| Polscy emigranci, którzy 400 lat temu przybyli do Ameryki Północnej stworzyli podwaliny amerykańskiej gospodarki. To wydarzenie upamiętniają monety, które z tej okazji wyemitował Narodowy Bank Polski – podkreślali uczestnicy uroczystej promocji monet „400. Rocznica Osadnictwa Polskiego w Ameryce Północnej”, która odbyła się w środę, 17 grudnia, w Pałacu na Wodzie w Łazienkach Królewskich w Warszawie.
17 grudnia NBP wprowadził do obiegu dwie nowe monety kolekcjonerskie - złotą 100-złotówkę oraz srebrną 10-złotówkę. Dwa dni wcześniej ukazała się dwuzłotówka wykonana stemplem zwykłym w stopie Nordic Gold.
W uroczystej promocji najnowszych monet NBP uczestniczyli prezes NBP Sławomir Skrzypek, prof. Marek Kwiatkowski - wieloletni dyrektor zespołu pałacowo-ogrodowego w Łazienkach, minister w Kancelarii Prezydenta Ewa Juńczyk-Ziomecka, marszałek Maciej Płażyński, o prof. Andrzej Stelmachowski i prof. Wiesław Wysocki – historyk, wiceprezes Światowej Rady Badań nad Polonią, a także wykładowca Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Wśród gości byli także przedstawiciele Polonii amerykańskiej.
Nowe monety kolekcjonerskie upamiętniają polskich emigrantów, którzy w październiku 1608 roku przybyli do Ameryki Północnej w poszukiwaniu „ziemi obiecanej”. Ci pierwsi polscy osadnicy zapoczątkowali nie tylko powstanie wieloetnicznej Wirginii, ale również późniejszych Stanów Zjednoczonych Ameryki – kraju założonego i zamieszkałego przez potomków emigrantów, w tym polskich.
Zbigniew Stefański, Michał Łowicki, Jan Bogdan, Jan Mata i Stanisław Sadowski – to pierwsi polscy osadnicy w Ameryce Północnej, konkretni ludzie, którzy mają swoje biografie. Warto przypominać te nieznane nazwiska, bo pozwalają pamiętać o doniosłych wydarzeniach sprzed 400 lat – powiedziała podczas uroczystości minister Ewa Juńczyk-Ziomecka przypominając polskie początki w Ameryce Północnej.
W maju 1607 roku pod wodzą kapitana Johna Smitha, przybyli na tereny obecnej Wirginii pierwsi brytyjscy osadnicy, którzy założyli osadę Jamestown. W rok później dołączyli do nich pierwsi Polacy. Było ich pięciu: Zbigniew Stefański, Jan Mata, Jan Bogdan, Stanisław Sadowski i Michał Łowicki. Byli to wysokiej klasy rzemieślnicy, sprowadzeni do kolonii na życzenie kapitana Smitha.
Polscy rzemieślnicy potrafili wyrabiać węgiel drzewny, smołę, potaż oraz dziegieć, czyli towary niezbędne do budowy i eksploatacji żaglowców. Wśród polskich specjalistów byli także bednarze produkujący beczki do przechowywania żywności. Byli też szklarze, którzy mieli zbudować pierwszy piec do wytopu naczyń szklanych (butelek, słojów), którzy wytwarzali szyby do powstających w osadzie drewnianych domów oraz paciorki szklane na wymianę z Indianami za kukurydzę i tytoń. W odróżnieniu od wielu innych osadników wczesnego okresu historii Wirginii polscy emigranci umieli i chcieli pracować fizycznie i – jak się wydaje – przetrwali pierwszy trudny okres osadnictwa, przyczyniając się do pewnej stabilizacji kolonii angielskiej.
|
|
Środowe uroczystości w Pałacu w Łazienkach uświetnił koncert fortepianowy w wykonaniu Karola Radziwonowicza. Zgromadzeni usłyszeli znane utwory Fryderyka Chopina oraz Ignacego Jana Paderewskiego. Goście honorowi - prof. Marek Kwiatkowski, minister Ewa Juńczyk-Ziomecka, marszałek Maciej Płażyński, profesorowie Andrzej Stelmachowski i Wiesław Wysocki – otrzymali od prezesa NBP Sławomira Skrzypka pamiątkowe komplety monet „400. Rocznica Osadnictwa Polskiego w Ameryce Północnej”.
NBPnews
Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu trzy monety upamiętniające 400-lecie polskiego osadnictwa w Ameryce Północnej:
2 zł wykonane stemplem zwykłym w stopie Nordic Gold – w dniu 15 grudnia 2008 r.
100 zł wykonane stemplem lustrzanym w złocie – w dniu 17 grudnia 2008 r.
10 zł z oksydowanego srebra ze szklanym rdzeniem – w dniu 17 grudnia 2008 r.
Złota moneta o nominale 100 zł została wybita w nakładzie 9,5 tysiąca sztuk. Centralnym motywem rewersu jest stylizowany wizerunek róży wiatrów. Jej ramiona dzielą monetę na cztery równe pola przedstawiające rzemieślników przy pracy: bednarza, szklarza, garncarza i kowala.
Na awersie wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej umieszczony został na stylizowanej róży wiatrów. Powyżej widoczne są kontury zachodniego wybrzeża Europy i wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej.
Srebrna oksydowana dziesięciozłotówka została wybita w nakładzie 126 tysięcy sztuk. Na szklanym przezroczystym rdzeniu, umieszczonym pośrodku monety, widoczny jest z obu stron, zabarwiony na turkusowy kolor, wizerunek mężczyzny wydmuchującego szklane naczynie. Rzemieślników wytapiających szkło zobaczyć można również na srebrnym pierścieniu rewersu monety. Natomiast pierścień awersu przedstawia stylizowane wizerunki osadników oraz Indian.
Dwuzłotówka została wybita stemplem zwykłym w stopie Nordic Gold, w nakładzie 1 miliona 200 tysięcy sztuk. Rewers monety przedstawia mężczyznę wytapiającego szkło. Standardowy awers to wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej.
Monety zaprojektowali: Robert Kotwicz (moneta srebrna), Roussanka Nowakowska (moneta złota i rewers dwuzłotówki) oraz Ewa Tyc-Karpińska (awers monety dwuzłotowej).
Złote i srebrne monety będzie można kupić od 17 grudnia we wszystkich Oddziałach Okręgowych NBP i wybranych sklepach numizmatycznych. Dwójki dostępne są w cenie nominalnej od poniedziałku 15 grudnia. Ceny sprzedaży monet w NBP: złota – 856 zł, srebrna – 106 zł.
Wszelkie informacje na temat monet znajdują się w serwisie www.nbp.pl w sekcji Banknoty i monety oraz na stronach www.numizmatyka.nbportal.pl.
Wszystkie monety emitowane przez NBP są prawnym środkiem płatniczym w Polsce.
| 
