Zachowajmy się jak należy! Wspomóżmy finansowo sprawę sądową w obronie Pomnika! Każde $20, $50, $100, $500, $1,000 lub $2,500 przybliża nas do celu, którym jest zapobieżenie marginalizacji tego tak ważnego dla nas symbolu polskiej historii. Polish American Strategic Initiative Educational Organization (PASI Educational Organization) jest organizacją non-profit 501(c)(3) i wszystkie donacje mogą być odliczone od podatku.
PAMIĘĆ O TYCH, KTÓRZY ZGINĘLI ZA NASZĄ WOLNOŚĆ
ZASŁUGUJE NA OBRONĘ PRZEZ ŻYJĄCYCH
WALKA O POMNIK KATYŃSKI W JERSEY CITY TRWA
Pomnik w roku 2019
Pomnik Katyński w Jersey City odsłonięty w 1991 r. jest najważniejszym i najbardziej znanym amerykańskim symbolem ludobójstwa dokonanego na Polakach podczas II wojny światowej. Pomnik jest niestety obiektem niekończących się ataków ze strony Exchange Place Alliance District Management Corporation, publiczno-prywatnego podmiotu prawnego kierowanego przez developerów będących właścicielami nieruchomości położonych dookoła Exchange Place Plaza lub w jej pobliżu. W 2018 roku burmistrz Jersey City Steven Fulop i prezes Exchange Place Alliance Michael DeMarco doszli do porozumienia w celu usunięcia Pomnika Katyńskiego z Exchange Place, miejsca, w którym stał przez 27 lat. W reakcji na międzynarodowe potępienie burmistrz i prezes DeMarco próbowali przenieść Pomnik o jedną przecznicę na południe, na York Street, wąską ulicę znajdującą się u wylotu śmierdzącego kanału.
Dzięki wsparciu finansowemu amerykańskiej Polonii, grupy zaangażowane w obronę Pomnika zebrały ponad 6000 podpisów mieszkańców Jersey City i wymusiły na władzach miejskich przeprowadzenie referendum w tej sprawie. Pomnik Katyński stoi na Exchange Place do dziś dzięki wynikom referendum i wspólnemu wysiłkowi wielu osób.
Dziś te same siły, którym w 2018 roku nie udało się usunąć/przenieść Pomnika, zaangażowane są w nowy atak na Pomnik Katyński. Pod pretekstem „renowacji” placu Exchange Place Alliance próbuje przekształcić czterdzieści procent placu, będącego własnością publiczną w prywatną drogę obsługującą budynki należące do korporacji mających swych przedstawicieli w zarządzie Exchange Place Alliance. Plany przebudowy placu są nie tylko próbą zawłaszczenia własności publicznej, lecz również oczywistym atakiem na Pomnik Katyński. Ponieważ efektem referendum w Jersey City w 2018 r. była decyzja Rady Miasta gwarantująca, że Pomnik Katyński pozostanie na Exchange Place Plaza na zawsze, zastosowano obecnie nową strategię, która ma na celu jednocześnie zasłonięcie, okaleczenie, ukrycie, ograniczenie widoczności i utrudnienie dostępu do Pomnika i – w efekcie – jego degradację.
Exchange Place Alliance stoi na czele grupy której celem jest marginalizacja i degradacja Pomnika. Jego prezes, Michael DeMarco, wróg Pomnika Katyńskiego i polonofob, publicznie uznał przekaz pomnika za niewłaściwy i „makabryczny” i zażądał usunięcia go z Exchange Place. Jego współpracownik, burmistrz Steven Fulop – kolejny polonofob – dolał oliwy do ognia, wywołując międzynarodowy skandal i oburzenie w 2018 roku, kiedy nazwał marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Stanisława Karczewskiego, który protestował przeciwko skandalicznym planom usunięcia pomnika „kpiną, antysemitą, białym nacjonalistą i negacjonistą Holokaustu”.
Działania Exchange Place Alliance i bezprawne postępowanie Planning Board w Jersey City, który zatwierdził plany „renowacji” Exchange Place Plaza wywołały znaczący i zrozumiały sprzeciw społeczności polonijnej. Pozostawiona bez wyboru – z powodu nieustępliwości Exchange Place Alliance i jej niechęci do zagwarantowania kontynuacji otwartego dostępu do Pomnika – Polsko-Amerykańska Inicjatywa Strategiczna (PASI), Organizacja Edukacyjna Polsko-Amerykańskiej Inicjatywy Strategicznej (PASI EDU) oraz Jeanne Daly, mieszkanka Jersey City, złożyli w czerwcu 2022 r. pozew sądowy przeciwko Planning Board Miasta Jersey City i Exchange Place Alliance. Równocześnie rozpoczęto – podobnie jak w 2018 r. – zbiórkę pieniędzy na wsparcie działań prawnych.
Powodowie argumentują, że zgoda na renowację Placu wydana przez Urząd Planowania była niezgodna z prawem, i że sprawa powinna zostać skierowana z powrotem do Urzędu w celu jej ponownego rozpatrzenia, aby umożliwić udział w podejmowaniu decyzji lokalnej społeczności, która wcześniej została z tego procesu wykluczona. Powodowie chcą zachowania swobodnego dostępu do Pomnika i otwartej przestrzeni wokół niego z panoramą Manhattanu w tle. W pozwie skrytykowano działania Exchange Place Alliance mające na celu ukrycie Pomnika, zminimalizowanie jego wizualnego oddziaływania i ostatecznie jego degradacji. Jak pamiętamy, Planning Board Miasta New Jersey początkowo odrzucił plany renowacji proponowane przez Exchange Place Alliance; decyzja ta została uchylona dwa tygodnie później, kiedy to Planning Board Jersey City uległ naciskom politycznym wywieranym – jak wieść niesie – przez Stevena Fulopa, burmistrza Jersey City i wroga Pomnika Katyńskiego. Czy wcześniejsze wsparcie funduszu wyborczego burmistrza przez DeMarco Mack-Cali w wysokości 250 000 dolarów miała coś wspólnego z tą decyzją? Czy doczekamy się odpowiedzi? Jesteśmy ciekawi!
Jest godne ubolewania, że sprawa sądowa zapoczątkowana przez PASI została zaatakowana i szeroko krytykowana w mediach społecznościowych przez Wojciecha Mazura, wiceprzewodniczącego grupy znanej jako Komitet Konserwacji Pomnika Katyńskiego i Innych Obiektów Zabytkowych, znanej również jako CCKHMO. Grupa ta broni i wspiera działania Exchange Place Alliance, mimo że te są niezgodne z oczekiwaniami i odrzucane przez większość Polonii Amerykańskiej. Exchange Place Alliance wykorzystuje publiczne poparcie CCKHMO, i błędnie twierdzi, że Polonia amerykańska popiera przebudowę Exchange Place Plaza w formie proponowanej przez Alliance.
W wywiadzie Marka Bobera z Wojciechem Mazurem, opublikowanym w Gwieździe Polarnej i przedrukowanym przez Waldemara Binieckiego w Kuryerze Polskim, nie przedstawiono niestety rzetelnych, opartych na faktach informacji na temat Pomnika i nie zweryfikowano twierdzeń pana Mazura. Wśród nich są błędne i nieprawdziwe wypowiedzi dotyczące PASI i pani Krystyny Piórkowskiej, jednej z najbardziej aktywnych, zaangażowanych i najlepiej poinformowanych obrończyń Pomnika.
Wiele stwierdzeń pana Mazura mija się z rzeczywistością i nie ma pokrycia w faktach. Wywiad fałszywie przedstawia i wyolbrzymia jego rolę, atakuje, przeinacza i umniejsza role odgrywane przez innych, a zwłaszcza przez panią Piórkowską. Wywiad zawiera absurdalne stwierdzenie, że sprawa sądowa zapoczątkowana przez PASI odwróciła uwagę Polonii od wyborów w USA i przyczyniła się do ich rozczarowujących wyników. PASI jest obwiniane ponadto za zrujnowanie stosunków CCKHMO z Exchange Place Alliance. Według pana Mazura, proces sądowy zainicjowany przez PASI zmusił CCKHMO do podpisania oficjalnego oświadczenia potwierdzającego lojalność organizacji wobec Exchange Place Alliance. Doprawdy dziwaczne i znaczące wyznanie!
FAKTY: Renowacja Exchange Place przekształca około czterdzieści procent Placu, będącego własnością publiczną, w prywatną drogę dojazdową przeznaczoną do wyłącznego użytku klienteli zlokalizowanych przy niej prywatnych budynków. Projekt w sposób niedopuszczalny i nieracjonalny redukuje przestrzeń wokół Pomnika, drastycznie ograniczając w ten sposób liczbę uczestników przyszłych uroczystości katyńskich przy jednoczesnym uniemożliwieniu dostępu do Pomnika z przodu i z boków. Jedyny dostęp do Pomnika, który pozostaje stosunkowo otwarty, znajduje się z tyłu Pomnika. Istniejące plany sprowadzają się do zawłaszczenia własności publicznej i celowo lekceważą zarówno pamięć ofiar katyńskiego ludobójstwa, jak i potrzeby żyjących.
Jeśli zmiany proponowane przez Alliance zostaną w pełni zrealizowane będzie to miało poważny negatywny wpływ na Pomnik i jego otoczenie. W ich rezultacie Pomnik zostanie odseparowany od reszty Placu i usadowiony za wałami i drzewami, wewnątrz niewielkiego owalu tuż obok nowopowstałej prywatnej ulicy. Podejście do Pomnika będzie zablokowane z dwóch stron długimi ławkami z absurdalnie wysokimi, prawie dwumetrowymi oparciami, których celem jest utrudnienie i ograniczenia dostępu do Pomnika. Betonowy mur o długości dwudziestu jeden stóp i wysokości ponad pięciu stóp zostanie zainstalowany bezpośrednio przed Pomnikiem. Mur, wały i ławki mają na celu ograniczenie i oddzielenie Pomnika od reszty Placu, ograniczenie dostępu do niego, zasłonięcie Pomnika oraz ograniczenie liczby uczestników obchodów odbywających się przy Pomniku.
Piętnaście drzew posadzonych wokół Pomnika i rosnących z roku na rok spowoduje dalsze, postępujące ograniczanie jego widoczności. Jedenastostopowa odległość między podstawą Pomnika a ławkami, która powstanie w wyniku planowanych zmian, ograniczy dostęp do Pomnika i utrudni poruszanie się dookoła niego. Zmiany zamykają Pomnik na małym owalu, który przytłaczająco izoluje i separuje Pomnik od reszty Placu, zamiast pozostawić go jako integralną część jego otwartej przestrzeni i umożliwić swobodny dostęp do niego ze wszystkich stron.
Co więcej, projekt Placu z jego murami, krzewami i drzewami zasłania widok nie tylko pomnika, ale także Manhattanu po drugiej stronie rzeki Hudson, co narusza New Jersey Public Trust Doctrine, stanowe prawo uchwalone w celu ochrony i zachowania nienaruszonego widoku wybrzeża i linii brzegowych.
Biorąc pod uwagę wymienione wyżej fakty, trzeba niestety stwierdzić, że nie ma innego logicznego wytłumaczenia dla ograniczenia dostępu i zasłonięcia widoku Pomnika Katyńskiego niż polonofobiczne uprzedzenia decydentów.
Sprzeniewierzenie się pamięci ofiar i idei Pomnika Ofiar Ludobójstwa Katyńskiego w zamian za kilka uścisków dłoni i sesję zdjęciową z polonofobami z Jersey City pragnącymi degradacji Pomnika przez CCKMHO i pana Mazura jest naganne i godne pożałowania.
Ofiary ludobójstwa w Katyniu, rozstrzelane ze związanymi z tyłu rękami, nie mogły walczyć o życie. MY jednak możemy i powinniśmy bronić ich pamięci, honoru i godności. Dołącz do nas i wesprzyj finansowo obronę prawną Pomnika Katyńskiego.
Edward Wojciech Jeśman
