Pięciolecie niezwykłego koncertu muzyki hybrydowej.
4 sierpnia 2018 roku o godz. 19.00, w Amfiteatrze nad jeziorem Czos w Mrągowie, odbędzie się V Projekt Arboretum pt. „Drewniane Gody”. Będzie to jubileuszowa edycja autorskiego koncertu muzyki hybrydowej, inspirowanego muzyką tradycyjną oraz dziedzictwem kulturowym obszarów wiejskich dawnej Rzeczypospolitej. Projekt Arboretum realizowany jest w amfiteatrze nad jez. Czos w Mrągowie od 2014 r. Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących
z Funduszu Promocji Kultury. Wydarzenie odbywa się także pod Patronatem Honorowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Międzynarodowa trasa Projektu Arboretum i nowy projekt Fundacji Dziedzictwa Rzeczypospolitej.
Jubileuszowa edycja odbywa się w ramach międzynarodowej trasy koncertu, którą w maju otworzyła zagraniczna premiera Projektu Arboretum we Lwowie podczas XVI International Jazz Festival „Flugery L’vova”, a zakończy prezentacja Projektu Arboretum na PolArt Festival w Brisbane w Australii w grudniu br. 3 sierpnia 2018, w przeddzień V Projekt Arboretum, zainaugurowany zostanie Festiwal Hybryda Kultur, kolejny i odrębny projekt Fundacji Dziedzictwa Rzeczypospolitej. Hybryda Kultur Festiwal prezentować będzie twórczość artystów wywodzących się z wielu nurtów muzycznych, których wspólnym mianownikiem są inspiracje kulturą tradycyjną i ludową. Hybryda Kultur to także przegląd twórców rekonstruujących oryginalne brzmienia muzyki korzeni i zapomniane gwary dawnej wsi.
Program Projektu Arboretum: Na repertuar jubileuszowego, V Projektu Arboretum „Drewniane Gody” składają się współczesne, multi-instrumentalne aranżacje pieśni tradycyjnych oraz autorskie kompozycje współczesne. Będzie to swoista podróż przez zaginiony świat pieśni dawnych Mazur, Warmii, Kurpiów, Suwalszczyzny, Podola i Polesia. Pochodzące z „czterech stron świata”, pozornie proste ludowe nuty, wkomponowane zostaną w hybrydowe aranżacje sięgające po współczesne środki wyrazu, m.in.: jazz, etno, rock, poezję śpiewaną, muzykę elektroniczną czy klasyczną. Muzyce towarzyszyć będą opowieści ukazujące życie codzienne mieszkańców dawnej wsi.
1. Z czterech stron świata. Muzyka, słowa i wykonanie: Ola Turkiewicz 2. Скопаю я грядочку / Skopaju ja griadoczku. Tradycyjna pieśń z Podola. Aranż.: O.Turkiewicz 3. Зачепиха / Zaczepicha. Tradycyjna pieśń z Podola. Aranż. O.Turkiewicz 4. Za co ze mnie mama łaje. Tradycyjna pieśń kurpiowska. Aranż.: Marcin Riege. 5. A gdzież moje konie & Stoi lipa, lipulecka. Kompilacja tradycyjnej pieśni z kompozycją Oli Turkiewicz do zachowanych słów pieśni mazurskiej. Muzyka: Ola Turkiewicz 6. Kūlgrinda. Współczesna kompozycja instrumentalna. Muz.: Krzysztof Kowalewski 7. Pisała dziewcyna do Jasieczka listek. Mazurska pieśń tradycyjna (Dąbrówno). Aranż. Ola Turkiewicz 8. Z tamtej strony jeziorecka. Mazurska pieśń tradycyjna (Nibork, Chorzele). Aranż.:Ola Turkiewicz 9. Siadaj, siadaj, ślicne kosianie. Mazurska pieśń weselna (pow. Giżycko). Aranż.:Ola Turkiewicz 10. Chodzony niewieści. Tradycyjny taniec mazurski z okolic Szczytna i Janowa. Aranżacja: Ola Turkiewicz. 11. Stoi uoset kole drogi. Mazurska pieśń tradycyjna (Klon, pow. Szczytno). Aranż.:Ola Turkiewicz 12. Cas do domu, cas & Noc. Kompilacja mazurskiej pieśni prządek (Ryn) z kompozycją Oli Turkiewicz do wiersza Atanazego Feta. 13. Wyszymory i Brzeginie. Muzyka, słowa i wykonanie: Ola Turkiewicz. 14. Wyjrzała oknem. Mazurska pieśń tradycyjna (Ostróda). Aranż.:Ola Turkiewicz 15. Gdy ukaże się źródło. Kompozycja Ola Turkiewicz
16. Arboretum. Kompozycja instrumentalna Krzysztofa Kowalewskiego 17. Szumią ptaków loty. Kompozycja Oli Turkiewicz do wiersza Bolesława Leśmiana 18. Ой не літай перепілка вночі / Oj nie litaj pieriepiłka wnoczi. Tradycyjna kołysanka z Podola. Śpiew: Ola Turkiewicz 19. Kłobuk. Współczesna kompozycja instrumentalna Oli Turkiewicz.
Ekipa Projektu Arboretum. Twórcami Projektu Arboretum są pochodząca z Mazur, polsko-kanadyjska wokalistka i kompozytorka Ola Turkiewicz oraz scenarzysta i producent Jacek „Wiejski” Górski. Projekt realizuje Ola Turkiewicz (kompozycje, aranżacje, śpiew) oprócz której wystąpi także zespół wokalny „Dziczka” (śpiew), w składzie Tetiana Sopiłka, Justyna Czerwińska Maria Pyzyna, Agata Wróbel, Ewa Winiarska. Wokalistom towarzyszy zespół jazzowych i etnicznych muzyków sesyjnych w składzie Paweł Iwaszkiewicz (flety), Maksymilian Pelczarski (akordeon), Marcin Riege (instrumenty klawiszowe), Wojciech Hartman (skrzypce), Krzysztof Kowalewski (gitary), Marcin Ritter (bas, kontrabas), Anna Patynek (instrumenty perkusyjne) i Karol Domański – perkusja. Etniczno-bajkową narrację V Projektu Arboretum poprowadzi w aktor scen warszawskich, Krzysztof Franieczek. Realizacja dźwięku: Kamil Bobrukiewicz. Scenariusz i realizacja: Jacek „Wiejski” Górski.
Potańcówka Ludowa Projektu Arboretum oraz warsztaty tańca tradycyjnego. Zwieńczeniem jubileuszowej edycji będzie Potańcówka ludowa Projektu Arboretum, którą po koncercie poprowadzi Janusz Prusinowski. Kompania w składzie: Janusz Prusinowski – skrzypce, harmonia polska, cymbały, śpiew; Maciej Żurek – skrzypce, bębenek, Jacek Mielcarek- klarnet, saksofon, Piotr Piszczatowski – baraban, bębenek, śpiew; Aleksander Kwietniak – klarnet, basy.
Projekt Arboretum. Projekt doskonale wpisuje się w definicje m.in.: muzyki źródeł, elektronicznej i współczesnej, jazzu i kultury wysokiej. Jest to jedno z niewielu wydarzeń twórczo interpretujących spuściznę kulturową obszarów wiejskich dawnej Rzeczypospolitej. Wydarzenie jest wyjątkowym w skali kraju, stając się rozpoznawalnym, warmińsko-mazurskim produktem regionalnym. Jego twórcy, sięgając wprost do XIX- i XX-wiecznych źródeł, pomijają deformacje narosłe w okresie „cepelizacji” kultury ludowej w latach PRL. Inspiracją muzyczną projektu są zapisy dawnych pieśni ludowych oraz gwary regionalne, utrwalone przez wybitnych etnografów i językoznawców, jak m.in.: Oskar Kolberg, Krzysztof Mrongowiusz, Wojciech Kętrzyński, Józef Gąsiorowski, Władysław Gębik. Twórcy pieczołowicie odtwarzają oryginalne brzmienia gwarowe, bazując zarówno na dorobku zespołu i następców prof. Witolda Doroszewskiego i jak i współczesnych badaniach językowych. Kolejnymi inspiracjami Projektu Arboretum są: natura, dziedzictwo krajobrazowe oraz zaginione cywilizacje Prusów i Jaćwingów, których pradawna, rekonstruowana, mowa wykorzystywana jest we współczesnych utworach Projektu Arboretum. Dopełnieniem powyższych źródeł są nagrania archiwalne pieśni ludowych pochodzące z okresu międzywojennego oraz z połowy XX wieku.
Projekt Arboretum to drugi, po Koncercie Niepodległości, autorski spektakl współtworzony przez polsko-kanadyjską kompozytorkę i wokalistkę jazzową Olę Turkiewicz oraz Jacka „Wiejskiego” Górskiego, producenta, scenarzystę i reżysera wydarzenia. Oprócz Koncertu Niepodległości, organizowanego od 2009 roku w Muzeum Powstania Warszawskiego, na Zamku Królewskim w Warszawie, na Westerplatte a także w Kanadzie, byli oni organizatorami m.in. Hybryda Kultur Festiwal w Mrągowie, Polskiego Festiwalu Jazzowego w Toronto oraz Polskich Zaduszek Jazzowych w Toronto.
Muzyka Hybrydowa Kompozycje i aranżacje twórców Koncertu Niepodległości i Projektu Arboretum nie mieszczą się w jednoznacznej interpretacji i trudno jest przyporządkować je konkretnemu gatunkowi muzycznemu. Efektem wieloletniej współpracy muzyków jest wypracowanie własnego stylu, który określili muzyką hybrydową. Pojęcie hybrydy staje się coraz bardziej popularne, oznacza coś, co składa się z różnych elementów, często niepasujących do siebie. Powstający w ramach projektów repertuar inspirowany jest twórczością patriotyczną, dziedzictwem kulturowym i krajobrazowym, ale nie stanowi to sztywnych ram kompozycji.
Istotą tego niekomercyjnego gatunku jest łączenie różnych, często odmiennych nurtów muzycznych w jednym utworze. Do budowania kompozycji hybrydowych wykorzystywane są m.in. jazz, rock, blues, poezja śpiewana, muzyka etniczna, klasyczna i elektroniczna. O różnorodności tego stylu dobitnie świadczą inspiracje polonezem i tangiem z jednej strony oraz nawiązania do muzyki techno-house, reggae i punk-rocka z drugiej. W kompozycjach i aranżacjach wykorzystywane są także odgłosy natury, cywilizacji a także nagrania archiwalne, jak m.in. wypowiedzi postaci historycznych, jak m.in. Papież Jan Paweł II, gen. Władysław Anders, Prezydent Warszawy Stefan Starzyński czy też komunikat o wprowadzeniu Stanu Wojennego odczytany przez gen. W. Jaruzelskiego.
Fundamentami kompozycji, przejmującymi często role partii solowych, stają się wiernie odtwarzane utwory np. dawne, ludowe i obrzędowe, poezja śpiewana, ale także oryginalne odgłosy natury i inne, określane cytatami. Wykorzystywane cytaty pełnią rolę części, które określają temat, charakter i tempo utworu. Są one oplatane partiami wokalnymi, klasycznymi i elektronicznymi intermezzami, suitami gitarowymi czy fortepianowymi, które spajają całość przejmując prowadzenie. Większość z tych partii i cytatów samodzielnie stanowić by mogła odrębne utwory muzyczne. Inspiracją do powstania muzyki hybrydowej była między innymi twórczość Richarda Wagnera i Henryka Mikołaja Góreckiego, czy takich ikon jazzu jak Ella Fitzgerald, Miles Davis, Dizzy Gillespie. Twórcy ci często używali tzw. „cytatów” muzycznych, pochodzących z różnych nurtów, czy twórczości etnicznej, wbudowując je w nowe kompozycje lub własne interpretacje.
W instrumentalizacji wykorzystywane są zarówno współczesne instrumenty muzyczne, jak i tradycyjne, etniczne, dawne lub nietypowe. Trzon instrumentarium stanowi jazzowa sekcja rytmiczna (pianino, gitara, perkusja, bas), która często wspomagana jest sekcją smyczkową, udziałem chórów czy narzędziami elektronicznymi. Kompozycje oparte są m.in. na stylu klasycznym, jazzie, muzyce elektronicznej, rocku alternatywnym, muzyce źródeł (etnicznej), klubowej a także poezji śpiewanej i pieśniach tradycyjnych i innych. Muzyczny temat, narracja i akompaniament łączą się w różnych nurtach, tworząc hybrydową, spójną całość, pomimo różnorodności części składowych utworów. Przejścia pomiędzy poszczególnymi partiami mogą być zarówno subtelne jak i dynamiczne.
Pojęcie hybryda znane jest już od bardzo dawna. Hybrydy występują w heraldyce a także w większości mitologii (m.in. greckiej, perskiej, słowiańskiej czy egipskiej). Jedna z najbardziej znanych hybryd w mitologii jest staroitalski bóg Faun, będący skrzyżowaniem człowieka z kozłem.
Hybrydowe aranżacje utworów tradycyjnych oraz kompozycje współczesne w repertuarze Projektu Arboretum w latach 2014-2018
1. Tańczące drzewa. Słowa, muzyka i wykonanie: Ola Turkiewicz 2. Któż tam po komorze chodzi i łka. Tradycyjna pieśń leśna w kompilacji z komp. Ola Turkiewicz. Wykonanie: Ola Turkiewicz, Adam Strug 3. Nisko słonko nisko. Tradycyjna pieśń kurpiowska. Aranż. i wyk. Ola Turkiewicz 4. Zaświeć Niesiądzu. Tradycyjna pieśń kurpiowska Aranż. Ola Turkiewicz, wyk.: Adam Strug 5. Pieśń Leśna. Pieśń tradycyjna. Aranżacja i wykonanie: Ola Turkiewicz 6. Deszcz Jesienny. Kompozycja do wiersza Jerzego Liberta oraz wykonanie: Ola Turkiewicz 7. Arboretum I. Kompozycja instrumentalna Krzysztofa Kowalewskiego 8. Увечері у суботоньку. Tradycyjna pieśń podolska. Aranż.; Ola Turkiewicz. Wyk.: Zespół „Dziczka” 9. Za co ze mnie mama łaje. Tradycyjna pieśń kurpiowska. Aranż.: Marcin Riege. 10. Oddech Moreny. Kompozycja instrumentalna Marcina Riege 11. Huczy woda po kamieniach. Kompozycja do wiersza Adama Asnyka i wyk.: Ola Turkiewicz 12. Kłobuk. Współczesna kompozycja instrumentalna Oli Turkiewicz. 13. Zaklęcia. Słowa, muzyka i wykonanie: Ola Turkiewicz 14. Ptak śpiewa. Kompozycja: Ola Turkiewicz 15. Siedzi ptaszek na drzewie. Słowa: Adam Asnyk, muzyka i wykonanie: Ola Turkiewicz
16. Chodzony niewieści. Tradycyjny taniec mazurski z okolic Szczytna i Janowa. Aranżacja: Ola Turkiewicz 17. A gdzież moje konie. Tradycyjna kurpiowska pieśń leśna. Aranżacja Oli Turkiewicz. Wykonanie: Adam Strug 18. Stoi lipa, lipulecka. Tradycyjna pieśń mazurska. Muzyka: Oli Turkiewicz 19. Tam pod borem. Tradycyjna kurpiowska pieśń leśna. Aranż. Ola Turkiewicz, wyk.: Adam Strug 20. Leć głosie po rosie. Tradycyjna mazurska pieśń z okolic Mrągowa (Sensburga). Aranż. i wyk.: Ola Turkiewicz 21. A w niedziele raniusieńko. Tradycyjna pieśń mazurska. Aranż. Ola Turkiewicz 22. Wyszymory i Brzeginie. Muzyka, słowa i wykonanie: Ola Turkiewicz. 23. Leszy. Współczesna kompozycja instrumentalna. Muz.: Marcin Riege. 24. Arboretum II. Współczesna kompozycja instrumentalna. Muz.: Krzysztof Kowalewski. 25. Z czterech stron świata. Muzyka, słowa i wykonanie: Ola Turkiewicz 26. Wieś. Kompozycja Ola Turkiewicz 27. Pisała dziewcyna do Jasieczka listek. Mazurska pieśń tradycyjna (Dąbrówno). Aranż. Ola Turkiewicz 28. A ty ptasku krogulasku. Mazurska pieśń tradycyjna (Szczytno, Rozogi). Aranż. i wyk. Ola Turkiewicz 29. Dziewecka płakała. Mazurska pieśń tradycyjna (Działdowo, Brodnica), aranżacja Ola Turkiewicz 30. Z tamtej strony jeziorecka. Mazurska pieśń tradycyjna (Nibork, Chorzele). Aranż.:Ola Turkiewicz 31. Z tamtej strony jeziora. Mazurska pieśń tradycyjna. Aranżacja Ola Turkiewicz 32. Dadaju Dadaju jezioro moje. Warmiński wiersz tradycyjny. Kompozycja Ola Turkiewicz 33. Kiedy wódke piją. Mazurska pieśń tradycyjna (Ełk), Aranżacja Ola Turkiewicz 34. Zaczarowana Jesiona. Współczesna kompozycja instrumentalna. Muz.: Marcin Riege. 35. Gdy ukaże się źródło. Kompozycja Ola Turkiewicz 36. Modre uocka jidźta spać. Warmińska pieśń tradycyjna (Ostróda). Aranż. i wyk.: Ola Turkiewicz 37. Kani, ty Jaśku. Pieśń tradycyjna z pogranicza Warmii i Mazur (Pluski) Aranż. i wyk.: Ola Turkiewicz 38. Stoi uoset kole drogi. Mazurska pieśń tradycyjna (Klon, pow. Szczytno) 39. Siadaj, siadaj, ślicne kosianie. Mazurska pieśń weselna (pow. Giżycko) 40. Cas do domu, cas. Mazurska piosenka prządek. (Ryn) 41. Załosne serce. Warmińska pieśń tradycyjna (Olsztynek) 42. Wyjrzała oknem. Mazurska pieśń tradycyjna (Ostróda) 43. Chwała Tobie Słonce / Girsnā Tebbei, Saūli - kompozycja Oli Turkiewicz do pieśni Jaćwingów z gawędy o św. Filipie z okolic Filipowa pt. Skiela to posło. 44. Pruska baba. Współczesna kompozycja instrumentalna. Muz.: Marcin Riege. 45. Kūlgrinda. Współczesna kompozycja instrumentalna. Muz.: Krzysztof Kowalewski 46. Saulike. Współczesna kompozycja instrumentalna. Muz.: Ola Turkiewicz 47. Podcinacz. Tradycyjny taniec mazurski. Aranżacja Ola Turkiewicz. 48. Szumią ptaków loty. Kompozycja Oli Turkiewicz do wiersza Bolesława Leśmiana 49. Ой там в лісі на кленку. Tradycyjna pieśń z Podola. 50. Зачепиха / Zaczepicha. Tradycyjna pieśń z Podola. Aranż. O.Turkiewicz 51. Ой летіла качечка / Oj lietała kaczeczka. Tradycyjna pieśń z Podola. 52. Ой не літай перепілка вночі / Oj nie litaj pieriepiłka wnoczi. Tradycyjna kołysanka z Podola. Śpiew: Ola Turkiewicz 53. Скопаю я грядочку / Skopaju ja griadoczku. Tradycyjna pieśń z Podola. Aranż.: O.Turkiewicz
W przygotowaniu: 54. Kokoska Jerzembato. Mazurska pieśń gospodarcza (pow. Mrągowski) 55. Patrzcie matulu, goście do naju. Znana na Warmii i Mazurach pieśń tradycyjna o rajkach (pow. Olsztyński) 56. Na stazigudzkam polu. Warmińska pieśń tradycyjna (Stawiguda) 57. Jidzie chmura, bandzie deszcz. Warmińska pieśń do zabawiania dzieci (Gryźliny, pow. olsztyński) 58. Mniała jedna babusia. Warmińska pieśń tradycyjna (Bartąg i Plusk, pow. olsztyński) 59. Oj kiedyć ja bende. Mazurska pieśń tradycyjna (olecko) 60. Oj nie ma wsianki - Mazurska pieśń tradycyjna (Szczytno, Jeruty) 61. Siwa garlica gdy pary pozbędzie. Mazurska pieśń tradycyjna (Działdowo, Brodnica) 62. Hej, kieni jedziesz panie Michale. Mazurska pieśń tradycyjna (Rozogi) 63. Kiedy wódkę piją od Osterode. Mazurska pieśń tradycyjna (Ostróda).
# edycje specjalne Projektu Arboretum 14. Projekt Arboretum „Warmia i Mazury”, w ramach Międzynarodowego Tygodnia Różnorodności Językowej. Uniwersytet Warszawski / Fort Śliwickiego, 16 listopada 2018. 15. Projekt Arboretum „Mazury i Podole” („Мазури та Поділля”), 6 maja 2018, Lwów. Premiera międzynarodowa podczas XVI International Jazz Festival „Flugery Lwowa” 16. Projekt Arboretum w Australii, 30 grudnia 2018, aglomeracja Brisbane, Australia.
Organizatorzy
Fundacja Dziedzictwa Rzeczypospolitej – organizacja pozarządowa ustanowiona w celu ochrony, rewaloryzacji, odtwarzania i propagowania dziedzictwa Korony Polskiej, Polski Jagiellonów, Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz II Rzeczypospolitej, zarówno w wymiarze patriotycznym, edukacyjnym, kulturalnym, jak i materialnym. Organizator Koncertu Niepodległości odbywającego się cyklicznie w Muzeum Powstania Warszawskiego oraz w Zamku Królewskim w Warszawie.
Miasto Mrągowo - popularny ośrodek turystyczny i wypoczynkowy na Mazurach. Miasto słynie z organizowanych corocznie Pikniku Country a także Festiwalu Kultury Kresowej oraz Mazurskiej Nocy Kabaretowej, które odbywają się w malowniczym Amfiteatrze położonym na brzegu jeziora Czos. Wyremontowany od podstaw w 2012 roku amfiteatr jest dziś nowoczesnym i funkcjonalnym obiektem koncertowym z widownią liczącą 5280 miejsc, jednym z największych tego typu obiektów w Polsce.
Twórcy Ola Turkiewicz – polsko-kanadyjska kompozytorka i wokalistka jazzowa. Jest autorką i współtwórcą i dyrektorem muzycznym wydarzeń odbywających się w Kanadzie i w Polsce, w tym m.in. Projekt Arboretum, Koncert Niepodległości, Międzynarodowy Festiwal Jazzowy w Toronto, Zaduszki Jazzowe w Toronto. W swoich kompozycjach i aranżacjach od ponad 20 lat wykorzystuje i rozwija autorski styl muzyki hybrydowej. W uznaniu zasług dla kultury została odznaczona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego honorową odznaką „Zasłużony dla kultury Polskiej” oraz odznaką honorową „Zasłużony dla Warszawy”, nadaną przez Radę Warszawy.
Jacek „Wiejski” Górski - współtwórca, producent, scenarzysta i reżyser wydarzeń Koncert Niepodległości oraz Projekt Arboretum. Animator wielu akcji społecznych i wydarzeń lokalnych. W latach 80. jeden z założycieli Federacji Młodzieży Walczącej, członek Grup Oporu „Solidarni”, uczestnik strajków studenckich 1988-89. Wydawca i kolporter niezależnych młodzieżowych pism, drukarz prasy podziemnej, emiter podziemnego Radia „Solidarność”. W uznaniu zasług dla przemian demokratycznych w Polsce i kultury odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności, oraz odznaką honorową „Zasłużony dla Warszawy”.
|