| Imperialna Rosja Mikołaja I widziana oczami przenikliwego francuskiego dyplomaty, markiza Astolphe'a de Custine w znakomitym spektaklu Wawrzyńca Kostrzewskiego. W rolach głównych Piotr Adamczyk, Adam Ferency i Halina Łabonarska. Przedstawiona w spektaklu historia opowiada o autentycznej podróży francuskiego podróżnika i dyplomaty do Rosji w 1839 roku. Astolphe de Custine (Piotr Adamczyk), zmęczony pogrążoną w politycznym chaosie Europą, wyrusza w podróż na Wschód, aby przyjrzeć się rosyjskiemu absolutyzmowi i zaszczepić na gruncie europejskim ideę, która w jego mniemaniu sprawdza się znakomicie w zadziwiająco sprawnie zarządzanym imperium. Wszystkie swoje obserwacje, spotkania i przeżycia zapisuje w postaci listów.
Obejrzyj spektakl.Czas: półtorej godziny
Spektakl ma formę abstrakcyjnej podróży, serii spotkań, które miały miejsce naprawdę. Astolphe, z początku zachwycony osobą cara (Adam Ferency) i przepychem Pałacu Zimowego, daje się uwieść magii i pięknu rosyjskiego systemu władzy, jednak z każdym kolejnym spotkaniem, rozmową i doświadczeniem, stopniowo zostaje odarty ze złudzeń, że władza absolutna i mentalność rosyjskich elit oraz prostego ludu wygląda tak samo z bliska, jak i z daleka. Rzeczywistość, która jest i straszna i śmieszna, w błyskawicznym tempie wciąga go w emocjonalny wir. Głębokie rozmowy z ludźmi przeplatane są sugestywnymi obrazami – symbolicznymi wyobrażeniami wrażliwego Francuza.
|
|
Stopniowo bohater poznaje coraz więcej szczegółów dotyczących traktowania przez cara prostego ludu, kulisy wojskowego buntu, rebelii chłopów na Powołżu, sytuacji Polaków, przeżywających represje po niedawnym powstaniu listopadowym. Jego początkowa pewność siebie zanika, kiedy odkrywa, że policyjne państwo dopuściło go naprawdę blisko swoich tajemnic. Po wizycie w Twierdzy Schlüsselburskiej Astolphe'a zaczyna trawić obsesja, że nie wróci z Rosji cały i zdrowy. Spektakl na tym poziomie staje się studium jego strachu, sumą wszystkich lęków związanych z rosyjskim imperium. Strach przed Syberią, z której relacje również docierają do autora, zaowocuje jednak nie tylko szczęśliwą ucieczką, ale i szeregiem niemal proroczych diagnoz politycznych, społecznych i ustrojowych, które są esencją i nadrzędną wartością tej wyjątkowej literatury, przez długie lata zakazanej w Rosji. Żaden inny tekst nie przepowiadał tak wyraźnie dwudziestowiecznej historii tego kraju, ani nie był tak aktualny i dziś.
Z pewnej perspektywy jest to też spektakl o Polsce, choć opowiadany przez Francuza z kapiących złotem wnętrz Pałacu Zimowego.
ninateka.pl/film/listy-z-rosji-wawrzyniec-kostrzewski
| 
