| Przed kilku dniami rozpoczął się już drugi rok działalności Wirtualnego Muzeum Kresy - Syberia. Data otwarcia tego Muzeum, 17 września 2009, roku nie była przypadkowa. Tak jak i nieprzypadkowo wybrane również zostały miejsca, w których kolejno dokonywano uroczystych ceremonii jego otwarcia. Najpierw otwarcie Muzeum nastąpiło w Warszawie, a następnie w siedzibach polskich konsulatów w Londynie, Sydney, Waszyngtonie i w Toronto. Dzień 17 września 2009 roku upamiętniał 70. rocznicę tragedii tysięcy polskich rodzin, którą zapoczątkowało wkroczenie wojsk byłego ZSRR na wschodnie tereny Polski. Miejsca otwarcia Muzeum stały się symbolem rozsianych po świecie Sybiraków, którym cudem udało się przeżyć gehennę tamtych lat.
Do powstania i otwarcia tego Muzeum przyczyniła się Fundacja Kresy-Syberia - organizacja, której działalność datuje się od roku 2001. Stefan Wiśniowski, mieszkający w Sydney potomek zesłanej na Syberię polskiej rodziny, zapoczątkował internetowe kontakty z niewielką grupką Polaków, zainteresowanych historią swoich przodków. Stefan zdawał sobie sprawę, że odchodzą naoczni świadkowie tamtych lat a wraz z nimi pamięć o tym co przeżyli wygnani ze swoich domów i rozproszeni po bezkresach Syberii Polacy. W powojennej Polsce o Syberii oficjalnie mówić nie było wolno. Nie były także zainteresowane tym tematem rządy krajów zachodnich, do których po wojnie wyemigrowali dawni Sybiracy. Nawet w niektórych rodzinach niewiele się mówiło na ten drażliwy politycznie temat.
|
|
Celem grupy od początku istnienia, jak mówi Stefan Wiśniowski, było upowszechnianie, upamiętnianie i badanie losów obywateli polskich II RP, którzy ucierpieli na skutek represji sowieckich. Dzięki wzajemnej współpracy wielu członków odnalazło cenne informacje na temat losów swoich rodzin w czasie II Wojny Światowej. Wielu także odkryło swoje polskie korzenie.
Najpierw, ci najmłodsi, dzieci a nawet wnukowie Sybiraków musieli zdobyć informacje na temat miejsc, z których wywodzili się ich przodkowie - były to regiony II RP określane jako Kresy. Następnie członkowie grupy rozpoczęli żmudne poszukiwania informacji i dokumentów znajdujących się zarówno w rękach prywatnych, jak też i w trudno dostępnych często archiwach. Próbowano także dotrzeć do informacji na temat życia polskich rodzin na Kresach przed wybuchem wojny.
Założono stronę internetową www.kresy-siberia.org, na której zaczęto gromadzić pamiątki. W zapoczątkowanym archiwum znalazły się nazwiska, zdjęcia oraz cenne dokumenty dotyczące represji sowieckich na wywiezionych z Kresów Polakach. Zgromadzono także dokumenty powstania Polskich Sił Zbrojnych na Wschodzie oraz losów osób cywilnych, którym udało się ewakuować z Armią Andersa. Wytworzyła się bardzo aktywna grupa dyskusyjna, skupiająca rozsianych po wielu krajach potomków rodzin sybirskich.
|
|
W 2008 roku grupa liczyła ponad 700 osób zamieszkałych w 20 krajach świata. Zgromadzono kilka tysięcy fotografii oraz 35 000 dokumentów. Nadszedł czas, aby dokonać formalnego rejestru tej grupy. I tak 28 listopada 2008 roku zarejestrowano w Warszawie Fundację Kresy – Syberia, której prezesem został Stefan Wiśniowski. W skład prezydium weszli także Aneta Hoffman i Tadeusz Kościński z Polski, Krystyna Szypowska z Kanady, Luisa Błażejowska z Australii (Sydney) Piotr Witold Łukaszewski z USA (Texas) oraz Jerzy Neisser z Anglii (Menchester). Fundacja jest organizacją wielokulturową i wieloreligijną – bo takie było społeczeństwo polskie II RP.
Fundacja uzyskała status prawny pozarządowej organizacji charytatywnej. Wszelkie donacje na cele Fundacji Kresy-Syberia zwolnione są od podatku. Równocześnie powstawać zaczęły oddziały Fundacji, w różnych krajach świata - w Kanadzie, Wielkiej Brytanii, w USA oraz w Australii. Oddziałem australijskim kierują: Stefan Wiśniowski, Louise Błażejewska, Frances Gates, Lucyna Artymiuk i Helena Czechowska-Gulloti.
Zrodził się także pomysł zorganizowania Muzeum Wirtualnego. Muzeum, do którego eksponatów może mieć dostęp każdy, nie wychodząc ze swojego domu. Muzeum, które można rozbudowywać i powiększać w miarę napływania nowych eksponatów – Wirtualnego Muzeum Kresy-Syberia.
Honorowy patronat nad tym Muzeum objęli w Polsce Marszałek Senatu – Bogdan Borusewicz, Minister Spraw Zagranicznych – Radosław Sikorski oraz dwie osoby, które zginęły w tragicznej katastrofie pod Smoleńskiem: były Prezydent na Uchodźstwie Ryszard Kaczorowski i były Minister do Spraw Weteranów - Janusz Krupski. Honorowy patronat nad Muzeum sprawują także osoby duchowne - ks. Lucjan Królikowski, który osobiście zajmował się transportem polskich sierot statkiem z Afryki do Kanady oraz rabin Michał Schudrich.
Stefan Wisniowski (po prawej) z Markiem Ziółkowskim |
Zamierzeniem twórców Muzeum było ukazanie wydarzeń historycznych poprzez wspomnienia osób – pamiętniki, fotografie, relacje audio i video. Ukazanie wpływu, jaki miała okupacja sowiecka na dalsze losy obywateli polskich. Na początku drugiego roku swojej działalności Muzeum posiada 25 tematycznych galerii. Przedstawiają one życie Polaków zamieszkujących Wschodnie Kresy RP w czasie 20-lecia międzywojennego, okres II Wojny Światowej a także powojenne losy Polaków. Posiada Wirtualną Ścianę Pamięci z kilkoma tysiącami nazwisk. Muzeum dostępne jest w dwu językach – polskim i angielskim. Wkrótce ma także powstać rosyjska wersja językowa Wirtualnego Muzeum Kresy-Syberia.
Fundacja Kresy-Syberia liczy obecnie już ponad 1 000 członków. Są między nimi nie tylko potomkowie polskich Sybiraków, ale także politycy oraz światowej sławy historycy. Fundacje w dalszym ciągu kompletuje materiały związane z tematyką Sybiraków. Organizatorzy Muzeum będą niezwykle zobowiązani za udzielenie wszelkiej pomocy – łącznie z pomocą finansową. W Australii każda donacja na cele Fundacji Kresy – Syberia zwolniona jest od podatku.
Szczegółowych informacji dotyczących działalności Fundacji oraz Wirtualnego Muzeum udziela Stefan Wiśniowski, Prezes Fundacji Kresy – Syberia, email Stefan.Wisniowski@Kresy-Siberia.org
| 
