| Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy jest jednym z najważniejszych muzeów w Polsce, chroniących pamiątki rezydencji pierwszych piastowskich władców Polski księcia Mieszka I i króla Bolesława Chrobrego. W czasach ich panowania Gród Lednicki leżący na wyspie zwanej dawniej Lednicą, obecnie Ostrowem Lednickim odegrał w Państwie Polan ważną rolę. Obecność basenów chrzcielnych w kaplicy pałacowej sprawiła, że Ostrów Lednicki stał się miejscem przyjęcia w Wielką Sobotę w 966 r. Chrztu przez księcia Mieszka I, co zostało symbolicznie uznane jako Chrzest Polski i początek państwa polskiego.
Na Ostrowie Lednickim rezydowała księżniczka Dąbrówka żona księcia Mieszka I. Tutaj przyszło na świat dwoje ich dzieci: syn Bolesław Chrobry, przyszły król Polski w 1025 r. oraz słynna córka Świętosława – Sygryda Dumna, przyszła królowa ówczesnych państw skandynawskich (Szwecji, Norwegii i Danii), nazywana także matką królów. W 1000 r. książę Bolesław Chrobry gościł na Ostrowie Lednickim cesarza Ottona III, pielgrzymującego do grobu św. Wojciecha w Gnieźnie. Dla upamiętnienia 1050. rocznicy Chrztu Polski ufundowany został przez Muzeum dzwon Mieszko i Dobrawa poświęcony 14 kwietnia 2016 r. przez Ks. Abp Wojciecha Polaka Prymasa Polski.
Początki utworzenia na Ostrowie Lednickim miejsca pamięci, ośrodka tożsamości historycznej i kulturowej dla Polaków sięgają połowy XIX w., kiedy Wielkopolska znajdowała się pod zaborem pruskim. Wyspę opisał w 1843 r. Edward Raczyński. W 1856 r. wyspę wykupił z „niewoli pruskiej” Albin Węsierski (1812-1875), ówczesny właściciel Sławna, poseł w parlamencie pruskim, członek Koła Polskiego. Był on wielkim patriotą, miłośnikiem historii i hojnym filantropem. Wykupując wyspę z piastowskimi relikwiami uchronił ją od dalszych zniszczeń. Prowadził także pierwsze badania Ostrowa Lednickiego, współpracując m.in. z Joachimem Lelewelem – historykiem, Karolem Libeltem – prezesem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz wieloma innymi naukowcami polskimi i zagranicznymi.
|
|
|
Albin Węsierski uważał, że zabytki związane z historią Polski zasługują na dużą uwagę zwłaszcza w czasach, kiedy Polska nie istniała na mapie Europy. Wyniki swoich prac publikował na kongresach archeologicznych w: Bolonii (1871), Brukseli (1872) oraz Sztokholmie (1874). W czasach nam współczesnych podejmowano wiele starań związanych z utworzeniem Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. W 1966 r. Ministerstwo Kultury i Sztuki uznało obiekty na Ostrowie Lednickim jako Pomnik Historii Kultury i Narodu, nadając mu rangę międzynarodową.
W dniu 1 stycznia 1969 r. zostało powołane do działalności Muzeum Początków Państwa Polskiego, a od 14 sierpnia 1970 r. zmieniono nazwę na Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Jego pierwszym dyrektorem został Jerzy Łomnicki (1968-1981), drugim dyrektorem był Andrzej Kaszubkiewicz (1981-2008), obecnym dyrektorem jest prof. dr Andrzej M. Wyrwa (od 2008). W 1988 r. powstał Lednicki Park Krajobrazowy, w 1994 r. Ostrów Lednicki otrzymał tytuł Pomnika Historii, a w 1999 r. Muzeum wpisano do Państwowego Rejestru Muzeów.
W dniu 16 kwietnia 2019 r. w Sławnie k/Gniezna odbyła się inauguracja uroczystego otwarcia Roku Jubileuszowego 50-lecia Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. W kościele p.w. św. Mikołaja odbyła się uroczysta msza święta w intencji: wszystkich opiekunów dziedzictwa kulturowego na Ostrowie Lednickim, którzy od 1856 r. zabezpieczali to miejsce dla potomnych oraz twórców Muzeum utworzonego w 1969 r. i jego wszystkich pracowników.
|
|
|
Uroczystość została zorganizowana staraniem Dyrektora prof. dr Andrzeja M. Wyrwy, Wójta Gminy Kiszkowo Tadeusza Bąkowskiego oraz Księdza Proboszcza Ryszarda Gilasa. Mszę świętą odprawił Ks. Abp Józef Kowalczyk Prymas Senior. Obecni byli przedstawiciele: Sejmu RP, władz Urzędu Marszałkowskiego z Poznania, władz powiatowych z Gniezna, władz gminnych z Kiszkowa i Łubowa, przedstawiciele Wojewódzkiego Konserwatora Zbytków, zaprzyjaźnieni duchowni, pracownicy Muzeum oraz mieszkańcy Sławna. Gośćmi honorowymi były Panie Halina i Elżbieta Pągowskie pra-pra- wnuczki Albina Węsierskiego. Okolicznościowe przemówienia wygłosili Ks. Prymas Senior i Dyrektor Muzeum.
Po mszy świętej w kaplicy św. Mikołaja odsłonięta została tablica pamiątkowa Albina Węsierskiego – patrona, kolatora i współfundatora kościoła oraz jego małżonki Ludwiki z Kwileckich Węsierskiej. Laudację dokonań Albina Węsierskiego wygłosił dr Jakub Linetty. Uroczystości jubileuszowe trwać będą do 6 września br. Na szczególną uwagę zasługują wystawy: U źródeł chrześcijaństwa w Polsce – baseny chrzcielne z Ostrowa Lednickiego oraz 50 lat Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, które otwarte zostaną 26 kwietnia br., więcej: www.lednica.pl
Tekst Wojciech Owsianowski
zdjęcia Mariola Jóźwikowska
| 
