii języków narodowych, wierni narodowości polskiej nie zawsze, pomimo oczekiwań i próśb, mają zapewnioną liturgię w języku polskim.
Dokumenty Kościoła katolickiego stanowczo wskazują na prawa imigrantów, grup etnicznych i mniejszości narodowych do liturgii i duszpasterstwa w ich ojczystym języku.
Zwracamy się – jako uczestnicy IV Zjazdu Polonii i Polaków z 44 krajów świata – z usilną prośbą do Konferencji Episkopatów Białorusi, Ukrainy i Rosji o to, by dzięki duszpasterskiej trosce Księży Biskupów Ordynariuszy, wierni narodowości polskiej mieli zapewnioną – jeśli tego pragną – liturgię i opiekę religijną w języku polskim.
Obrady Rady Polonii Świata
Po zamknięciu IV Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy 2012 odbyło się zebranie organizacji członkowskich Rady Polonii Świata. Uczestniczyli w nim przedstawiciele głównych kontynentalnych organizacji polonijnych ze świata. Australię reprezentowali Leszek Wikarjusz i Tomasz Prokop. Głównym tematem była kwestia dalszej działalności Rady Polonii Świata. Obecni opowiedzieli się za kontynuacją jej działalności. W wyniku tej decyzji omówiono kwestie merytoryczne i techniczne dotyczące przygotowania poprawek i rozszerzenia statutu Rady. Przedstawiciele Australii zgłosili udział dr Włodzimierza Wnuka do zespołu redakcyjnego, który przygotuje projekt nowego statutu.
Czwartek, 30 sierpnia-Spotkanie w Ministerstwie Spraw Zagranicznych[]
Delegacja Australii i Nowej Zelandii w składzie: Leszek Wikarjusz, Dorota Szymańska i Marian Ceregra spotkała się w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (MSZ) z Januszem Ciskiem, podsekretarzem stanu ds. konsularnych i Polonii oraz Reginą Jurkowską, zastępcą dyrektora departamentu współpracy z Polonią. Przedstawiono zjawisko przejmowania majątków polonijnych, zwykle z naruszeniem statutów organizacji i praw członkowskich. Rozważano możliwości zabezpieczenia majątków polonijnych: prawnie i medialnie, a także udzielenia przez MSZ pomocy w tej sprawie. Przedstawiono propozycję szerokiego dostępu Polonii do polskiej książki w formie e-books i audio-books, co wymaga przeanalizowania konsekwencji prawnych publicznego udostępnienia twórczości objętej prawami autorskimi. Podjęto kwestię zakupu parceli pod dom Polski w Christchurch i możliwości pomocy ze strony MSZ. Przedyskutowano kwestię aktywności młodych polonijnych liderów Quo Vadis.
Rzecznik Rady Naczelnej Polonii Australijskiej
W sprawozdaniu wykorzystano materialy zamieszczone na witrynach IV Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy 2012 oraz Prezydenta i Sejmu RP.
Zamek w Pułtusku |
| 
