| 31 sierpnia 2021 r. minął termin składania submissions w sprawie długofalowej rozbudowy Jindabyne i niektórych regionów Narodowego Parku Kościuszki. Była do przestudiowania masa materiałów i miło się złożyło, że Kosciuszko Heritage Inc. dostało o tydzień przedłużony termin wysłania wniosku. Pracowita czwórka – Urszula Lang, Ernestyna Skurjat-Kozek, Felix Molski i Andrzej Kozek – musiała podjąć się wytężonej pracy na tempo. Odetchnęliśmy z ulgą, gdy okazało się, że zdążyliśmy nasz wniosek wysłać 7 września na kilka minut przed godziną 17!
Propozycje rozbudowy obszarów alpejskich pojawiły się w listopadzie 2019 r. Wtedy to wicepremier J. Borilaro ogłosił „aktywizację” niektórych regionów Snowy Mountains, w sumie 70 tysięcy hektarów (The Snowy Mountains Special Activation Precincts). Liderem rozbudowy będzie The Department of Regional NSW, który ma dostać potrzebne fundusze z budżetu Snowy Hydro Legacy Fund. Departament ten ma ściśle współpracowac z gospodarzami terenu, Parkami Narodowymi oraz Snowy Monaro Regional Council. NSW National Parks and Wildlife Service zawiaduje ponad 7 milionami hektarów ziemi obejmujących ponad 870 parków narodowych, w tym KNP. Kosciuszko National Park ma mieć decydujący głos w sprawach dotyczących bioróżnorodności, dziedzictwa kulturowego i naturalnego oraz turystyki alpejskiej.
|
Opracowano wizję rozbudowy na następne 40 lat. Zgodnie z propozycją, Jindabyne ma się stać alpejską stolicą Australii, miastem tętniącym życiem przez cały rok, nie tylko w sezonie narciarskim. Ludność miasteczek Jindabyne-Berridale ma się zwiększyć z 7,800 w roku 2025 do 11,800 w roku 2060. Liczba turystów ma wzrosnąć z 700 tysięcy (w 2019 w.) do 1,35 miliona w roku 2060, a jak się szacuje, goście i turyści przyniosą regionowi zysk w wysokości 470 mln dolarów rocznie.
Szczegóły proponowanej rozbudowy znajdują się w dokumencie Special Activation Precinct Snowy Mountains Draft Master Plan, a można było go przestudiować i skomentować w internecie w okresie nazwanym „exhibition” czyli właśnie do 31 sierpnia br. Za wcześnie jest zdradzać, jakie propozycje znalazły się w naszym submission. Omówimy natomiast całościową wizję rozbudowy i modernizacji wybranych obszarów, czyli Jindabyne, Thredbo, Perisher Valley i Charlotte Pass.
W samym Jindabyne zmiany są planowane w kilku „dzielnicach”: w śródmieściu, w strefie nadbrzeżnej Foreshore, wiosce Sports & Recreation Centre, w strefie przemysłowej Leesville oraz na zachodnich peryferiach Western Lake Jindabyne. Przypomnijmy, że osada Jindabyne powstała w latach 1840tych nad brzegiem Snowy River, tu znajdowała się trasa przepędzania bydła z Monaro do Gippsland. W latach 1960tych, w czasie budowy elektrowni (Snowy Hydro Scheme), oryginalną osadę zatopiono, tworząc sztuczne jezioro; nowe miasteczko powstało nieco wyżej.
|
Zacznijmy może od zakątka najmilszego sercu Polaków. Strefa nadbrzeżna, gdzie od 33 lat króluje Pomnik Strzeleckiego, Foreshore Park ma sie stać „iconic public space”, jak słyszymy spacerowy szlak połączy Wollondibby Creek z odległym o 16 km East Jndabyne. Główna magistrala Kosciuszko Road zostanie przerobiona na zielony bulwar, natomiast powstanie nowa okrężnica The Southern Connector Rd., która połączy „peryferie” ze środmieściem i strefą nadbrzeżną. Kosciuszko Rd będzie się składała z dwóch pasów jazdy o ograniczonej szybkości, z pasem dla rowerzystów oraz licznymi przejsciami dla pieszych.
Zanim powiemy, jak ma wyglądac New Town Centre, trzeba wyjaśnić, że zajmująca wiele miejsca Jindabyne Central School zostanie przeniesiona na „peryferie”. Sam budynek szkolny być może zostanie, ale będzie przystosowany do innych celów. Padła propozycja, aby wszystkie placówki oświatowe zgromadzić w jednym miejscu, czyli tam „za miastem”, gdzie obecnie znajduje sie Sports and Recreation Centre. Tu na 96 hektarach powstanie Sports and Education Sub-Precinct ze szkołami i ośrodkiem sportowym. Rząd NPW zapowiedział zbudowanie tu szkół: podstawowej, średniej oraz TAFE, a także National Snow Sports Training Centre.
Wróćmy do środmieścia.Tu ma powstać nowa plaza przylegająca do Memorial Hall. Ma też powstać nowy budynek publiczny, w którym znajdzie się biblioteka miejska oraz/lub Alpine Heritage Centre.
Główna arterią środmieścia – w postaci podwyższonej plazy - będzie Snowy River Avenue łącząca część handlową z Kalkite Street oraz Parkiem Banjo Paterson. Gippsland Street stanie się uliczką z ruchem dwustronnym o ograniczonej szybkosci, zorientowaną na bezpieczeństwo i wygodę pieszego.
Gdzies na przeciwko New Town Centre planuje sie „waterfront urban park” z promenadą, ścieżką spacerową, nową plażą oraz molo. Planuje się rewitalizację Banjo Paterson Park, który ma zachowac swój charakter jako „civic and ceremonial park”, a przy nim ma się znaleźć unowoczesniony ośrodek dla dzieci włącznie z placem dla skejterów, zapowiadana jest integracja kortów tenisowych.
|
Ważnym czy bodaj najważnieszym punktem miasta, turystyczną atrakcją nr 1 ma być nowoczesne Alpine Heritage Centre, czynne cały rok, służące jednoczesnie jako "Information Centre" oraz kasa biletowa. Ośrodek ma promować bogatą historię regionu, przede wszystkim historę Aborygenów Ngarigo, tradycyjnych kusztoszy regionu, ma też opowiadać o unikalnym środowisku Kosciuszko National Park, o powstaniu Jeziora Jindabyne i budowie Snowy Hydro. Nie ustalono jeszcze lokalizacji tego centrum. Może ono powstac tuż obok National Parks Visitor Centre, albo w New Town Centre, alternatywnie gdzieś w Foreshore nieopodal Amfiteatru Claypits, lub po zachodniej stronie, gdzie w przyszłości powstanie Mountain Bike & Adventure Centre.
Jindabyne West to 123 hektary dzikiej ziemi, residential growth opportunity, szansa na dużą rozbudowę domów mieszkalnych.Ten stromy, niełatwy teren można będzie okiełznać tylko za pomocą jakiejś pomysłowej technologii. Na tym trudnym do komunikacji, skalnym terenie, ponad polami rowerowymi planowana jest "gondola", kolejka linowa oferująca niezwykłe widoki; łączyłaby ona Adventure Park z New Town Centre, a w przyszłości Jindabyne z Bullock Flat i dalej z Thredbo.
Z kolei w East Jindabyne, na dość dzikim terenie (52 ha) ma być pobudowane osiedle i duży park publiczny, ścieżki rowerowe, place zabaw, „świątynie dumania”, leśne stołówki czyli BBQ, platformy z widokiem na unikalną roslinność będącą pod ochroną, wreszcie tabliczki informujące o tradycjach Ngarigo i Snowy Hydro no i oczywiście duży parking.
W Jindabyne znajdzie się Dom Starców (przeniesiony z Cooma); stanie on prawdopodobnie na górce za Anglican Church, lub nieco niżej przy katolickim kościółku (St Columbkille).
Department of Planning otrzymał w sumie 2100 submissions, które teraz zacznie studiować grono ekspertów. Zajmie to sporo czasu, ale każdy stakeholder ma dostać odpowiedź w ciągu kilku miesięcy. Cały Master Plan ma być - po różnych zmianach i korektach - doszlifowany do czerwca 2022 roku. A potem już tylko patrzeć, jak robota wre na placu budowy!
Ernestyna Skurjat-Kozek
| 
