| Wylecieliśmy z Australii w mroźny słotny dzień ostatnich zawiei zimowych a wylądowaliśmy w Polsce w słonecznym żarze początków jesieni. Czy to podczas takiej ot jesieni, sześćdziesiąt-dziewięć lat temu, naloty na Polskie miasta zmieniły jej oblicze, trwożąc ludność i wyrzucając na pastwę losu następne pokolenia młodych działaczy społecznych? O tamtych czasach jeszcze rozbite mury Warszawskie nam świadczą. Tamta jesień była pamiętna, nie z powodu przepięknej pogody, jaka zastała wyprawę z Australii, ale z katorgi którą te pierwsze dni sierpnia 1939 roku zapoczątkowały. Ta jesień, ciepła i radosna, jednakże upamiętniała tamtą i składała hołd tym, którzy podczas tamtej mężnie walczyli wytrwale w nadziei o lepsze jutro.
Weterani Drugiej Wojny Światowej wraz z Osobami Represjonowanymi przybyli ze wszystkich stron naszej półkuli, aby uczestniczyć w dwudniowym programie obchodów. Wśród tego grona mieliśmy i Czarnych Diabłów Maczka i Karpatczyków co wyszli z Sybiru, mechaników co reperowali samoloty dla lotników Polskich i Brytyjskich, oraz Szarych Szeregowców z batalionów Warszawskich. Z Australii wyruszyli Bernard Skarbek z Canberra, Waldemar Niemotko z Sydney, Stefan Czauderna i Zygmunt Świstak z Melbourne, wraz z opiekunem całej delegacji, Bogdanem Płatkiem z Melbourne.
Pierwszego dnia, po śniadaniu, weterani którzy zgodzili się na udzielenie wywiadu usiedli wokół sali konferencyjnej. Na tej sali spotkaliśmy się z weteranami z Białorusi, Czech, Ukrainy, Kanady, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Przyjechał nawet Hallerczyk z Francji. Każdy miał ciekawe choć przykre wspomnienia, lecz, także, opowiadał o tym jak odbudowywał swe życie, po powrocie do kraju zarządzanego przez komunistycznych okupantów, albo przemieszczając się z dala od ojczyzny.
Lech Ziółkowski z Kanady |
Jak przystawało na dawnych żołnierzy Rzeczypospolitej Polskiej, pierwsza funkcją było uczestnictwo we Mszy Świętej w intencji Ojczyzny i Jej Obrońców w Katedrze Polowej Wojska Polskiego. Pośród sztandarów, ściany Katedry aż drżały ze wzruszenia, gdy tradycyjne pieśni błagania Ojca i Matkę o opiekę i ratunek zaintonował Chór Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Następnie dowieziono uczestników na trybunę przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Wokół Placu Piłsudskiego pojawiły się, jakby znikąd, tłumy ludzi, gdy defilady, jedna po drugiej, wkraczały na rozległy teren przed pomnikiem na uroczysty Apel Pamięci z okazji Dnia Weterana Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej. Po oficjalnych przemowach, wraz z Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej, Andrzejem Duda, złożono wieńce przed Grobem i przemarsz po Placu zakończył hołd poległym.
Po Apelu, autokary zawiozły uczestników do Centrum Konferencyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej na kolacje.
Drugi dzień rozpoczął się na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach, w Kwaterze Żołnierzy Września 1939 Roku. W ciszy leśnej podniósł się donośny śpiew prosząc Boga o zmiłowanie. Nabożeństwo Polowe miało całkiem inny wymiar aniżeli to poprzednie w Katedrze. Tu nie widać było zbroi husarskiej, jedynie groby i pomniki świadczące o poświeceniu i oddaniu. Po Mszy, jeden z przybyszy spontanicznie zanucił swoim braciom broni „Spij już w ciemnym grobie …”. Znów wieńce zasypały obiekt żołnierskiego hołdu.
|
|
Jeszcze na Placu Grunwaldzkim trzeba było złożyć kwiaty, tym razem przed Pomnikiem Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej. Tu zetknęliśmy się z Sybirakami z Florydy, którzy uczestnicząc w odsłonięciu tego dzieła Andrzeja Pityńskiego, pielgrzymują regularnie, aby upamiętnić dzieje współbraci i odwieźć jakąś skromną zapomogę, zebraną przez parafian Polonii Amerykańskiej, tym Polakom którzy pozostali na Syberii. Zanim zakończyła się ta ceremonia to wystąpił Stanisław Kawałek, jeden z Weteranów, i przekazał obraz, jeszcze sprzed wojny, Józefa Piłsudskiego, w ukryciu przechowywany w jego rodzinie szefowi Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Janowi Józefowi Kasprzykowi.
Tegoż wieczoru, po udekorowaniu sporego grona zasłużonych działaczy medalem Pro Patria, pośród których znalazł się nasz weteran Bernard Skarbek z Canberra, odbył się Koncert Galowy Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego z okazji Dnia Weterana Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej w Teatrze Polskim imienia Arnolda Szyfmana. Był to wzruszający spektakl prowadzący nas przez historie walk o odzyskanie niepodległości, od szlacheckich godności, przez Kościuszkowskie zrywy, złączenie Polskich wojaków z podzielonych zaborów w Armie Polskie i ponowne zmagania się z narzuconym komunizmem. Ceremonie zakończyły się, gdy publiczność dołączyła do artystów odśpiewując „Żeby Polska była Polską”.
|
|
Rozjazdy zaczęły się już o trzeciej z rana, chociaż niektórzy jeszcze pozostawali, aby odwiedzić rodzinne miasta i krewnych. Organizacja wywiązała się z powierzonego im zadania wyśmienicie i składamy Urzędowi do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, a szczególnie Pani Franciszce Gryko, szczere dzięki za opiekę i dogodną gościnę z jaką spotkaliśmy się. W przyszłym roku będą wspomnienia osiemdziesiątej z kolei rocznicy rozpoczęcia Drugiej Wojny Światowej, możemy mieć nadzieje ze przynajmniej znaczna cześć obecnych na tym zjeździe będzie się mogła znów spotkać tam w Warszawie.
Ania Zamecznik
Opiekun delegacji australijskiej Bogdan Płatek z dr Waldemarem Niemotko |
Polecamy kilka linków:
Wideo reportaż na Facebook
dzieje.pl/aktualnosci/jan-jozef-kasprzyk-do-weteranow-slubujemy-wam-ze-testament-pokolenia-ii-rp-zrealizujemy
Bernars Skarbek wywiad dla National Library of Australia
www.tysol.pl/a23512--Z-USA-dla-Tysol-pl-Biniecki-Po-skandalu-zwiazanym-z-niezaproszeniem-konserwatystow-na-V-Zjazd-Polonii
www.radiomaryja.pl/informacje/j-j-kasprzyk-musimy-odbudowac-etos-bezinteresownej-sluzby-polsce/
dzieje.pl/aktualnosci/bialorus-prezydent-rp-nadal-ordery-krzyza-niepodleglosci-kombatantom-ak-z
| 
