Od Redakcji: Poniżej publikujemy przemówienie Wojciecha Owsianowskiego w Dublinie z okazji odsłonięcia tablicy pamiątkowej ku czci P.E. Strzeleckiego, co miało miejsce 29 marca br. W pierwszej kolejności wersja angielska, a w drugiej - polska.Przypomnijmy, że Pan W. Owsianowski z Poznańskiego PTTK jest inicjatorem tablicy pamiątkowej.
From Wielkopolska into the World.Following footsteps of Paweł Edmund Strzelecki. Australia- Ireland-Poland. Ladies and gentlemen. As an inhabitant of Poznań, where Paweł Edmund Strzelecki was born on the 20th of July 1797 in a village which is nowadays the Głuszyna district, I would like to thank you for inviting me to participate in today's ceremony of unveiling a memorial plaque commemorating Pawel Edmund Strzelecki, who was one of the greatest Polish travellers. He was an explorer, geologist, geographer and he is included in the prestigious group of Eminent Poles. His achievements and research results significantly contributed to our cultural heritage, European and worldwide science. Poznań is also a city where he came back in 1997, after finishing his long trip and where his remains rest in the Church of Saint Adalbert in the Crypt of the Merited.
I would like to thank you and congratulate all of you on this moment, which is a culmination of numerous efforts. Therefore, I would like to thank the Institutions in Ireland, Australia and Poland, whose work, influences and decisions brought about the commemoration of this great Pole. This memorial plaque, which the author and contractor is the artist and sculptor Robert Sobocinski, is a gift from the inhabitants of Poznan to the inhabitants of Dublin and a proof of many centuries of friendship between Poland and Ireland, two countries with a very similar history.
It is known that in the 9th century Irish monks preaching Christianity reached the Polish land. The memento of their activity is a book called Evangelarium- written in the year 800, located in the Archdiocese Archives in the Cathedral in Gniezno written partly in the Island script, which was the name used back then for the Irish script. Pawel Edmund Strzelecki owed his greatness and fame to his diligence and remarkable character, however, we have not gathered here because of his discoveries and accomplishments.
In the years 1847-1849, during the Great Famine, Pawel Edmund Strzelecki, sensitive to human misery, helped the starving Irish population, saving thousands of lives from death. I am convinced that the humane actions of our Eminent Pole, shown in numerous publications and movies made by Kosciuszko Heritage in Australia-which the representative Marysia Thiele from Adelaide is participating in today’s ceremony- were his greatest achievement as a human being, worth praising and following. As a Pole and a European, I am proud that Edmund Pawel Strzelecki was my compatriot. In the 20th century he was followed by Dr Wanda Blenska (1911-2014), who worked in Africa, and by a monk and Verbite Marian Zelazek (1918-2006), who worked in India, considered a Saint already in his lifetime, nominated for The Nobel Prize and named a father and mother of lepers. It is worth adding that both came from Poznan.Thank you very much for your attention. Wojciech Owsianowski, 29 March 2015.
Z WIELKOPOLSKI W ŚWIAT. ŚLADAMI PAWŁA EDMUNDA STRZELECKIEGO. AUSTRALIA — IRLANDIA - POLSKA. Szanowni Państwo! Jako mieszkaniec Poznania w którym dnia 20 lipca 1797 r., w dawnej wsi, a obecnie dzielnicy Gluszyna urodził się Paweł Edmund Strzelecki, jeden z największych polskich podróżników, odkrywców, geologów i geografów, zaliczony do grona Wybitnych Polaków, których osiągnięcia i dorobek wniosły znaczący wkład do kultury i nauki europejskiej i światowej, miasta do którego powrócił w 1997 roku, po zakończeniu swojej długiej ziemskiej wędrówki i gdzie w kościele p.w. św. Wojciecha spoczywa w Krypcie Zasłużonych, pragnę podziękować za zaproszenie do uczestnictwa w uroczystości odsłonięcia Tablicy Pamiątkowej Pawła Edmunda Strzeleckiego. Dziękuję i gratuluję dzisiejszego dnia Wszystkim Osobom oraz Instytucjom w Irlandii, Australii oraz Polsce, które swoimi staraniami, wpływami i decyzjami przyczyniły się do uczczenia pamięci tego Wielkiego Polaka.
Tablica, której autorem i wykonawcę jest artysta-rzeźbiarz Robert Sobociński, jest darem mieszkańców miasta Poznania dla mieszkańców miasta Dublina oraz dowodem wielowiekowej życzliwości irlandzko-polskiej i polsko-irlandzkiej. Już od IX wieku mnisi irlandzcy niosąc chrześcijaństwo, docierali na ziemie dzisiejszej Polski. Pamiątką ich dzialainości jest księga o nazwie Evangelarium - Ewangeliarz, pochodząca z 800 roku, znajdująca się w Archiwum Archidiecezjalnym w Katedrze w Gnieźnie, zapisana w części pismem wyspiarskim, jak wówczas nazywano pismo irlandzkie.
Przemawia W. Owsianowski. Po prawej: burmistrz Dublina, ambasador Sarkowicz, minister O'Riordan i prezydent Poznania. Fot. Marysia Thiele |
Paweł Edmund Strzelecki wielkość i sławę zawdzięczał pracowitości oraz nadzwyczajnemu charakterowi, jednakże nie odkrycia i jego dorobek sprowadziły nas do tego miejsca. W latach 1847-1849, w czasach Wielkiego Głodu RE. Strzelecki, wrażliwy na niedolę ludzką niósł pomoc głodującej ludności Irlandii, ratując od śmierci tysiące istnień ludzkich. Jestem przekonany, że działalność humanitarna Wybitnego Polaka ukazana w publikacjach oraz filmach, wykonanych przez Kościuszko Heritage z Australii - której przedstawicielka Marysia Thiele z Adelaidy uczestniczy w dzisiejszej uroczystości - była jego największym osiągnięciem w wymiarze ludzkim, godnym naśladowania.
Jako Polak i Europejczyk jestem dumny, że P.E. Strzelecki był Polakiem, że później w XX wieku znalazł w Polsce wybitnych naśladowców wrażliwości ludzkiej, takich jak dr Wanda Bleńska (1911-2014) działająca w Afryce oraz zakonnik werbista o. Marian Żelazek (1918-2006) działający w Indiach — jeszcze za życia przez Hindusów uważany za świętego, nominowany do Nagrody Nobla, nazywanych matką i ojcem trędowatych. Dodam, że oboje pochodzili z Poznania. Dziękuję za uwagę.
Wojciech Owsianowski, Dublin 29 marca 2015 r.
|