Tomasz Romanowski jako Kronikarz Krakowa |
W dniach 23. – 24. listopada 2013 roku Teatr Prób Miniatura im. Jerzego Szaniawskiego przedstawił widowisko ”Koniec i Początek” oparte na życiu i twórczości Wisławy Szymborskiej. Prapremiera światowa widowiska oraz kolejny spektakl przedstawione zostały w Clayton Community Centre Theatrettee- 9—15 Cooke Street – Clayton (Melbourne).
Autorem scenariusza i reżyserem jest Stefan Mrowiński.
Szegółowo przemyślana choreografia , spontaniczna , pełna ekspresji gra aktorów pozwoliła widzom przeżyć spektakl w atmosferze pełnej powagi i zadumy. Tytuł widowiska ”Koniec i Początek” wskazuje odwrotny kierunek wehikułu odbioru, dlatego też wprowadza widza w atmosferę związaną ze śmiercią Wisławy Szymborskiej. Poetka zmarła 1. lutego 2012 roku w Krakowie. Akcja rozpoczyna się na ulicy Kanoniczej z pięknym widokiem
na Wawel i ukazuje grupę przechodniów prowadzącą dyskusję o życiu poetki.
Padają słowa zarzutu, że była komunistką, ale wśród tłumu są także obrońcy.
We wspaniale odegranej scenie na ulicy wzięli udział wszyscy Aktorzy Teatru.
Zamierzenie Reżysera jest bardzo celowe . Już w pierwszej scenie uwypukla ideę przedstawienia. ”Wisława Szymborska przez całe swoje życie ukrywała przed światem
Swój osobisty dramat, który nosiła w sobie przez przeszło pół wieku”/ S. Mrowiński/
Jakim zatem była człowiekim?
Druga odsłona wprowadza widza w nastój szczególny. Krystyna Mrozik odtwarza atmosferę znaczącego wydarzenia w zyciu Poetki . Emanują i zakłopotanie i poczucie
dystansu do wydarzenia , którym było przyznanie Nagrody Nobla. Wisława Szymborska siedzi cicha i skupiona przy swoim stoliku , kiedy otrzymuje wiadomość że
Akademia Szwedzka honoruje Ją Literacką Nagrodą Nobla (jest 3. pazdziernik 1996 rok).
Po niedługiej chwili tłum dziennikarzy usiłuje nawiązać kontakt z Wisławą Szymborską. Jak przed nimi uciec?, gdzie się ukryć ? Za zimno w ukochanych górach .
W tym momencie słyszymy archiwalne nagranie rozmowy Poetki z Czesławem Miłoszem. Jak ukryć się przed sławą , blaskiem i całym tym splendorem?
No i właśnie taka jest Wisława Szymborska.
Życie Szymborskiej cofa się do Jej dojrzałego wieku. W roli Dojrzałej Szymborskiej z tego okresu widzimy Elżbietę Romanowską. Sposób interpretacji Aktorki jest bardzo przekonywujący, co wzmacnia ekspresyjnie retrospektywne sytuacje z tego okresu życia Poetki. ”Wierzyłam ze idzie nowe, lepsze ,szczęśliwsze. Jak mogłam nie wierzyć . Miałam tylko dwadzieścia dwa lata!!! ”
Znowu cofamy się głębiej w życie Poetki. Tym razem jako młoda dziewczyna wbiega do redakcji tygodnika „Po Prostu”. W tej roli Maria Bukowska. Jej promienna twarz , uśmiech i sposób poruszania się zwracają uwage redaktora pisma – Adama Włodka . Rolę te odtwarza Michał Kempisty. Jego kreacja aktorska jest znakomita. Świetnie oddaje postać żarliwego komunisty. Młoda Wisełka wpada
Mu w oko. Nie jest wprawdzie zachwycony utworami ,ale zgadza się na wydrukowanie jednego z nich p.t. „Szukam słowa”. Ten początek znajomości prowadzi póżniej do małżeństwa,które trwało sześć lat.
Na scenie pojawiają się Szymborska Dojrzała , Młoda Szymborska oraz Dojrzały Adam Włodek. Role tę odtworzył Jerzy Krysiak z ogromna siłą ekspresji.
Mówi On –„Szybciej przejrzałem ja żarliwy komunista od politycznie bezradnej Wisełki- ona mi wierzyła , kochała mnie ,została moja żoną.”
Zycie w realiżmie socjalistycznym coraz bardziej utwierdza pełną wiary w ideologię systemu poetkę, że jest po właściwej stronie.
Maria Bukowska jako młoda Szymborska (Wisełka) |
Wieść o śmierci Stalina /1953 rok/ sprawia ,że Młoda Szymborska żegna go wierszem ”Ten dzień”/cytat; Oto partia – ludzkości wzrok- Oto partia– siła ludów i sumienie”/
Aktorka w tej scenie zrzuca z siebie wszystkie symbole komunizmu (czerwony beret i czerwony krawat) i ukazuje tragizm przeobrażania młodej poetki. ”Ja wtedy wierzyłam, że komunizm to zbawienie dla Polski i ludzkości”.
Aktorstwo Marii Bukowskiej jest tak wspaniałe ,że publiczność zamiera wprost z wrażenia, nagradza Ją oklaskami nawet w momencie wygłaszania wiersza na cześć Stalina.
Spektakl ukazuje również inne bardzo ważne okresy życia Wisławy Szymborskiej.Przeżywa długoletnią i bardzo szczęśliwą miłość z Kornelem Filipowiczem. Andrzej Dorecki jest Kornelem na scenie.
Życzliwość, kultura i ciepło oddają charaker postaci.
Przez całe przedstawienie przewija sie postać Kronikarza Krakowskiego świetnie zagrana przez Tomasza Romanowskiego. Nie możemy również pominąć doskonałych scen z Dziennikarzami.
Tutaj świetni : Jolanta Supel, Jerzy Krysiak ,Michał Kempisty i Tomasz Romanowski . Na uwagę zasługują też sceny , w których biorą udział trzy doskonałe aktorki – Marzena Solnicka, Urszula Ryniuk. Anna Syrek, która również urzekła grą na wiolonczeli. Grażyna Krajewska przypominała do złudzenia Hankę Ordonównę w piosence ”Miłość ci wszystko wybaczy”.
Zbigniew Slifierz w roli Aktywnego Fotografa oraz aktywna obecność maleńkiej Emilki Syrek uwydatniły klimat spektaklu. Wymowy i charakteru całemu widowisku dodały efekty świetlne ,zdjęciowe i dżwiekowe nad którymi pracował Mirosław Kuszner.
Jestem przekonana ,że wspaniale zrealizowane Widowisko przez Autora i Reżysera /Stefana Mrowińskiego/ oraz wszystkich Aktorów i całej Ekipy Technicznej zapadnie głeboko w pamięć Widzów i stanie się własnością wszystkich, którzy je widzieli i zobaczą.
Myślę,że przekazanie Państwu moich wrażeń i odczuć stanie się odpowiedzią na pytanie ”DLACZEGO WISŁAWA SZYMBORSKA”.
Barbara Dudkowska
Od lewej: Michał Kempisty, Elżbieta Romanowska, Marzena Solnicka, Urszula Ryniuk, Jola Supel, Anderzej Dorecki (za Jolą), Anna Syrek, Maria Bukowska i Jerzy Krysiak |
Marzena Solnicka, Stefan Mrowiński i dr George Łuk-Kozika (Honorowy Konsul Generalny RP). |
Recenzja Andrzeja Sowy
Wspomnienia krytyków i przyjaciół Szymborskiej
| 
