| Tegoroczny listopad jest dla Polaków miesiącem wyjątkowo ważnym, gdyż 11 listopada obchodziliśmy 100-lecie Odzyskania Niepodległości przez Polskę po latach zaborów oraz wspominamy ojców niepodległości, takich jak: Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski, Ignacy Daszyński, Wojciech Korfanty i Wincenty Witos. Wichry historii wiejące nad Europą, okaleczoną I wojną światową oraz Polską budzącą się do niepodległości sprawiły, że kiedy 11 listopada 1918 r. Warszawa i Kraków mogły świętować zbliżającą się niepodległość to Wielkopolska musiała jeszcze o nią walczyć i zdobyć czynem zbrojnym, którym było zwycięskie Powstanie Wielkopolskie, którego setna rocznica wybuchu przypada 27 grudnia 2018 r.
Z tej okazji Poznań i Wielkopolska niepodległość świętują dwukrotnie tj. 11 listopada jako święto narodowe i 27 grudnia jako święto Powstania Wielkopolskiego. Tegoroczne święto niepodległości w Poznaniu obchodzono tradycyjnie, rodzinnie, patriotycznie, biało-czerwono, radośnie, sportowo i smakowicie w kilku miejscach ważnych pod względem historycznym dla mieszkańców miasta Poznania.
KOŚCIÓŁ P.W. ŚWIĘTEGO MARCINA wraz z ulicą święty Marcin to pamiątka z dawnych lat po osadzie podmiejskiej o tej samej nazwie, istniejącej przed 1236 r., przyłączonej do Poznania w 1797 r. Kościół współczesny to gotyk z XIV w., w przeszłości kilkakrotnie niszczony, ostatni raz w czasie II wojny światowej. Święty Marcin był rzymskim legionistą, mnichem i biskupem, legendy opisują świętego jadącego na białym koniu i dzielącego się z biedakiem swoją odzieżą. Dla parafii i kościoła p.w. św. Marcina dzień 11 listopada to dzień tradycyjnego odpustu świętego Marcina. W bieżącym roku odpust był obchodzony pod hasłem „Święty Marcin rycerz Boga”. Uroczystej mszy świętej przewodniczył i homilię wygłosił ks. prałat Roman Kubicki, który także poświęcił posąg papieża św. Jana Pawła II – Promieniowanie Ojcostwa, dzieło rzeźbiarza Adama Piaska.
|
|
Ze świętym Marcinem związana jest historia słynnych rogali świętomarcińskich, a było to tak: piekarzowi Walentemu kiepsko szedł interes i modlił się do św. Marcina prosząc o pomoc. Święty się przyśnił jemu jeszcze tej samej nocy, a rano przed domem Walenty znalazł podkowę, którą zgubił koń świętego. Biedny piekarz zrozumiał przesłanie i zaczął piec rogale w kształcie podkowy, które cieszyły się dużym powodzeniem u mieszkańców osady św. Marcin. W XIX w. przypomnieli to wydarzenie piekarz Jan Melzer oraz proboszcz ks. Jan Lewicki. Biednym rozdawano rogale jako pożywienie za darmo, zamożnym sprzedawano pomagając w ten sposób tym pierwszym. Przez cały czas wypiek i receptura rogali były ulepszane. Dzisiejsze rogale to wyjątkowy smakołyk poznański, chroniony krajowymi i europejskimi certyfikatami. Ilość wypiekanych rogali, popularnych nie tylko w Polsce idzie w miliony sztuk, więcej: www.rogalowemuzeum.pl oraz www.Rogalemarcinskie.pl
|
|
IMIENINY ULICY ŚWIĘTY MARCIN. Ulica święty Marcin biegnąca od kościoła o tej samej nazwie do Ronda Kaponiera to jedna z głównych śródmiejskich ulic Poznania. Pierwsze imieniny ulicy św. Marcin odbyły się w 1996 r., impreza podbiła serca Poznaniaków i wpisała się w stały kalendarz wydarzeń kulturalnych miasta. Obecne imieniny są częścią całorocznego programu „Pochwała wolności”, realizowanego przez Centrum Kultury „Zamek” – dyr. Anna Hryniewiecka oraz instytucje współpracujące.
Z okazji Święta Niepodległości przygotowano stałą wystawę p.t. „Wolność to dopiero początek”, która przypomina osoby budujące ideę wspólnoty, dbającą o równość szans wszystkich obywateli, udzielającą wsparcia najsłabszym. Całodzienny program imprez obejmował następujące wydarzenia: Warsztaty Plastyczne, Kiermasz Rogala, Filmy o dawnym Poznaniu, Korowód św. Marcina - liczący około 400 osób, wśród których byli: animatorzy, artyści uliczni, muzycy, grupy rekonstrukcyjne i nieformalne, uczniowie, harcerze, przedstawiciele dzielnic Stare Miasto, Łazarz i Jeżyce, szczudlarze, kolorowe ptaki, sportowcy.
Powszechny entuzjazm budził widok żywej enigmy – symbol poznańskich kryptologów oraz legioniści rzymscy, towarzyszący św. Marcinowi (Piotr Kopeć), wszyscy ze Stowarzyszenia BELLATOR SOCIETAS. Tłumy widzów oklaskami dziękowały uczestnikom parady. Po zakończeniu korowodu rozpoczęły świąteczne koncertowanie grupy muzyczne: Koło Jana, Bubliczki, LAO CHE, które zakończył pokaz świateł laserowych.
ŚPIEWANIE HYMNU NARODOWEGO „Jeszcze Polska nie zginęła” rozpoczęło się o godzinie 12.00 w ramach projektu „Niepodległa do hymnu”. Warto dodać, że autor hymnu Józef Wybicki (1747-1822) polityk, pisarz, współtwórca Legionów Polskich we Włoszech spoczywa w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan, kościoła p.w. św. Wojciecha w Poznaniu. Wspólne śpiewanie hymnu odbyło się przed Pomnikiem i Akademią Muzyczną im. Ignacego Jana Paderewskiego, śpiewano hymn na pl. Wolności, Starym Rynku, przed startem do Biegu Niepodległości, w którym śpiewało przeszło 22 tysiące uczestników, my piszący to sprawozdanie śpiewaliśmy hymn narodowy na zakończenie mszy świętej o godz. 12.00 w kościele p.w. św. Marcina.
|
|
BIEG NIEPODLEGŁOŚCI to największe w Polsce wydarzenie o charakterze patriotyczno-sportowym , w którym uczestniczyło 22.463 uczestników, bijąc zarazem rekord Polski w biegach o charakterze masowym. Uczestnicy mieli do pokonania trasę prowadzącą przez centrum miasta, a dystans 10 km był do pokonania praktycznie przez „wszystkich”. Start i meta znajdowały się w Alei Niepodległości w pobliżu pomnika Polskiego Państwa Podziemnego. Uczestnicy byli podzieleni na siedem grup startowych, noszących nazwy powstań narodowych, od Powstania Kościuszkowskiego do Powstania Wielkopolskiego. Każdy uczestnik otrzymał medal w kształcie mieczyka niepodległości z wizerunkiem orła i herbu Poznania, rogal świętomarciński oraz pamiątkową koszulkę białą lub czerwoną. Wśród mężczyzn zwyciężył Artur Kozłowski z Sieradza, a wśród pań Anna Wójcik z Poznania. Uczestnicy biegu reprezentowali 19 krajów. Dyrektorem imprezy był Artur Kujawiński.
PLAC WOLNOŚCI w Poznaniu to od dawna miejsce patriotycznych spotkań mieszkańców miasta, na tym placu w 1918 r. odbywały się pierwsze spotkania żołnierzy Powstania Wielkopolskiego, co przypomina tablica pamiątkowa, na tym placu odbyły się tegoroczne państwowe uroczystości Święta Niepodległości, przygotowane przez Urząd Wojewódzki oraz Wojewodę Zbigniewa Hoffmanna. Po mszy świętej w intencji Ojczyzny, którą w kościele farnym odprawił ks. bp Damian Bryl uczestnicy udali się na Plac Wolności, na którym o godz. 12.00 odśpiewano hymn narodowy.
|
|
W części oficjalnej wystąpił wojewoda, odbyła się defilada oddziałów wojskowych, grup rekonstrukcyjnych i licznych pocztów sztandarowych, przygrywały na zmianę Orkiestra m. Poznania przy MPK oraz Orkiestra Sił Powietrznych. W uroczystości uczestniczył Prezydent miasta Jacek Jaśkowiak, radni i parlamentarzyści. Następnie rozpoczął się Piknik Historyczny 1918-2018, podczas którego grupy rekonstrukcyjne prezentowały mundury wojskowe, uzbrojenie, samochody wojskowe w tym osobliwość - samochód pancerny „Poznańczyk” zdobyty w 1920 r. przez żołnierzy 14 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty k/Bobrujska. Były stoiska z pamiątkami, grochówką żołnierską oraz tradycyjną gęsiną. Były także stoiska Narodowego Banku Polskiego z monetami oraz Poczty Polskiej z najnowszymi wydaniami znaczków w tym słynny arkusz „Ojcowie Niepodległości”. Piknik zakończył koncert oraz widowisko multimedialne p.t. „Wielkopolska Wiktoria”.
STARY RYNEK to najbardziej historyczne miejsce w naszym mieście i ulubione miejsce spotkań mieszkańców, których przyciągają koziołki oraz liczne muzea. Z okazji Święta Niepodległości przygotowano dwie duże i wartościowe pod względem edukacyjnym wystawy uliczne, cieszące się dużym powodzeniem: „Od Chicago do Tobolska”, autor Instytut Pamięci Narodowej oraz „Wielkopolanie ku Niepodległej w setną rocznicę zwycięskiego powstania 1918-1919 roku” przygotowaną przez Wielkopolskie Muzeum Niepodległości oraz Muzeum Narodowe Rolnictwa w Szreniawie.
|
|
Wystawa ta ma charakter objazdowy i będzie prezentowana w: Warszawie, Krakowie, Świętochłowicach, Wrocławiu, Zielonej Górze, Gdańsku, Bydgoszczy, Toruniu, Białymstoku i Szreniawie. Dla przypomnienia Powstanie Wielkopolskie trwało 52 dni, od 27 grudnia 1918 r. do 16 lutego 1919 r., powstańcom wydano 20 tys. karabinów typu Mauser, 1,9 mln sztuk amunicji, w lutym Armia Wielkopolska liczyła 32 tys. żołnierzy, 64 Wielkopolan zostało odznaczonych Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, poległo lub zmarło 2289 Wielkopolan. Wszystkie uroczystości miały wielu wspaniałych organizatorów i jak mówi się w Poznaniu, były przeprowadzone po królewsku i po cesarsku.
Tekst Wojciech Owsianowski
zdjęcia J. Mojta, M. Kaczyński, L. Jańczak, W. Owsianowski
współpraca Joanna Januchowska
|
