| W dniach 8 - 9 czerwca 2013 w Brisbane, stolicy stanu Queensland, odbył się 45. Zjazd Delegatów Rady Naczelnej Polonii Australijskiej. Gospodarzem Zjazdu było Stowarzyszenie Polaków w Queensland. W godzinach porannych w sobotę, 8 czerwca otwarto obrady 45. Zjazdu. Gości przywitał prezes Rady Naczelnej, dr Janusz Rygielski. Przewodniczącym Zjazdu został dr Włodzimierz Wnuk. Gość honorowy, konsul Daniel Gromann uczestniczył w pierwszym dniu obrad. W zjeździe uczestniczyli również goście – koledzy z organizacji polonijnych w Nowej Zelandii: Dorota Szymańska, prezes Związku Polskiego w Christchurch oraz Marian Ceregra, sekretarz Rady Polonii Nowozelandzkiej. Przybył także Jan Szuba z Melbourne, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego PolArt2015. Media Polonijne były reprezentowane przez SBS, 3ZZZ i Puls Polonii. Zjazd rozpoczęto krótką modlitwą, która poprowadził ks. Zenon Broniarczyk z parafii pw. Naszej Pani Zwycięskiej w Bowen Hills, Brisbane.
Wstępnie wydano 47 mandatów jedenastu organizacjom członkowskim (Federacja Polskich Organizacji w Wiktorii – 20; Stowarzyszenie Polaków w Queensland – 8; Federacja Polskich Organizacji w Australii Płd. – 5; Związek Polaków w Hobart – 3; Rada Polonii w Australii Zachodniej – 2; Fundacja Kresy – Syberia – 2; Fundacja Polska w NPW – 1; Muzeum i Archiwum Polonii Australijskiej w Wiktorii – 1; Polska Macierz Szkolna w NPW – 2; Kościuszko Heritage – 1, Komisja Oświatowa Polonii Australijskiej - 2). Z powyższych tylko trzy organizacje w pełni spełniły statutowe wymagania (Fundacja Kresy – Syberia, Związek Polaków w Hobart, Federacja Polskich Organizacji w Płd. Australii).
Wydane mandaty zapewniły wymagane kworum, więc otwarto 45. Zjazd Delegatów. Na asesorów wybrano Annę Kurzak, Bożenę Iwanowską oraz Teresę Koronczewski a sekretarzami zjazdu zostały Grażyna Kornel i Barbara Andrusiewicz.
Następnych sześć organizacji członkowskich opłaciło składki członkowskie długo po terminie określonym w statucie Rady Naczelnej, w związku z czym komisja weryfikacyjna wstrzymała wydanie mandatów tym organizacjom. Statut Rady daje organizacjom członkowskim prawo odwołania się od decyzji komisji weryfikacyjnej do zjazdu. W głosowaniu delegaci zatwierdzili przyznanie dalszych 13 mandatów (Krajowe Stowarzyszenie Polskich Kombatantów w Australii – 5; Rada Organizacji Polskich w ATS – 3; Związek Polski w Newcastle – 2; Oddział Koła Armii Krajowej w NPW – 1; Zjednoczenie Kół Polek w Australii – 1; Związek Harcerstwa Polskiego w Australii – 1).
Federacja Polskich Organizacji w Nowej Południowej Walii wzbudziła poważne kontrowersje, ponieważ nie opłaciła składek członkowskich w roku 2012, a ponadto składki członkowskie za rok 2013 uregulowała miesiąc po terminie i ubiegała się o potrojenie liczby mandatów w porównaniu z rokiem 2011. Po dłuższej dyskusji i odwołaniu się do zjazdu, delegaci w głosowaniu przyznali Federacji 15 mandatów. Zobowiązano prezesa Federacji w NPW do uregulowania zaległych składek i przestrzegania ustawowych terminów opłat członkowskich w przyszłości.
W poczet organizacji członkowskich przyjęto nową organizację - Quo Vadis Conference, której przyznano jeden mandat.
Maciek Fibrych, Quo Vadis Conference |
Porządek obrad przyjęto z małymi poprawkami.
Następnie przyjęto protokół z 44. Zjazdu delegatów Rady Naczelnej z poprawkami. Podjęto kwestię przygotowania przyszłych protokołów w języku angielskim. Ustępujący Prezes Rady Naczelnej odczytał swoje sprawozdanie. Przedstawiono sprawozdanie finansowe Skarbnika, Komisji Rewizyjnej i Audytora/Rewidenta. Jadwiga Solka-Krajewska przedstawiła sprawozdanie Funduszu Wieczystego. Wyjaśniła, że dotacje przyznawane są wnioskodawcom należącym do struktur polonijnych lub posiadającym poparcie organizacji stanowych, działających w ramach Rady Naczelnej.
Przewodniczący Komisji Arbitrażowej, Marian Pawlik odczytał sprawozdanie Komisji. Nawiązując do długo dyskutowanej na poprzednim Zjeździe sprawy sporu między byłym prezesem Rady Organizacji Polskich w Australijskim Terytorium Stołecznym a nowo ukonstytuowanym zarządem, delegatka Eva Roslan odczytała raport o decyzji rzecznika ds. rejestracji organizacji społecznych, który potwierdził prawomocność nowego zarządu, a tym samym zamknął sprawę.
Zapraszamy do obejrzenia zdjęć z 45. Zjazdu Rady Naczelnej Polonii Australijskiej
Małgorzata Kwiatkowska przedstawiła oddzielne sprawozdanie Komisji Rewizyjnej Rady Naczelnej dotyczące Funduszu Wieczystego, w którym zalecono zrewidować regulamin Funduszu Wieczystego i opracować przejrzysty proces rotacji i zatwierdzania członków komitetu administracyjnego Funduszu. Komisja Rewizyjna podkreśliła, że komitet administracyjny Funduszu Wieczystego nie udostępnił ksiąg finansowych i jakichkolwiek innych dokumentów oraz korespondencji, co nie pozwoliło na ocenę procesu inwestowania kapitału i korzystania z konta operacyjnego.
W dyskusji nad sprawozdaniami poruszono następujące sprawy:
zwrócono się z prośbą o opublikowanie zasad przyznawania dotacji przez Fundusz Wieczysty oraz podanie terminów składania wniosków do publicznej wiadomości,
pochwalono zaangażowanie przewodniczącej Solki-Krajewskiej w prace Funduszu Wieczystego i podkreślono, że ocena działalności Funduszu przez Komisję Rewizyjną miała na celu udzielenie konstruktywnej pomocy dla usprawnienia funkcjonowania Funduszu, a Komisja Rewizyjna została skierowana do podjęcia kontroli na podstawie decyzji delegatów 44. Zjazdu,
zawiodła komunikacja pomiędzy prezydium Rady Naczelnej a Federacją w NPW i apelowano aby nowe prezydium poprawiło tę sytuację,
reprezentant Komitetu PolArt w Melbourne, Jan Szuba przedstawił skład komitetu następnego PolArtu i wstępne przygotowania do PolArtu 2015 w Wiktorii. Wyraził troskę o fundusze konieczne do przeprowadzenia tak znaczącej imprezy jak jest PolArt i nadzieję, ze komitetowi uda się zachęcić dużą liczbę sponsorów oraz poparł projekt powołania stałego komitetu PolArtu, który zapewnił by ciągłość doświadczeń,
delegat Związku Polaków w Hobart, Tomasz Prokop przedstawił kwestię dzielenia dochodu z PolArtu określoną regulaminem festiwalu i propozycją ostatniego komitetu PolArtu w Perth, która stwarza precedens i zagrożenie potencjalnym brakiem funduszów na następne festiwale,
prezes Związku Polaków w Christchurch, Dorota Szymańska podziękowała za zaproszenie na zjazd i możliwość poznania struktur i pracy Rady Naczelnej, a także za poparcie w Radzie Polonii Świata, co pozwoliło kolegom z Nowej Zelandii na uczestnictwo w zjeździe Polonii i Polaków z Zagranicy w Polsce w 2012 roku,
Marian Ceregra, sekretarz Rady Polonii Nowej Zelandii przedstawił historię powstania Rady oraz wyraził nadzieję na bliską współpracę z Polonią australijską,
sprawa wysokości składek członkowskich: Skarbnik proponowała, aby zwiększyć je do 130 dolarów od każdych 50 członków, Zygmunt Bieliński sugerował, aby je obniżyć (100 dolarów od każdych 100 członków),
ubolewano nad nierozwiązaną sprawą procesu sądowego pomiędzy Stowarzyszeniem Polskich Kombatantów Koło nr 5 w Kanberze a Krajowym Zarządem Stowarzyszenia i brakiem chęci polubownego rozwiązania/porozumienia, co naraża Polonię australijską na kolosalne straty finansowe.
Konsul Generalny RP Daniel Gromman poprosił o głos i zwrócił się do delegatów dziękując za dotychczasową współpracę. Poinformował, że w połowie sierpnia kończy swoją kadencję i wraca z rodziną do Polski.
Wyznał, że będzie mile wspominał swą pracę w Australii, możność poznania Polonii i nawiązania kontaktów osobistych. Skorzystał z okazji, aby pożegnać się z delegatami przybyłymi na Zjazd oraz organizacjami, jakie reprezentują.
Udzielił też kilku rad, m.in. sugerował, aby starać się o pomoc finansową Polski w organizowaniu dużych imprez (np. PolArtu czy Festiwali) poprzez pośredników, zarejestrowanych w Polsce, a którzy mają dobrą renomę i prawo stawania do przetargów/konkursów na wspólne przedsięwzięcia MSZ i Polonii, a także zadaniowe usługi/pomoc dla Polonii.
Konsul Daniel Gromann z ustępującym prezesem Rady Naczelnej dr Januszem Rygielskim |
"Sto lat" dla Konsula Gromanna |
Po zamknięciu dyskusji przyjęto sprawozdania i udzielono absolutorium ustępującemu prezydium (67 za, 4 wstrzymujących się, 4 przeciw).
Przystąpiono do wyboru nowego prezydium Rady Naczelnej Polonii Australijskiej.
Dwaj kandydaci na stanowisko prezesa, Leszek Wikarjusz z Queensland oraz Marian Pawlik z Wiktorii krótko przedstawili się i swoje programy dla Rady Naczelnej. Delegaci zadawali pytania. W tajnym glosowaniu delegaci wybrali Leszka Wikarjusza (39:36). Przez aklamację wiceprezesem został Tomasz Prokop z Tasmanii.
Prezes Wikarjusz przedstawił nowe prezydium, do którego weszli Basia Andrusiewicz (sekretarz, Queensland), Gosia Adamkiewicz (skarbnik, Queensland), dr Włodzimierz Wnuk (wicesekretarz, Wiktoria), Ita Szymańska (rzecznik, Queensland), Andrzej Strzemieńczyk-Gołkowski (administrator strony internetowej, Queensland), Małgorzata Kwiatkowska (NPW) oraz Ryszard Chaustowski (Południowa Australia).
W skład Komisji Arbitrażowej weszli Marian Pawlik (przewodniczący), Teresa Koronczewski, Bożena Iwanowska, Zygmunt Bieliński, Irena Janus-Olchowik, Edward Szczepański (wszyscy z Wiktorii) oraz Maciej Fibrych (Queensland).
Następnie wybrano Komisję Rewizyjną, do której weszli Aleksander Gancarz (ATS) oraz Marek Gierkowski, Józef Magoń, Janina Kłoda i Jan Suchowiecki (wszyscy z Queensland).
W niedzielę, 9 czerwca kontynuowano obrady po Mszy Św. w Bowen Hills, w której uczestniczyła część delegatów.
Zgodnie z pkt 3 par. 2 statutu Rady Naczelnej poproszono przewodniczącą Funduszu Wieczystego o przedstawienie nazwisk trzech ustępujących administratorów Funduszu. Przewodnicząca Solka-Krajewska wymieniła A. Satałę, M. Nowak i E. Cesarską. Przewodniczący Zjazdu poprosił delegatów o wskazanie kandydatur nowych administratorów, z których Prezydium Rady Naczelnej wybierze nowych administratorów. Zaproponowano następujące kandydatury: S. Wiśniowski,
A. Pacewicz, R. Czernkowski, A. Satała, M. Nowak, E. Cesarska (wszyscy z NPW), M. Fibrych (Qld), S. Biała (ATS).
W wyniku dyskusji i zaproponowanych podczas Zjazdu postulatów, nowe Prezydium w programie prac w roku 2013-14 zamierza uwzględnić między innymi następujące zadania:
stworzyć sprężysty, aktywny sekretariat, który uporządkuje sprawy administracyjne, a w szczególności usprawni funkcjonowanie sekretariatu oraz zajmie się kwestiami komunikacji z organizacjami członkowskimi poprzez wykorzystanie możliwości internetowych takich jak specjalne adresy emaliowe, zewnętrzne platformy komunikacji – jak na przykład elektroniczny biuletyn informacyjny (przy zachowaniu dotychczasowych form przekazywania zawiadomień pocztą lądową do organizacji, które nie korzystają z poczty elektronicznej),
powrócić do egzekwowania czynności administracyjnych zgodnie ze statutem Rady Naczelnej, które od lat są zaniedbywane przez kolejne prezydia jak i większość organizacji członkowskich (zwoływanie Zjazdu delegatów oraz opłacanie składek członkowskich w ustawowym terminie),
opracować szerszy regulamin weryfikowania i zatwierdzania składek członkowskich, aby uzyskać przejrzystość członkostwa w strukturach organizacji należących do Rady Naczelnej oraz uniknąć drastycznej fluktuacji liczby mandatów w latach wyborczych i niewyborczych,
zająć się Funduszem Wieczystym, a przede wszystkim zrewidować jego regulamin, opublikować jasne zasady składania wniosków i przyznawania dotacji (z preferencją do jednorazowego, rocznego cyklu rozdziału dotacji) m. in. na witrynie Rady Naczelnej, a także wprowadzić wyraźnie określone zasady powoływania członków komitetu administracyjnego Funduszu Wieczystego,
powołać stały komitet organizacyjny PolArtu, który będzie łącznikiem pomiędzy poprzednim i następnym komitetem kolejnego festiwalu w danym stanie,
zakończyć redakcję i opublikować biuletyn o osadzie polskiej w Polish Hill River w Południowej Australii.
Na miejsce 46. Zjazdu zaproponowano Kanberę oraz Brisbane. Wybrano Kanberę. Prezydium ustali i opublikuje datę następnego Zjazdu oraz poinformuje organizacje członkowskie pocztą elektroniczną lub zwykłą.
Andrzej Kozek (Puls Polonii) przedstawił witrynę Australian Dictionary of Biography i apelował, aby umieszczać tam biogramy zasłużonych Polaków z Australii.
Zjazd zamknięto odśpiewaniem polskiego hymnu narodowego.
Ita Szymańska
rzecznik Prezydium Rady Naczelnej Polonii Australijskiej | 
