Kraków gości Prezydenta Republiki Litewskiej, Gitanasa Nausėdę wraz z małżonką i litewską delegacją z okazji 500-lecia zawieszenia Dzwonu Zygmunta. Prezydent Andrzej Duda powiedział m.in.: chcę bardzo serdecznie podziękować Panu Prezydentowi, że przyjechał do nas, do Polski, do Krakowa, by świętować zdarzenie, które w naszej wspólnej historii ma ogromne znaczenie; właśnie dla historii polsko-litewskiej i litewsko-polskiej, bo tylko tak można ją nazywać.
500-lecie wykonania i zawieszenia na wieży Katedry Wawelskiej dzwonu Zygmunta i pierwszego uderzenia w ten dzwon w 1521 roku jest niezwykle ważną cezurą w naszej wspólnej historii – śmiało można powiedzieć – do dzisiaj, kontynuował Prezydent Duda. - Gdy popatrzy się na ten dzwon, są na nim obok siebie herby polski i litewski tej samej wielkości, jednakowe w tamtej Rzeczypospolitej, której tak wiele rocznic obchodzimy właśnie w tym roku.
Po pierwsze tę naszą dzisiejszą, której data dokładnie przypada za dwa dni – 13 lipca 1521 roku dzwon Zygmunta uderzył po raz pierwszy nad Krakowem i cała Rzeczpospolita usłyszała jego głos. To także w tym roku 230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja – wspólnej dla obu naszych narodów. A następnie w tym samym roku, w październiku – uchwalenia aktu Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów, polskiego i litewskiego; obu narodów w jednej Rzeczypospolitej, która nie była tylko Polską i tylko Litwą, lecz po prostu była Rzecząpospolitą Obojga Narodów.
źródło: prezydent.pl
Fot. Grzegorz Jakubowski KPRM |
Joanna Kucyper: Dzwon wykonał w 1520 roku w krakowskiej ludwisarni Hans Beham z Norymbergi. Na płaszczu dzwonu widoczne są postacie świętych: Zygmunta i Stanisława. Znajdują się tam także godła Polski i Litwy. Umieszczenie na wieży miało miejsce 9 lipca 1521 roku. 13 lipca 1521 Kraków po raz pierwszy usłyszał jego głos.
Według legendy, powtarzanej nieraz przez dawnych historyków, dzwon został odlany z mołdawskich armat zdobytych w Bitwie pod Obertynem, która miała miejsce 10 lat po zawieszeniu dzwonu. W XIX wieku jego serce trzykrotnie pękało, ale było bezzwłocznie naprawiane. W Wigilię 2000 stwierdzono kolejne pęknięcie. Uszkodzone serce zastąpiono nowo odlanym, a dotychczasowe oglądać można przy wejściu na Wieżę Zygmuntowską. Obecne serce dzwonu waży 365 kg i jest o 42 kg cięższe od starego. Dzwon Zygmunta był największym polskim dzwonem aż do roku 2000, kiedy przewyższył go rozmiarem licheński dzwon "Maryja Bogurodzica".
Znaczenie w kulturze Polski.
Bicie w dzwon Zygmunta oznajmia święta i uroczystości kościelne i państwowe oraz najważniejsze wydarzenia w życiu Polski lub Kościoła katolickiego. Bił na przykład: 1 września 1939 roku, kiedy to Polska została zaatakowana przez III Rzeszę, 30 kwietnia 2004 po mszy św. w intencji Ojczyzny, odprawionej w katedrze wawelskiej z okazji przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, po ogłoszeniu śmierci papieża Jana Pawła II (tak samo, jak 27 lat wcześniej, po wyborze Karola Wojtyły na papieża), 10 kwietnia 2010 po katastrofie polskiego samolotu Tu-154M oraz 8 dni później podczas pogrzebu Pary Prezydenckiej Lecha Kaczyńskiego i Marii Kaczyńskiej po tej katastrofie.
Na Krakowskim Rynku wystawiona jest replika DZWONU ZYGMUNTA, przy którym turysci moga sobie zrobic zdjecie; jutro ulicami Krakowa przejdzie roztańczony korowód dla uczczenia pięćsetnej rocznicy zawieszenia DZWONU ZYGMUNTA, który po raz pierwszy odezwał sie własnie 13 lipca 500 lat temu.
pl.wikipedia.org/wiki/Dzwon_Zygmunt
Jan Matejko, Dzwon Zygmunta |
* * * * * *
Jerzy Kortyński: Dawne legendy mówiły, że dzwon został odlany z mołdawskich armat, które Polska zdobyła w bitwie pod Obertynem. Do starcia doszło jednak dopiero w 10 lat po zawieszeniu dzwonu, w 1531 r. Inna hipoteza na temat „materiału”, z którego powstał Zygmunt, to zdobyczne armaty spod Orszy, bitwy rozegranej w 1514 r. przeciwko Moskwie.
Dzwon powstał na zamówienie króla Zygmunta Starego w 1520 r. krakowskiej ludwisarni pochodzącego z Norymbergii, Hansa Behama. Wyryty po łacinie napis głosi: Bogu Najlepszemu, Największemu i Dziewicy Bogurodzicy, świętym patronom swoim, znakomity Zygmunt, król Polski, ten dzwon godny wielkości umysłu i czynów swoich kazał sporządzić w Roku Zbawienia 1520.
Jednym z dzwonników jest Prof. Mieczysław Rokosz, Prezes Komitetu Kopca Kościuszki. Fot. Puls Polonii | Zygmunt od początku bije tylko dzięki sile ludzkich mięśni. Do uruchomienia dzwonu potrzeba było siły 12 mężczyzn. Jest to sposób unikalny stosowany do dzisiaj. Współcześnie dzwony uruchamiane są mechanicznie.
Przywilej bicia w ten dzwon ma zamknięte grono około 35 dzwonników. Dźwięk Zygmunta niesie się na 30 km. Jego uderzenia usłyszeć można tylko podczas największych świąt państwowych i kościelnych, takich jak Nowy Rok, Niedziela Palmowa, Wielkanoc, Dzień Konstytucji 3 Maja, Boże Ciało, Wszystkich Świętych, Święto Niepodległości, Boże Narodzenie. oraz wówczas, kiedy dzieje się coś ważnego dla Krakowa i Polski.
Posłuchaj Dzwonu Zygmunta
Wymiary: A.Średnica klosza – 242 cm B.Wysokość klosza z koroną – 241 cm C.Całkowita wysokość dzwonu- 460 cm D.Rozpiętość jarzma dębowego – 308 cm Długość serca – 220 cm
Ciężary: • klosz z brązu – 9.650 kg • dębowe jarzmo z okuciami – 2.160 kg • serce z pasem – 365 kg • pozostałe elementy – 425kg • całkowity ciężar dzwonu -12.600 kg • Informacje użytkowe: • napęd – 12 dzwonników • ton podstawowy – Fis • zasięg słyszalności – 30 kilometrów
Z ostatniej chwili:
pch24.pl/abp-jedraszewski-jak-dlugo-dzwoni-zygmunt-tak-dlugo-zyje-narod-ton-dzwonu-mowi-o-godnosci-kazdego-chrzescijanina/
|