| Na początku chrześcijaństwa i państwowości polskiej w 968 r., dwa lata po chrzcie księcia Mieszka I w kronice czeskiej „Annales Bohemici” zapisano „Polonia Cepit Habere Episcopum – Polska zaczęła mieć biskupa”. Pierwszego biskupa na ziemiach polskich imieniem Jordan ustanowił Papież Jan XIII. Zdaniem specjalistów archeologów pierwsze obiekty sakralne zbudowane na ziemiach polskich były kaplicami, stanowiącymi część tak zwanych palatium i powstały przed 966 r. na Ostrowie Lednickim, w Gnieźnie i Poznaniu, które to miejscowości były wówczas najważniejszymi grodami Państwa Polan.
Początki budowy pierwszej katedry na ziemiach polskich, na Ostrowie Tumskim w Poznaniu giną w pomrokach dziejów, chociaż jest więcej niż pewne, że pierwszy polski biskup Jordan musiał mieć swoją siedzibę godną sprawowanego urzędu. Pozostałości tej świątyni nazywanej często stacją misyjną lub katedrą misyjną, kryją podziemia i ściany obecnej katedry.
Najnowsze badania specjalistów, m.in. dr Anety Bukowskiej, historyka architektury z Uniwersytetu Jagiellońskiego, przesuwają rozpoczęcie budowy pierwszej katedry w Poznaniu na Ostrowie Tumskim, na około 985 r. i wskazują biskupa Ungera jako jej budowniczego. Pisze o tym Przewodnik Katolicki Nr 8 z 25.02.2018 r., art. p.t. „Dziesięć wieków historii”.
Z okazji 1050. Rocznicy Pierwszego Biskupstwa w Polsce w całym kraju przewidziano organizację wielu imprez, spotkań oraz wystaw z których na uwagę zasługuje już dzisiaj wystawa p.t. Z BLISKA I Z DALEKA – KATEDRA POZNAŃSKA NA DAWNYCH WIDOKACH, zorganizowana przez Muzeum Narodowe w Poznaniu oraz jego Oddział Muzeum Historii Miasta Poznania przy współpracy: Archiwum Archidiecezjalnego, Biblioteki Uniwersyteckiej UAM, Miejskiego Konserwatora Zabytków, Muzeum Archidiecezjalnego – wszystkie instytucje z Poznania, Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie, PAN – Biblioteka Kórnicka. Pod tym samym tytułem wydano publikację Waldemara Karolczaka (kuratora wystawy) oraz materiały informacyjne.
1618 r. najwcześniejszy widok katedry |
Widok z roku 1734 |
Katedra i okolice w 1798 r. |
Okolice katedry w roku 1833 |
Widok na katedrę w 1927 roku |
Na wystawie zaprezentowano liczne unikalne widoki katedry od XVII wieku poczynając, na czasach współczesnych kończąc. Podziwiać możemy grafiki, rysunki, gwasze, akwaforty, obrazy, pocztówki i fotografie. Wielką osobliwością są widoki katedry na talerzach, przedmiotach pamiątkowych i medalach. Katedra poznańska p.w. św. Piotra i Pawła była wielokrotnie niszczona i odbudowywana. Papież Jan XXIII podnosząc w 1962 r. katedrę na Ostrowie Tumskim do godności Bazyliki Mniejszej nazwał ją ozdobą Poznania.
Całe jej wnętrze jest święte i piękne lecz najcenniejszą jest Złota Kaplica, kryjąca doczesne szczątki pierwszych władców Polski księcia Mieszka I i króla Bolesława Chrobrego. Katedra oraz Ratusz i Kościół Farny to najcenniejsze zabytki Poznania o znaczeniu ważnym dla kultury Europejskiej.
Tekst Wojciech Owsianowski
zdjęcia Aleksandra Sobocińska - rzecznik prasowy Muzeum Narodowego w Poznaniu
Zniszczona katedra rok 1945 |
Wnętrze zrujnowanej kadedry w 1945 r. |
Odbudowa katedry, rok 1953 |
Rok 1959, widok na odrestaurowaną katedrę |
Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski w Poznaniu. Przeniesienie obrazu Matki Bożej z fary do katedry |
| 
