Fot.K.Bajkowski |
Świat coraz bardziej przechodzi do rzeczywistosci wirtualnej. Dla upamiętnienia historii rezygnuje się z kosztownych monumentalnych muzeów a nawet książkowych papierowych wydań opracowań przeszłosci. Od dziś 17 września działa wirtualne muzeum Sybiraków. Od dziś każdy, niezależnie od miejsca zamieszkania może do niego zajrzec i dowiedziec sie o zapomnianej historii Polaków wywiezionych na Syberię. Globalna inaguracja Kresy-Syberia Virtual Museum odbyła się nie przypadkowo jednoczasnie w Warszawie, Londynie, Nowym Jorku, Toronto i Chicago. Własnie dziś w 70 rocznicę napaści Rosji Sowieckiej na wschodnią Polskę zwaną Kresami. To dokładnie 70 lat temu zaczęła się dramatyczna odyseja tamtejszych Polaków.
Muzeum internetowe to muzeum, w którym każdy może byc nie tylko biernym odbiorcą ale czynnym jego uczestnikiem. Jest to wirtualnie rozrastajace się muzeum wzbogacane o teksty wspomnien, fotografie i dokumenty opisujace syberyjskie życie w czasach II wojny światowej.
Zaplanowany na lata 2009 – 2011 projekt obejmie 24 tematyczne sale muzealne, Ścianę Pamięci, na której umieszczone będą biogramy jak największej liczby Sybiraków, wystawy czasowe, bogate archiwum fotograficzne i dokumentalne. Muzeum zaczęło funkcjonowac w dwóch wersjach językowych : polskiej i angielskiej. Planowana wersja rosyjska niewątpliwie wydaje się niezbędna.
Jak podają twórcy muzeum zamiarem ich jest ukazanie wpływu, jaki miała okupacja sowiecka 1939 roku na dalsze losy obywateli II RP oraz upamiętnienie Sybiraków.
Wszystko zaczęło się od internetowej grupy dyskusyjnej powstalej w 2001 roku. 850 Polaków głownie z emigracji, ktorych korzenie związane sa z dawnymi Kresami Wschodnimi II RP postanowili porozmawiac w globalnej sieci o historii swych rodzin, ktorych spotkal tragiczny los na skutek wydarzen II wojny światowej a w szczególności represji sowieckich. Grupa zrzesza zarówno Sybiraków, jak i ich dzieci oraz wnuki. Dzieki tym internetowym kontaktom wielu odkurzyło w pamieci a nawet odkryło swoje nowe rodzinne korzenie.
Rok temu członkowie tej grupy utworzyli Komitet Organizacyjny Wirtualnego Muzeum Kresy-Syberia i powołali do życia Fundację Kresy-Syberia z siedzibą w Warszawie. Zostaly utworzone oddziały w Australii, Kanadzie, USA i Wielkiej Brytanii. Tym unikalnym projektem historycznym kieruje Stefan Wisniowski z Sydney - potomek Sybiraków.
Sydnejska, ze względu na różnice czasowe - jak zwykle pierwsza inauguracja Kresy-Syberia Virtual Museum odbyla sie dzis wieczorem w konsulacie RP w obecności przewodniczącego Parlamentu Nowej Południowej Walii – Johna Aquiliny. Były przemowienia, wspomnienia ,film dokumentalny „A Forgotten Odyssey”, modlitwa za ofiary wojny , wzruszajaca poezja syberyjska , muzyka Chopina i Rachmaninowa i gratulacje dla kreatorów tego nowego ważnego kawałka wirtualnej przestrzeni.
Konsul generalny RP w Sydney , Daniel Gromann powiedział, że po rozpoczeciu okupacji wschodnich prowincji polski setki tysiecy Polaków zostalo wywiezionych bydlęcymi wagonami do Kazachstanu i na Syberię. Po utworzeniu w 1942 roku tzw. Armii Andersa częśc z nich przyłączyła się do niej, częśc wrócila do kraju po zakończeniu wojny ale wielu nie przetrwało niewyobrażalnie ciężkich syberyjskich warunków życia. Konsul zaznaczył, ze podobne nieludzie warunki doświadczały inne narody wciagniete do Zwiazku Radzieckiego w czasach stalinowskiego reżimu. I o nich tez powinno sie pamiętac.
Konsul Gromann zaznaczyl,że inicjatywa grupy entuzjastów utworzenia wirtualnego muzeum Sybiraków ma pełne poparcie Polskiego Senatu i Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Podzielił się też osobistym wspomnieniem członka rodziny ,który byl wywieziony na Syberię, a u którego czas zatrzymał się właśnie tam.
Radosław Sikorski – minister spraw zagranicznych w nagranym na wideo przesłaniu wyraził nadzieje , że wirtualne muzeum będzie nie tylko źródłem poznania naszej historii w szczególności dla młodego pokolenia ale także elementem łączności pomiędzy krajem a emigracją.
Przewodniczący Parlamentu NSW –John Aquilina przypomnial wydarzenie z Jasnej Góry z 1983 roku podczas Swiatowych Dni Mlodziezy, kiedy to Jan Paweł II zapytal sie mlodziezy: Powiedzcie,co najbardziej kochacie a ja wam odpowiem kim jestescie. Odpowiedz mlodych Polakow byla jednoznacza: wolnośc. Bo jak zaznaczyl Aquilina ta cenna dla Polski wartośc przez wieki byla w niebezpieczenstwie gdy inne narody chcialy ją Polakom odebrac. Lider parlamentu stanowego powiedział, ze nikt nie moze ignorowac historii a wirtualne muzeum Kresy-Syberia rowniez dla niego daje mozliwosc odkrycia nieznanych faktow z tej ważnej częsci dziejów II wojny światowej.
Jerzy Krajewski – prezes Federacji Polskich Organizacji w NPW , którego rodzice i żona doświadczyli sowieckich wywózek zaznaczyl,ze zesłania Polaków na Sybir trwały już od wojen napoleońskich ale dotyczylo to głownie narodowych elit. Stalinowskie deportacje obejmowały natomiast ogromne masy ludności w liczbie od 1.7 do 2.5 mln osób. Krajewski nazwał te wydarzenia mianem czystek etnicznych. O tym syberyjskim doświadczeniu wirtualne muzeum ma przypominac nowym pokoleniom, gdy odejdą ludzie którzy to przeżyli - zaznaczył.
Stefan Wisniowski z The University of Sydney - prezes fundacji Kresy-Syberia będący obecnie na warszawskim otwarciu wirtualnego muzeum, z cyfrowego nagrania zwrocił uwagę, że muzeum to poświęcone Sybirakom, losom Kresowian w czasie II wojny światowej, jest projektem społecznym rodzin Sybiraków i Kresowian z Polski oraz Polonii. Zaprosił też do wspoltworzenia go wszystkich zainteresowanych , umieszczając nazwisko członka swojej rodziny Sybiraka na wirtualnej Ścianie Pamięci i udostępniając posiadane pamiątki, wspomnienia, dokumenty czy fotografie.
Sydnejskiego otwarcia i prezentacji wirtualego muzeum dokonal Jerzy Krajewski wraz z Frances Gates , która wcześniej opowiedziała historię swojego ojca - kapitana Wojska Polskiego , aresztowanego podczas ucieczki do Rumunii i deportowanego w głąb Rosji.
Otwarcie nowej historycznej strony w sieci nastapilo w chwile po wzruszajacym poetycko muzycznym fragmencie wieczoru w wykonaniu mlodych Polakow - Dominika Jurkiewicza (fortepian) i Michała Maciocha (recytacje), dla których syberyjskie opowieści sprzed niemal 70-ciu lat to naprawdę odległe dzieje. Ale to m.in. dla nich te nowe muzeum.
Pytasz co mi zostało z Syberii?
Po takiej szkole tamowania krwi, unikania ciosów można życ dalej...
Muzeum jest dostępne od dziś pod adresem kresy-siberia.org. Pierwsza faza Muzeum Kresy-Syberia została zrealizowana dzięki wsparciu finansowemu Stowarzyszenia Wspólnota Polska ze środków Senatu RP, Banku Zachodniego WBK SA oraz organizacji kombatanckich z Wielkiej Brytanii.
Jerzy Krajewski z orderami swojego ojca - Sybiraka |
Aldis Birzulis - konsul honorowy Rep. Łotwy, Frances Gates i Wojciech Ihnatowicz |
Ryszarda Adam-Bardaczewska Kazachstan) i Henryk Kustra (Syberia). O nich i dla nich powstało wirtualne muzeum |
Michał Macioch recytuje poezję syberyjską |
Daniel Gromann, John Aquilina i Jerzy Krajewski |
tekst i zdjęcia: (c)Krzysztof Bajkowski
| 
